<p style="text-align: justify;">Υπάρχουν ενδείξεις ότι στους άνδρες μετά τα πενήντα, ή ίσως και πιο νωρίς, παρατηρείται μείωση της παραγωγής ανδρογύνων ορμονών. Σε μερικούς άνδρες αυτή η περίοδος συνοδεύεται από θλίψη, ευερεθιστότητα. έλλειψη ενεργητικότητας και σεξουαλικές δυσκολίες. Μπορούν αυτές οι μεταβολές να θεωρηθούν ως κλιμακτήριος στους άνδρες; Αν με τον όρο «κλιμακτήριος» εννοούμε τη μεταβολή της αναπαραγωγικής ικανότητας που σχετίζεται με την ηλικία, όπως δηλαδή συμβαίνει στις γυναίκες, τότε τέτοιο φαινόμενο δεν παρατηρείται στους άνδρες. </p>
<p style="text-align: justify;">Αν με τον όρο «κλιμακτήριος» νοείται ένα σύνολο ψυχολογικών αντιδράσεων που συνοδεύονται και από προοδευτική κάμψη της σεξουαλικότητας, η οποία συχνά παρατηρείται στους άνδρες αυτής της ηλικίας, τότε θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι υπάρχει μια τέτοια κατάσταση. Οι ψυχολογικές όμως μεταβολές που εμφανίζει ένας άνδρας που πλησιάζει τα εξήντα δεν μπορούν να αποδοθούν μόνο στη μείωση του επιπέδου των ανδρογόνων, αλλά και σε πολλούς άλλους παράγοντες, αρκετοί από τους οποίους συναντώνται και στην αντίστοιχη ηλικία των γυναικών.</p>
<p style="text-align: justify;">Ένας άνδρας αυτής της ηλικίας σκέπτεται ότι άρχισε να γερνάει, αντιμετωπίζει περιορισμό των σωματικών του ικανοτήτων, την εμφάνιση διαφόρων σωματικών παθήσεων και μερικές φορές και την απειλή του θανάτου και αρκετά συχνά βρίσκεται στην ανάγκη να εγκαταλείψει ορισμένες κατακτήσεις στη ζωή και τη δουλειά του, που καλύπτουν διάφορες ψυχολογικές ανάγκες του.</p>
<p style="text-align: justify;">Η μείωση της σεξουαλικότητας και της ενεργητικότητάς του μπορεί εν μέρει να αποδοθούν στη συνειδητοποίηση αυτών των προβλημάτων, στην αντιμετώπιση των οποίων παίζει καθοριστικό ρόλο η προσωπικότητά του. Είναι αυτονόητο πως όσο πιο ολοκληρωμένη και ευέλικτη (προσαρμόσιμη) είναι η προσωπικότητα του ατόμου, τόσο πιο εύκολα βρίσκονται λύσεις στα προβλήματά του. Ο ρόλος, πάντως, των μειωμένων επιπέδων των ανδρογόνων σ’ αυτές τις ψυχολογικές εκδηλώσεις δεν είναι εξακριβωμένος.</p>
<p style="text-align: justify;">Όταν χορηγείται ορμονική θεραπεία υποκατάστασης, μερικοί άνδρες αναφέρουν βελτίωση στη σεξουαλικότητα, αλλά και στην κατάθλιψη και την ενεργητικότητα, ενώ άλλοι δεν παρουσιάζουν καμιά μεταβολή.</p>
<p style="text-align: justify;">Από πλευράς σεξουαλικής λειτουργίας, ορισμένοι ηλικιωμένοι άνδρες αντιδρούν στη μείωση της σεξουαλικότητας αναζητώντας έντονους σεξουαλικούς ερεθισμούς, ενώ άλλοι διακόπτουν τις σεξουαλικές σχέσεις. Αυτή η αποχή δεν σχετίζεται με την ηλικία αλλά είναι ψυχολογική, όπως και οι διαταραχές στύσης, που αποτελούν συχνή αιτίαση των ανδρών αυτής της ηλικίας.</p>
<p style="text-align: justify;">Από το σύγγραμμα του Καθηγητή Ψυχιατρικής Νίκου Βαιδάκη- Η Σεξουαλικότητα του Ανθρώπου </p>