Είδαμε το «Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί» σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά

<p class="intro" style="text-align: justify;">Ψυχαναλυτικής υφής, πρωτότυπη ανάγνωση στο κλασικό του Ίψεν.</p>
<p style="text-align: justify;">Η ζωή ως κατάσταση δημιουργίας. Το έργο τέχνης ως ζωή. Ο θάνατος ως όνειρο που πέθανε. Η ανάσταση, μια ζωή χωρίς δεσμά. Ο έρωτας ως τέχνη. Αυτές οι κυκλικές διαδρομές που διαγράφονται από διαφορετικές αφετηρίες ή καταλήγουν σε διαφορετικούς τερματικούς αλλά πάντα τέμνονται και πάντα έχουν για φορείς τους, ανθρώπους, θνητούς βασανίζουν τον Χένρι Ίψεν στο πιο δαιδαλώδες, κρυπτικό και ποιητικό του έργο, το «Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί».<br /> Η ιστορία επικεντρώνεται στο χρονικό ενός 24ωρου – αφού όπως και τα περισσότερα έργα του Ίψεν συμπυκνώνουν τη δράση τους σε διάστημα λίγων ωρών. Ένας γλύπτης, μεσήλικας και πιθανόν παροπλισμένος δημιουργικά, βρίσκεται σε ένα ορεινό θέρετρο μαζί με τη γυναίκα του – μολονότι τίποτα δεν μοιάζει πια να τους ενώνει παρά μια σύμβαση. Εκεί θα συναντήσει ξανά την μούσα του, την Ιρένε χάρη στην οποία δημιούργησε το εμβληματικότερο έργο του, το «έργο της ζωής του» όπως λέει• εκείνη μυστηριώδης και αινιγματική μοιάζει να έχει βγει από βαθύ λήθαργο καθώς μιλά για την ζωή της, σαν να την έζησε κάποια άλλη κι όχι εκείνη. Πρόσωπα που φέρουν το βαρύ φορτίο της ύπαρξης τους – μαζί με τον άξεστο κυνηγό αρκούδων που εισβάλλει στο τρίγωνο και μια βουβή «καλόγρια» που ακολουθεί κατά πόδας την Ιρένε – τέμνονται ακριβώς όπως και οι υπαρξιακές διαδρομές τους ανάμεσα στην σκορπισμένη ζωή και στον ψυχικό θάνατο.<br /> Η υπαρξιακή τραμπάλα των ηρώων αποδίδεται από τον Ίψεν με μια αντίστοιχη τραμπάλα ανάμεσα σε υφολογικά είδη: Η μεταφυσική μπλέκεται με το ρεαλισμό και την ποίηση, το δράμα με την ειρωνεία και την εσωτερική κωμικότητα. Η σκηνοθεσία του Δημήτρη Καραντζά συνδέει όλα τα παραπάνω επιβάλλοντας ένα ποιητικό ρυθμό σε μια ρεαλιστική αφήγηση – κώδικα που είδαμε εξάλλου να δοκιμάζει και στα «Κύματα» της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών – επιχειρώντας να φτάσει πιο έγκυρα στην οντολογική βάση του έργου. Πόσω μάλλον, δε όταν αυτή επιφυλάσσει ερωτήματα που κάθε καλλιτέχνης θα κληθεί να απαντήσει στην πορεία του.<br /> Σε αυτό βοηθά τόσο η παρέμβαση επί της κινησιολογίας της Ζωής Χατζηαντωνίου όσο και οι ηχητικές εμβολές σχεδιασμένες από τον Δημήτρη Καμαρωτό. Τοποθετημένοι σε ένα ορθογώνιο πλαίσιο – μια, μάλλον απρόσωπη, σκηνική εγκατάσταση από την Πουλχερία Τζόβα που προφανώς εστιάζει στη συνθήκη του εγκλωβισμού ή μήπως και του ιδρυματισμού – οι ήρωες σε κατάσταση έλξης και άπωσης διασταυρώνονται και έρχονται σε επαφή μέσα από μη ρεαλιστικές φόρμες, όπως για παράδειγμα, τις μικρές, χαριτωμένες φιγούρες του μπαλέτου.<br /> Αυτή η φόρμα φέρνει το λόγο και το σώμα σε ισότιμη σχέση και την ίδια ώρα απαιτεί κι έναν τρόπο ερμηνείας πιο ονειρικό, πιο υπερβατικό – εγκαινιάζοντας ένα νέο κώδικα στις, μέχρι τώρα, σκηνοθεσίες του Καραντζά. Οι ηθοποιοί της διανομής του, ερμηνευτές πέντε διαφορετικών γενεών και φιλοσοφιών καταφέρνουν όχι μόνο να την αφομοιώσουν αλλά να κινηθούν σε μια αρμονική γραμμή. Λαμβάνοντας βεβαίως, υπόψη ότι αυτή η πρόταση αποστεγνώνει το έργο από συναισθηματικές εντάσεις.<br /> Πάντως, η Ρένη Πιττακή αποδεικνύεται εντυπωσιακά ανοιχτή σε νέες δοκιμασίες, κινείται σχεδόν σε αδιευκρίνιστες περιοχές ερμηνείας, ανάμεσα στο ανθρώπινο και το «άλλο». Αιθέρια σαν ξωτικό και το alter ego της επί σκηνής, η Αλεξία Καλτσίκη που, παρότι μένει σιωπηλή στο μεγαλύτερο μέρος της παράστασης- ως γνήσια ενσάρκωση του θανάτου-βρίσκει εκφραστικούς και σωματικούς διεξόδους για να αποδράσει. Με τα σώματα τους ως εργαλεία ερμηνεύουν και η Μαρία Κεχαγιόγλου και ο Μιχάλης Σαράντης. Η πρώτη να επωμίζεται και το βάρος μιας πιο μπουλβάρ ερμηνείας γεμάτη χάρη, ο δεύτερος ν' ανιχνεύει μια πιο δραματική σωματικότητα – την ώρα που και οι δυο μαζί επικοινωνούν σαν ζευγάρι. Τέλος, ο Περικλής Μουστάκης μπορεί να μετακινείται λιγότερο από την ασφάλεια του λόγου αλλά παραμένει πιστός στο χαρακτήρα ενός καταραμένου καλλιτέχνη που στοιχειώνεται από την τέχνη του πριν προλάβει να ζήσει.<br /> Ιδιόμορφη, ανατρεπτική ανάγνωση λοιπόν, ψυχαναλυτικής υφής στο κλασικό του Ίψεν μα και πρωτότυπη, παραγωγική, ερευνητική, με ιδέες και υποδειγματικούς πρωταγωνιστές.</p>
<p style="text-align: justify;">tospirto</p>

Σχετικά άρθρα