<div class="WordSection1">
<p class="70"> </p>
</div>
<div class="WordSection2">
<p style="text-align: justify;">Από τις αρχές του 20^ου αιώνα, η ψυχολογία έχει ασχοληθεί ζωηρά με τα μοναχοπαίδια και τις ιδιαιτερότητες που τα χαρα­κτηρίζουν. Μέχρι το πρόσφατο παρελθόν, τους απέδιδαν μόνο αρνητικές και προβληματικές ιδιότητες. Εδώ και μερικά χρόνια, όμως, η ειδική βιβλιογραφία προσεγγίζει το ζήτημα από διαφο­ρετική οπτική γωνία, αξιολογώντας τις θετικές πτυχές του φαι­νομένου. Η τροπή αυτή οφείλεται προφανώς στο γεγονός ότι τα μοναχοπαίδια από μειοψηφία έγιναν μια αξιοπρόσεκτη ομάδα, ενώ στο μέλλον μάλλον θα αποτελούν τον κανόνα.</p>
</div>
<div class="WordSection3">
<p class="81" style="text-align: justify;">Στις αρχές του 20^ου αιώνα, ο Αμερικανός ψυχολόγος Stanley Hall υποστήριζε ότι τα μοναχοπαίδια είναι εγωιστικά, κακεντρε­χή, πιο εξαρτημένα και πιο επιθετικά από τα παιδιά που μεγα­λώνουν μαζί με άλλα αδέρφια, αποδίδοντας αυτή τους τη συμπε­ριφορά στην «υπέρμετρη προσοχή» που αποζητούσαν, και την οποία συνήθως ελάμβαναν κιόλας. Ο Walter Toman, κλασικός ερευνητής της οικογενειακής ψυχολογίας κατά τη δεκαετία του ’60, χαρακτήριζε την οικογένεια με ένα παιδί ως «μια μορφή ήπια διαταραγμένης οικογένειας». Τα μοναχοπαίδια παρουσίαζαν, κα­τά τη γνώμη του, τάσεις ενήλικης συμπεριφοράς, και συχνά αντι­μετώπιζαν ολόκληρη τη ζωή τους σαν «μια εκδήλωση με σκοπό την εκπλήρωση των δικών τους και μόνο αναγκών» Πρέσβευε την ίδια σχεδόν άποψη με εκείνη που αποδίδεται στη γενιά των σημερινών νέων, στη «ναρκισσιστική γενιά» του Christopher Lasch ή στη «γενιά που αναζητά εμπειρίες» του Gerhard Schulze</p>
<p class="81">Νεότερες, αμερικανικές κυρίως, μελέτες γύρω από τα μονα­χοπαίδια (αλλά και γερμανικές), καταρρίπτουν τις πα­λιές αρνητικές κριτικές και επισημαίνουν και θετικές ιδιότητες στα μοναχοπαίδια: Είναι πιο αυτόνομα, πιο έξυπνα και πιο φιλι­κά στην επαφή τους με τρίτους απ’ ό,τι τα παιδιά που έχουν αδέρφια. </p>
</div>
<div class="WordSection4">
<p class="81" style="text-align: justify;">Όλες οι έρευνες των τελευταίων ετών<span style="font-size: 8.33333px;"> ε</span>νώ διαπιστώνουν έντονες διαφορές ινάμεσα στα μοναχοπαίδια και στα μεσαία αδέρφια, δεν διαπιστώνουν τόσο έντονες ανάμεσα στα μοναχοπαίδια και στα μικρότερα αδέρφια ή ανάμεσα στα μοναχοπαίδια και στα πρωτότοκα. Εάν αυτό ισχύει, τα παιδιά στο μέλλον θα έχουν τη συ­μπεριφορά που έχουν σήμερα τα μοναχοπαίδια. Γιατί, εφόσον οι περισσότερες οικογένειες αποκτούν ένα ή το πολύ δύο παιδιά, όλο και λιγότερα αδέρφια θα βρίσκονται στη θέση των μεσαίων αδερφών. Επιπλέον, η κατάσταση πολλών αδερφών σήμερα, μοι­άζει με αυτή των παιδιών που δεν έχουν αδέρφια, επειδή έχουν μεγάλη απόσταση ηλικίας μεταξύ τους, γεγονός που οφείλεται στην επιθυμία της μητέρας να ασχοληθεί εντατικά και ξεχωριστά με το κάθε παιδί (ή, με το σκεπτικό της να μη γεννήσει συνέχεια τα παιδιά της, για να μην έχει αρνητικές επιπτώσεις στην εργα­σία της).</p>
<p style="text-align: justify;">Τα μοναχοπαίδια αντιλαμβάνονται πλήρως την ιδιαίτερη προσοχή που τους αποδίδεται και η οποία τους δημιουργεί αντι­φατικά συναισθήματα και διλήμματα. «Το μοναχοπαίδι δέχεται υπερβολικά πράγματα από όλους – πολλές φορές η αγάπη αυτή καταντά βάρος», αναφέρει ένα 15άχρονο αγόρι. Κι ένα κορίτσι 17 χρονών εξηγεί: «Μεγάλωσα σαν να ήμουν κάτω από μεγεθυ­ντικό φακό: Ό,τι έκανα καλά φάνταζε ακόμα καλύτερο, κι ό,τι άσχημο το έκαναν να φαίνεται χειρότερο και πιο τραγικό απ’ ό,τι πραγματικά ήταν». Σε μια έρευνα, τα μοναχοπαίδια απα­ρίθμησαν τα θετικά που έβρισκαν στην κατάστασή τους: Περισ­σότερο ελεύθερο χώρο, μεγαλύτερο χαρτζιλίκι, περισσότερα δώ­ρα — στο σπίτι όμως έπλητταν περισσότερο.</p>
</div>
<div class="WordSection5">
<p class="81" style="text-align: justify;">Πολλά είναι τα βιβλία που απευθύνονται σε γονείς με μονα­χοπαίδια και τους συμβουλεύουν πώς να εξισορροπούν τα μειο­νεκτήματα αυτής της οικογενειακής κατάστασης. Το μοναχοπαί­δι θα πρέπει να μάθει από νωρίς να μοιράζεται — διαδικασία την οποία τα αδέρφια μαθαίνουν αναγκαστικά από μόνα τους. Οι γονείς δεν πρέπει να τα κακομαθαίνουν, ικανοποιώντας τους κά­θε επιθυμία που εκδηλώνουν. Είναι λάθος να τα τοποθετούν σε βάθρο και οι ίδιοι να γίνονται υπόδουλοι στα καπρίτσια ή στις ιδιοτροπίες τους. Με λίγα λόγια, οι γονείς πρέπει να συμπεριφέρονται με τρόπο που να δείχνει στο παιδί ότι δεν αποτελεί το επίκεντρο της ζωής τους. Πώς όμως να το πετύχουν αυτό, τη στιγμή που και οι ίδιοι για πρώτη και μοναδική φορά βιώνουν κάτι τόσο μοναδικό;</p>
<p class="81" style="text-align: justify;">Αυτό που έχει πρωταρχική σημασία για τους γονείς είναι να διασφαλίσουν στο μοναχοπαίδι κοινωνικές επαφές, ώστε να κα­λύπτει την έλλειψη των αδερφικών σχέσεων. Τα παιδιά χρειάζο­νται παιδιά! Το παιδί έχει ανάγκη να βρίσκεται με συνομήλικα παιδιά σε όλες τις φάσεις της ζωής του: Στη γειτονιά, στο πάρ­κο, στην παιδική χαρά. Οι γονείς πρέπει να συνάπτουν σχέσεις και επαφές με άλλους γονείς – στη γειτονιά, στις ομάδες γονέ­ων, κ.λπ. Συχνά, κρούεται ο κώδωνας του κινδύνου της «συναι­σθηματικής υπερφόρτωσης» που δέχονται τα μοναχοπαίδια Πολλές φορές γίνεται λόγος ακόμα και για τον «τρόμο αφοσίωσης» που κατατρέχει αυτά τα παιδιά.</p>
</div>
<div class="WordSection7">
<p class="81" style="text-align: justify;">Αυτό ισχύει κυρίως για τη μητέρα, που πρέπει να μάθει να «αποστασιοποιείται» νωρίς και παράλληλα να φροντίζει να προσδώσει νόημα στη δική της ζωή, πέρα από το χρέος της προς τα παιδιά. Στο σημείο αυτό γίνεται πια φανερή η αντί­φαση στις απαιτήσεις που έχει η σημερινή κοινωνία από τις μητέρες: Από τη μια τους ζητάει να αφιερωθούν αποκλειστικά στο παιδί τους, ειδικά κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του, κι απ’ την άλλη, επίσης τους ζητάει να διαθέτουν την ικανότητα να αποσύρονται από μόνες τους, βήμα προς βήμα, με βάση το βαθμό ικανότητας του παιδιού τους, συμβάλλοντας στην αυτο­νόμησή του. Κάτι τέτοιο καθίσταται, φυσικά, τόσο δυσκολότε­ρο όσο περισσότερο έχουν επενδύσει οι μητέρες στα παιδιά τους.</p>
</div>