<p><strong>Γράφει για το boro.gr η Δρ Λίζα Βάρβογλη, η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος<a href="http://greekpsychologypages.blogspot.gr/"> <strong>(greekpsychologypages.blogspot.gr)</strong></a></strong></p>
<p><strong><img src="/contentfiles/photos/sekssxeseis/gynaika/barbogli.jpg" alt="" width="80" height="108" /></strong></p>
<p>Η περιτομή είναι ένα θρησκευτικό έθιμο του δυτικού και του ανατολικού κόσμου. Μερικές φορές ακόμα και μορφωμένα άτομα την εφαρμόζουν, για ιατρικούς κυρίως λόγους. Η περιτομή που γίνεται για θρησκευτικούς λόγους πραγματοποιείται μετά τη γέννηση του παιδιού ή ανάμεσα στην ηλικία των δύο και δέκα ετών. <br /> <br /> Συνήθως ενημερώνεται το παιδί -πληροφορίες θρησκευτικού χαρακτήρα-, αλλά έτσι δεν λαμβάνεται υπόψη η ψυχολογική του κατάσταση.<br /> <br /> Για πολλά χρόνια στον ιατρικό κόσμο επικρατούσε η λανθασμένη άποψη ότι η περιτομή δεν είχε ψυχολογικές και συναισθηματικές προεκτάσεις και ότι αποτελούσε μια απλή χειρουργική επέμβαση. Η έρευνα για τις ψυχολογικές προεκτάσεις δεν είναι ολοκληρωμένη, ωστόσο υπάρχουν κάποια ενδιαφέροντα ευρήματα.<br /> <br /> Αν ανατρέξουμε στον Freud και στη θεωρία της σεξουαλικότητας και της προσωπικότητας, θα διαπιστώσουμε ότι η σεξουαλική ευχαρίστηση ενός παιδιού ηλικίας τεσσάρων ή πέντε ετών επικεντρώνεται γύρω από τα γεννητικά όργανα. <br /> <br /> Το ενδιαφέρον του μικρού αγοριού αφορά στα γεννητικά του όργανα, που είναι ζωτικής σημασίας για την περαιτέρω ψυχολογική του ανάπτυξη. Αυτή η περίοδος ονομάζεται φαλλικό στάδιο, τα γεννητικά όργανα αποκτούν ναρκισσιστική αξία και ο φόβος ότι κάτι μπορεί να συμβεί σε αυτό το πολύτιμο όργανο είναι μεγάλος και ονομάζεται άγχος του ευνουχισμού.<br /> <br /> Ο φόβος του ευνουχισμού είναι σημαντικός για το παιδί, κυρίως για το είδος των σχέσεων που χαρακτηρίζουν το φαλλικό στάδιο. Σύμφωνα με τον Freud, σε αυτό το στάδιο της ανάπτυξης τα αγόρια αισθάνονται δυνατή έλξη για τη μητέρα τους και έχουν φαντασιώσεις θανάτου για τον πατέρα τους, το επονομαζόμενο οιδιπόδειο σύμπλεγμα.<br /> <br /> Η ανακάλυψη των διαφορών των γενητικών οργάνων ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια υποδαυλίζει το φόβο του ευνουχισμού για το μικρό αγόρι, που θεωρεί ότι αυτή θα είναι η εκδίκηση για τις σεξουαλικές επιθυμίες προς τη μητέρα του.<br /> <br /> Οι παρατηρήσεις των ψυχαναλυτών και των ανθρωπολόγων, καθώς και οι θρησκευτικοί μύθοι και οι λαϊκές παραδόσεις, καταδεικνύουν ότι ο ναρκισσιστικός φόβος της απώλειας των γεννητικών οργάνων οδηγεί στην απάρνηση της οιδιπόδειας προσκόλλησης. Αυτή η "επίλυση" οδηγεί στο επόμενο στάδιο ανάπτυξης. <br /> <br /> Είναι γενικότερα αποδεκτό ότι υπό την επιρροή των οιδιπόδειων αναζητήσεων και του άγχους του ευνουχισμού τα παιδιά στο φαλλικό στάδιο τείνουν να έχουν φανταστικούς φόβους σωματικής βλάβης.<br /> <br /> Η αυτοϊκανοποίηση, η ιατρική φροντίδα, τα τραύματα και τα ατυχήματα διαταράσσουν την ψυχική ζωή τους. Η Anna Freud γράφει ότι οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση στο σώμα του παιδιού μπορεί να επηρεάσει την ενεργοποίηση, την επανενεργοποίηση, την ομαδοποίηση και την εκλογίκευση των ιδεών καταδίωξης, υπερφόρτωσης και ευνουχισμού.<br /> <br /> Η πραγματική εμπειρία της εγχείρησης δίνει μια επίφαση αλήθειας στις καταπιεσμένες φαντασιώσεις και με αυτό τον τρόπο πολλαπλασιάζει το άγχος που τη συνοδεύει. Εκτός από την απειλητική κατάσταση στον έξω κόσμο, αυτή η αύξηση του άγχους αποτελεί εσωτερικό κίνδυνο για το "εγώ" του παιδιού. Αν οι μηχανισμοί άμυνας του παιδιού είναι δυνατοί, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν όμως υπερφορτωθούν προκειμένου να αφομοιώσουν την εμπειρία, το παιδί αντιδρά στην εγχείρηση με νευρωτικά ξεσπάσματα. <br /> <br /> Όταν το "εγώ" είναι ανίκανο να αντεπεξέλθει με το έντονο άγχος που αισθάνεται το παιδί, τότε η εγχείρηση γίνεται τραυματική εμπειρία. Από έρευνες που αφορούσαν σε παιδιά που υπέστησαν περιτομή κατά την παιδική τους ηλικία, προέκυψε ότι τη θεώρησαν μια απειλητική επίθεση στο σώμα τους, η οποία τους σημάδεψε, τους προξένησε ζημιά ή τους "κατέστρεψε" (όπως τα ίδια τα παιδιά ένιωσαν).<br /> <br /> Το συναίσθημα "τώρα είμαι ευνουχισμένος" κυριάρχησε στον ψυχικό τους κόσμο και εκφράστηκε με αρνητικά συναισθήματα. Μετά την περιτομή το παιδί νιώθει ανεπαρκές, αβοήθητο και λειτουργεί λιγότερο αποδοτικά.<br /> <br /> Επιπλέον, το "εγώ" του παιδιού εξασθενεί κάτω από τον έντονο αντίκτυπο της περιτομής και το παιδί δεν μπορεί να αντιδράσει με τον κατάλληλο τρόπο και να προσαρμοστεί στο τραύμα, στα ένστικτά του αλλά και στο άγχος που αισθάνεται. <br /> <br /> Το παιδί νιώθει θυμό και επιθετικότητα για τον κόσμο γύρω του που επέτρεψε να συμβεί κάτι τέτοιο και που, σύμφωνα με την Anna Freud, αυτή η πράξη ενίσχυσε τους χειρότερους φόβους του παιδιού. Για να αισθανθεί ασφάλεια το παιδί αποσύρεται και το "εγώ" του καταφεύγει σε αυτόν το μηχανισμό άμυνας προκειμένου να προφυλαχθεί από άλλα ερεθίσματα και εξωτερικούς και εσωτερικούς κινδύνους.<br /> <br /> Αλλες έρευνες υποδηλώνουν την ύπαρξη συγκεκριμένων προβλημάτων στην ψυχολογική κατάσταση των παιδιών που επέστησαν περιτομή. Ο Cansever εξέτασε αγόρια πριν και μετά την περιτομή και βρήκε ότι το τραύμα προκάλεσε σημαντική διαταραχή της κανονικής τους λειτουργίας.<br /> <br /> Ο Taddio και οι συνεργάτες του εντόπισαν συμπεριφορικές αλλαγές ακόμα και στην ηλικία των έξι μηνών σε βρέφη που τους έκαναν περιτομή, στοιχείο που δείχνει την ύπαρξη μετα-τραυματικού στρες σε αυτά τα βρέφη.<br /> <br /> Ο Rhinehart διέγνωσε μετα-τραυματικό στρες, ως αποτέλεσμα τραύματος κατά τη βρεφική ηλικία, σε άνδρες μέσης ηλικίας. Οι Anand και Scalzo προειδοποιούν ότι η ύπαρξη τραύματος νωρίς στη ζωή του ανθρώπου τον προδιαθέτει για αλλοιωμένη ευαισθησία στον πόνο, διαταραχές άγχους και στρες, διάσπαση της προσοχής και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.<br /> <br /> Σε μεγαλύτερη ηλικία οι άνδρες με περιτομή μπορεί να έχουν άρνηση της απώλειάς τους (και μάλιστα επειδή η περιτομή προκαλεί μια δραστική μείωση στην ερωτογενή αισθητηριακή λειτουργία).<br /> <br /> Οι άνδρες με περιτομή ενδέχεται να αισθάνονται όλο τον εκνευρισμό και τη συναισθηματική δυσλειτουργία που απορρέουν από την περιτομή, αλλά να μη θέλουν να το παραδεχτούν. Γι' αυτό άλλωστε οι άνδρες με περιτομή θέλουν το ίδιο και για το γιο τους, επειδή αρνούνται να αναγνωρίσουν τις αρνητικές συνέπειες στον ίδιο τους τον εαυτό και δεν μπορούν να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους.</p>