H καταθλιπτική διαταραχή στην παιδική ηλικία: Τα σημάδια

<p style="text-align: justify;">Οι διαταραχές της διάθεσης χαρακτηρίζονται κατά κύριο λόγο από διαταραχές της συναισθηματικής διάθεσης. Ως συναισθηματική διάθεση ή απλά διάθεση εννοούμε τον καθολικό και σταθερό τόνο που βιώνει το άτομο και μπορεί να επηρεάσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά, τη σκέψη και την αντίληψή του εξηγεί<strong> η Τζωρτζίνα Στασινοπούλου, δασκάλα ειδικής αγωγής</strong>. Ιδιαίτερα όμως στα παιδιά υπάρχουν παράγοντες που δυσκολεύουν την αναγνώριση των συναισθηματικών διαταραχών είτε γιατί αυτά δυσκολεύονται να εκφράσουν το πώς αισθάνονται είτε γιατί τα συμπτώματα αυτών των διαταραχών παίρνουν διαφορετικές μορφές από ότι στους ενήλικες είτε ακόμη γιατί συχνά θεωρούνται διαταραχές μόνο των ενηλίκων. <strong>Η συχνή συνοσηρότητα επίσης με άλλες ψυχοπαθολογικές διαταραχές όπως της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής – υπερκινητικότητα</strong> ή τις διαταραχές διαγωγής και άγχους μπορεί να καλύψει τα συμπτώματα της κατάθλιψης και να δυσκολεύει τη σαφή κλινική εικόνα του παιδιού με ορατό τον κίνδυνο να αγνοηθεί.</p>
<p style="text-align: justify;">Συνήθως τα παιδιά με κατάθλιψη παρουσιάζουν έντονα και παρατεταμένα συναισθήματα θλίψης, ντροπής, ενοχής, έχουν αυξημένη ευαισθησία στην κριτική και είναι ιδιαίτερα ευερέθιστα. Είναι υπερβολικά ανήσυχα και κινητικά ή υποτονικά ή κλαίνε συχνά. Παρουσιάζονται κοινωνικά απομονωμένα ή μπορεί να προβαίνουν σε προκλητικές, επιθετικές ή καταστροφικές πράξεις. Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολίες συγκέντρωσης, μνήμης και πρωτοβουλιών με αποτέλεσμα η σχολική τους επίδοση αλλά και η σχέση τους με το σχολείο γενικότερα να επηρεάζονται αρνητικά. <strong>Οι σκέψεις τους στρέφονται κυρίως προς τον εαυτό τους ασκώντας έντονη αυτοκριτική ενώ το μέλλον φαντάζει κατά κανόνα απαισιόδοξο</strong>. Έχουν ακόμη προβλήματα ύπνου και διατροφής, αισθήματα κόπωσης και παράπονα για σωματικές ενοχλήσεις.</p>
<p style="text-align: justify;">Η θεραπευτική αντιμετώπιση διαφέρει ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων στην κάθε περίπτωση. Στις ήπιες καταστάσεις όπου πιθανόν να αναγνωρίζεται κάποιο εξωτερικό αίτιο που προκαλεί τη διαταραχή (π.χ. προβλήματα στο σχολείο ή στην οικογένεια) η βραχεία ψυχοθεραπεία και η βελτίωση των εξωτερικών στρεσογόνων παραγόντων φαίνεται να είναι αποτελεσματική. Στις βαρύτερες όμως περιπτώσεις χρειάζεται ένα σύνθετο θεραπευτικό πρόγραμμα που συνδυάζει φάρμακα και θεραπευτική παρέμβαση. Η γνωσιακή – συμπεριφοριστική θεραπεία, μια σχετικά νέα θεραπευτική μέθοδος που εφαρμόζεται όλο και περισσότερο στις ψυχοπαθολογικές διαταραχές, έχει δοκιμαστεί με επιτυχία στην αντιμετώπιση των καταθλιπτικών παιδιών, αφού συνήθως τα παιδιά αυτά χαρακτηρίζονται από δυσλειτουργικές αντιλήψεις που αφορούν τον εαυτό τους και την ερμηνεία των εξωτερικών γεγονότων. Έτσι με τη μέθοδο αυτή γίνεται προσπάθεια ώστε το παιδί να αναπτύξει μια πιο ρεαλιστική αντίληψη για τον εαυτό του και τους άλλους και να περιοριστικών οι όποιες παρερμηνείες. Πάντως η ψυχοεκπαίδευση της οικογένειας και η συμμετοχή της στη θεραπεία είναι μείζονος σημασίας για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης στα παιδιά.</p>
<p style="text-align: justify;">Το σχολείο οφείλει να εντοπίζει τα όποια συμπτώματα, να συνεργάζεται με σχολικό ψυχολόγο και τον εκπαιδευτικό της ειδικής αγωγής, να ενημερώνει τους γονείς για τα ανησυχητικά σημάδια, να ενθαρρύνει τη συνεργασία σχολείου και οικογένειας, να χρησιμοποιεί προγράμματα συμπεριφοράς που ενισχύουν την ενδυνάμωση της αυτοπεποίθησης, βελτιώνουν τις κοινωνικές δεξιότητες και διδάσκουν εναλλακτικές συμπεριφορές κατά της βίας παίρνοντας παράλληλα μέτρα για την πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού και να αξιοποιεί όλες τις ενδεδειγμένες παιδαγωγικές πρακτικές ώστε κάθε παιδί να νιώθει ευπρόσδεκτο και ασφαλές στο σχολείο. Επίσης <strong>ο δάσκαλος του παιδιού θα πρέπει να το «πλησιάσει» περισσότερο, να κερδίσει την εμπιστοσύνη του και να συζητά μαζί του</strong>, να έχει θετική προσέγγιση χωρίς τιμωρίες ή άλλες αρνητικές μεθόδους ενισχύοντας τις επιτυχίες του στα μαθήματα και στη συμπεριφορά του και να του δίνει ευκαιρίες για καλύτερες σχολικές επιδόσεις όπως εργασίες χωρισμένες σε περισσότερα μέρη που θα μπορεί εύκολα να τις χειριστεί, παράταση χρόνου στα τεστ, εναλλακτικές μορφές εξέτασης, εργασίες που ενθαρρύνουν τη δημιουργικότητα, να προγραμματίζει τις σημαντικές εργασίες για αργότερα τη μέρα αν το παιδί δυσκολεύεται να ξεκινήσει το πρωί κ.α. Με δεδομένο ότι τα παιδιά με καταθλιπτική διαταραχή έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν τη διαταραχή και στην ενήλικη ζωή τους γίνεται νομίζω σαφές ότι η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπισή της είναι εξαιρετικής σημασίας για όλη τη μετέπειτα φυσιολογική πορεία του νέου ατόμου.</p>
<p style="text-align: justify;">Διαβάστε τη συνέχεια στο <a href="http://www.infokids.gr">www.infokids.gr</a></p>

Σχετικά άρθρα