Αυξάνονται οι καρκίνοι που σχετίζονται με τον HPV, αλλά οι προσπάθειες για πρόληψη παραμένουν ανεπαρκείς. Ενώ σε γενικές γραμμές τα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου μειώνονται, οι τύποι καρκίνου που σχετίζονται με τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων, τον HPV, σημειώνουν αυξητική τάση.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Θ.Παλλαντζάς, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, συνεργάτης του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με επίσημη αναφορά, παρατηρείται σημαντική αύξηση στους καρκίνους του πρωκτού και του οισοφάγου που σχετίζονται με τον ιό.
Ταυτόχρονα, η συχνότητα των εμβολιασμών που θα μπορούσαν να θέσουν σε έλεγχο τον HPV παραμένει χαμηλή. Η αναφορά, η οποία δημοσιεύτηκε πρόσφατα, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αύξηση των καρκίνων που σχετίζονται με τον HPV υπογραμμίζει την ανάγκη για επιπρόσθετες παρεμβάσεις στο επίπεδο της πρόληψης, συμπεριλαμβανομένων και των εμβολιασμών.
Στη μελέτη αναφέρεται ότι από το 1990 μέχρι σήμερα έχει σημειωθεί μείωση στη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του πνεύμονα , του εντέρου, του μαστού και του προστάτη. Αντιθέτως, η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του παγκρέατος, του ήπατος, της μήτρας, καθώς και του μελανώματος έχει αυξηθεί.
Γιατί είναι απαραίτητος ο εμβολιασμός για τον HPV στις γυναίκες;
Εδώ και χρόνια οι ιατροί ενθαρρύνουν τις γυναίκες να εμβολιστούν για τον HPV ο οποίος πιστεύεται ότι ευθύνεται για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Το 2010 όμως βρέθηκε πως λιγότερο από το 50% των κοριτσιών ηλικίας 13-17 έκανα μια δόση του εμβολίου , ενώ μόνο το 32% έκανε και τις τρεις συνιστώμενες δόσεις.
Μια μελέτη που διεξάγεται αυτή τη στιγμή μάλιστα σε Αμερική κι Ευρώπη αναδεικνύει τον εντοπισμό του ιού σε έναν ολοένα αυξανόμενο αριθμό ανδρών που υποφέρουν από καρκίνο στην περιοχή του κεφαλιού και του λαιμού, τονίζοντας παράλληλα τη σημασία εμβολιασμού και των αγοριών.
Πώς σχετίζονται το στοματικό και πρωκτικό σεξ με τον HPV;
Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως οι αλλαγές στη σεξουαλική συμπεριφορά που περιλαμβάνουν την πρώιμη έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας, την εναλλαγή πολλών σεξουαλικών συντρόφων, καθώς και τη συχνότερη επιλογή του στοματικού σεξ, συμβάλουν στη διασπορά μιας νέας επιδημίας. Πρόκειται για την επιδημία των καρκινικών κυττάρων πλακώδους επιθηλίου στη στοματοφαρυγγική κοιλότητα, στην περιοχή του λαιμού δηλαδή, των αμυγδαλών και της βάσης της γλώσσας. Οι καρκίνοι αυτού του τύπου μπορεί να είναι θανατηφόροι και εμφανίζονται όλο και πιο συχνά σε νέους άνδρες.
Μέχρι σήμερα ήταν γνωστό ότι οι καρκίνοι της στοματικής κοιλότητας και του φάρυγγα εμφανίζονταν γύρω στα 65 σε άνδρες κυρίως, οι οποίοι έπιναν αλκοόλ και κάπνιζαν για πολλά χρόνια. Ο καρκίνος που σχετίζεται με τον HPV όμως, φαίνεται πως προσβάλει όλο και περισσότερους νεότερους ασθενείς που δεν έχουν καπνίσει ποτέ. Οι αρμόδιες υπηρεσίες των ΗΠΑ μάλιστα αναφέρουν χαρακτηριστικά, ότι πριν από 20 χρόνια μόνο το 20% των καρκίνων της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας σχετίζονταν με τον HPV, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό έχει ανέβει στο 50%. Παρόμοια ποσοστά έχουν βρεθεί και στην Ευρώπη. Μια σουηδική μελέτη μάλιστα, ανέδειξε μια πολύ ισχυρή συσχέτιση ανάμεσα στο στοματικό σεξ και τους καρκίνους στο στόμα και τον φάρυγγα.
Πώς μπορούμε να προστατευτούμε από τον HPV;
Ο οργανισμός έγκρισης φαρμάκων και τροφίμων ενέκρινε τη χρήση του εμβολίου Gardasil για τα κορίτσια το 2006 και για τα αγόρια ως μέθοδο αντιμετώπισης των κονδυλωμάτων στα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό, το 2009. Το εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί σε κάθε ηλικία, αν και είναι πιο αποτελεσματικό όταν χορηγηθεί πριν από την έναρξη των σεξουαλικών επαφών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί να προλάβει την εμφάνιση 10.000 καρκίνων στη στοματική κοιλότητα και τον φάρυγγα ανά έτος, τη στιγμή που εκτιμάται ότι κάθε χρόνο στις ΗΠΑ διαγιγνώσκονται 30.000 νέες περιπτώσεις και πάνω από 8000 άνθρωποι πεθαίνουν εξαιτίας των νοσημάτων αυτών.
Η μετάδοση μέσω του στοματικού και πρωκτικού σεξ:
Η λοίμωξη από HPV αποτελεί το πιο συχνό σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα με αποτέλεσμα να μεταδίδεται πολύ εύκολα μέσω του κολπικού, του πρωκτικού, αλλά και του στοματικού σεξ. Σπανιότερα ο ιός μπορεί να μεταδοθεί ακόμα και με το φιλί μέσω του σίελου.
Τα συμπτώματα:
Υπάρχουν πάνω από 100 στελέχη του ιού. Άλλα προκαλούν κονδυλώματα στα γεννητικά όργανα, ενώ άλλα ενεργοποιούν κυτταρικές διαφοροποιήσεις που μετά από χρόνια μπορεί να καταλήξουν σε καρκινικές αλλοιώσεις. Οι καρκίνοι της στοματικής κοιλότητας και του τραχήλου της μήτρας προκαλούνται από τα στελέχη 16 και 18 του ιού. Ο HPV μπορεί επίσης να ευθύνεται για καρκίνους στο αιδοίο, στον κόλπο και στο πέος, ενώ υπάρχουν κάποια στοιχεία που τον συσχετίζουν με κάποιους τύπους καρκίνου του πνεύμονα.
Μέχρι σήμερα, φαίνεται πως είναι πιο πιθανό οι άνδρες να εμφανίσουν καρκίνο στη στοματική κοιλότητα, σε σύγκριση με τις γυναίκες, αλλά καθώς η επιδημία εξαπλώνεται αυτό μπορεί να αλλάξει.
