Εγκλήματα πάθους: Τα 2 είδη τους, πώς και γιατί γίνονται συνήθως

18/01/2016
Ομάδα Σύνταξης
Ψυχιατρική

Όλο και νεότερα στοιχεία έρχονται στο φως της δημοσιότητας σχετικά με τη δολοφονία της 37χρονης Ανθής Λινάρδου από το σύζυγο της το προηγούμενο Σάββατο. Ένα τραγικό γεγονός που έχει προβληματίσει την κοινή γνώμη προκαλώντας έντονα συναισθήματα και ποικίλες αντιδράσεις. Η υπόθεση έχει πάρει το δρόμο της δικαιοσύνης με τον συζυγοκτόνο να οδηγείται στην φυλακή και την μητέρα του θύματος να προσπαθεί να αναλάβει την επιμέλεια των τριών παιδιών. 
Από την ψυχολόγο, Ειρήνη Παταργιά 
<img src="/contentfiles_2015/photos/psyxologia/gynaika/patargiaa.jpg" alt="" width="100" />
 <img src="http://www.parapolitika.gr/sites/default/files/styles/sc_640x430/public/article/2016-01/5694f5674b2e2.jpg?itok=U0re_qeN" alt="Βρέθηκε δολοφονημένη σε χωράφι η 37χρονη Ανθή Λινάρδου – Χειροπέδες στον σύζυγό της – Κεντρική Εικόνα" />
Θα προσπαθήσω να σκιαγραφήσω το ψυχολογικό προφίλ της δολοφονίας, στο βαθμό που μπορώ, λαμβάνοντας υπόψην τα στοιχεία που οι Αρχές έχουν δημοσιεύσει στον τύπο και με σεβασμό στο όλο δράμα που συντελέστηκε.
Πρόκειται για ένα έγκλημα πάθους. Να αναφέρουμε εδώ ότι τα εγκλήματα πάθους χωρίζονται σε δύο κατηγορίες.
<img src="http://content-mcdn.feed.gr/filesystem/images/20160114/engine/newego_LARGE_t_420_54621026_type12905.jpg" alt="Συγκλονίζουν οι αποκαλύψεις του ιατροδικαστή για την 37χρονη Ανθή [vds]" />
<img src="http://frappetime.gr/wp-content/uploads/2016/01/linardou-720×405.jpg" alt="" />
 Τα εγκλήματα «συναισθηματικής φόρτισης» και αυτά του «νοσηρού πάθους». Τα πρώτα έχουν να κάνουν με το στιγμιαίο πάθος που παρασύρει το δράστη, γιαυτό και τις περισσότερες φορές ο δράστης δεν έχει αίσθηση ή δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί το έκανε και στη συνέχεια μετανιώνει . Στη δεύτερη κατηγορία εγκλημάτων, αυτά του «νοσηρού πάθους», το κίνητρο είναι η εκδίκηση ή ο πληγωμένος εγωισμός του δράστη, και συνήθως τον ακούμε να λέει «έτσι έπρεπε να γίνει».
<img src="http://images32.inewsgr.com/2327/23275303/1.jpg" alt="" />
Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για εγκλήματα που συνοδεύονται από σημάδια έντονης βιαιότητας και πρωτόγονης σκληρότητας. Συνήθως προηγείται άγρια πάλη πριν τη δολοφονία γεγονός που επιβεβαιώνεται από την ύπαρξη μωλώπων ή και κακώσεων στο θύμα αλλά μερικές φορές και στο θύτη, ενώ ως επί το πλείστον στα εγκλήματα αυτά δράστης είναι ο άντρας. Οι άντρες χρησιμοποιούν συχνότερα όπλο, μαχαίρι ή οτιδήποτε βρεθεί μπροστά τους (πχ. μία ζώνη, ένα βαρύ αντικείμενο) παρά τη σωματική τους δύναμη. Οι γυναίκες από την άλλη χρησιμοποιούν περισσότερο έμμεσους τρόπους όπως κάποιο δηλητήριο, κάτι που δείχνει ότι λειτουργούν περισσότερο προμελετημένα, αν και τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν και αυτές όπλα.
<img src="http://content-mcdn.feed.gr/filesystem/images/20160113/low/newego_LARGE_t_901_106789027.JPG" alt="" width="640" />
<img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="http://www.topnews.gr/wp-content/uploads/2016/01/kozani.jpg" alt="" />
<img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="http://www.prlogos.gr/images/B_NewSite/2016/1_2016/13-1/velventooo.jpg" alt="" />
Οι φάσεις – στάδια της ψυχικής διαδικασίας του εγκλήματος είναι πολύ σύντομες, διαδέχεται η μία την άλλη σε σύντομο χρονικό διάστημα και χωρίς πολύ σκέψη.
Το πρώτο στάδιο είναι αυτό που λέμε «της αδιαμόρφωτης συναίνεσης». Στη φάση αυτή ο δράστης πείθεται ότι το θύμα είναι ανάξιο της αγάπης και της εκτίμησής του, και ότι αυτό είναι υπεύθυνο για ότι κακό του συμβαίνει. Ο δράστης αρχίζει να σκέφτεται ότι θα επιθυμούσε να εξαφανιστεί το θύμα, χωρίς όμως να σκέφτεται σαφώς και συγκεκριμένα ότι θα μπορούσε να συμμετάσχει σε αυτήν της εξαφάνιση.
Το δεύτερο στάδιο είναι αυτό που αποκαλούμε «της διαμορφωμένης συναίνεσης». Σε αυτή τη φάση, η ιδέα της εξαφάνισης έχει εξελιχθεί στο μυαλό του δράστη, χωρίς να ωριμάσει τελείως και σιγά σιγά συναινεί με την αυτοπρόσωπη συμμετοχή του στην εξαφάνιση του θύματος. Εδώ ο δράστης σκέφτεται εναλλακτικούς τρόπους που θα μπορούσαν να πραγματοποιούσαν την εξαφάνιση του μελλοντικού θύματος (πχ. ένα τροχαίο ατύχημα). Η φάση αυτή μπορεί να διαρκέσει από μερικές μέρες έως και χρόνια και η εγκληματική ιδέα παρουσιάζεται συχνά σαν έμμονη ιδέα.
Το τρίτο στάδιο είναι αυτό της «κρίσης», όπου ο δράστης βρίσκεται σε μία διαρκή υπερένταση. Ο ύπνος και η διατροφή του διαταράσσονται, το άτομο εμφανίζεται αδιάφορο και δεν ενδιαφέρεται για τίποτα. Είναι επιρρεπές και ευέξαπτο και αντιδρά στο παραμικρό σοκ. Είναι η φάση που το άτομο είναι εξαιρετικά επίφοβο να χάσει τον έλεγχο του εαυτού του.
Το τέταρτο και τελευταίο στάδιο είναι η «εκτέλεση», όπου ο δράστης θα προβεί στην εγκληματική πράξη και όλα αυτά γίνονται με αστραπιαία ταχύτητα.
<img src="http://www.fimes.gr/wp-content/uploads/2016/01/anthi-linardou-1.jpg" alt="" />
Ο δράστης του αληθινού εγκλήματος πάθους χαρακτηρίζεται από αυτοκτονικό ιδεασμό για εβδομάδες ή και μήνες μετά το έγκλημα. Αυτό δείχνει ότι δεν τον ενδιαφέρει πλέον η ζωή του και ότι το έγκλημα που διετέλεσε ήταν κάτι που τον ξεπερνάει.
Τα εγκλήματα πάθους αφορούν περιπτώσεις που ο δράστης καταλήγει να σκοτώσει το θύμα λόγω της επιθυμίας του να αποκτήσει τον απόλυτο και αποκλειστικό έλεγχο πάνω στο σύντροφό του και απορρέει από αισθήματα κτητικότητα και ερωτικής ζήλια.
 Κοινό όλων αυτών των υποθέσεων είναι ότι ο δράστης αντιμετωπίζει πρόβλημα στη διαχείριση του θυμικού του, στη διαχείριση δηλαδή των συναισθημάτων του.
Σημάδια που προειδοποιούν
Ένας από τους σημαντικότερους ερευνητές του χώρου ο Stanton Samesnow τονίζει πως στις περισσότερες των περιπτώσεων υπάρχουν απειλές και βία από τον θύτη που πολλές φορές δεν λαμβάνονται σοβαρά από το θύμα και τον φιλικό και οικογενειακό περίγυρο. Γι' αυτό δεν πρέπει να υποτιμάμε τέτοιου είδους συμπεριφορές, ίσα ίσα που πρέπει να μας κρούουν τον κίνδυνο για χειρότερες εξελίξεις στο μέλλον.