H κυρία Παρασκευή Σακκά, νευρολόγος – ψυχίατρος, πρόεδρος της Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών, εξηγεί με ποιο τρόπο μπορούμε να οχυρώσουμε τον οργανισμό μας απέναντι στη νόσο που αποτελεί την πιο συχνή μορφή άνοιας παγκοσμίως.
Τι είναι η νόσος Alzheimer;
Η νόσος Alzheimer είναι η συχνότερη μορφή άνοιας, καθώς το 60% των ανοϊκών ασθενών πάσχουν από Αλτσχάιμερ. Παγκοσμίως οι ασθενείς ξεπερνούν τα 35 εκατομμύρια ενώ στην Ελλάδα εκτιμάται ότι πάσχουν από αυτήν 160.000 άνθρωποι.
Είναι κληρονομική η νόσος;
Στο 5% με 10% των περιπτώσεων υπάρχει καθαρό οικογενειακό ιστορικό μεταξύ του ασθενούς και συγγενών πρώτου βαθμού που είχαν Alzheimer. Σε αυτές τις περιπτώσεις η νόσος ξεκινά πριν από τα εξήντα έτη. Σε άλλες περιπτώσεις υπάρχουν μεταλλάξεις γονιδίων που επηρεάζουν τη σύσταση των χημικών πρωτεϊνών του εγκεφάλου.
Ποιοι άλλοι παράγοντες προδιαθέτουν για τη νόσο;
Μπορούν επίσης να την προκαλέσουν τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, οι όγκοι του εγκεφάλου, το AIDS, διάφορες εγκεφαλίτιδες, μεταβολικά νοσήματα, νοσήματα του θυρεοειδούς, διάφορα φάρμακα κ.ά. Η αλήθεια είναι ότι στις μέρες μας έχουν αυξηθεί σημαντικά οι γνώσεις μας για τους προδιαθεσικούς παράγοντες της νόσου Αλτχάιμερ, γεγονός που μας επιτρέπει σε σημαντικό βαθμό την πρόληψή της.
Ξέρουμε πλέον ότι η γενετική προδιάθεση και η αύξηση της ηλικίας είναι παράγοντες μη τροποποιήσιμοι. Ωστόσο, υπάρχουν παράγοντες που μεταβάλλονται και συνεπώς μπορούν να μεταβάλλουν την πορεία της νόσου, όπως είναι οι καρδιαγγειακοί παράγοντες, το κάπνισμα, οι κακώσεις της κεφαλής, η κατάθλιψη, διάφορα φάρμακα (οιστρογόνα, αντιυπερτασικά, αντιλιπιδαιμικά, αντιφλεγμονώδη κλπ), οι παράγοντες που επηρεάζουν τα νοητικά αποθέματα (IQ, εκπαίδευση, επάγγελμα, πνευματικές, κοινωνικές δραστηριότητες, φυσική άσκηση κλπ) και οι διατροφικοί παράγοντες.
Με ποιο τρόπο μπορούμε να παρεμποδίσουμε την εμφάνιση της νόσου;
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι διαβήτης, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, και παχυσαρκία στη μέση ηλικία πιθανώς να αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης νόσου Αλτσχάιμερ μερικές δεκαετίες αργότερα. Το ίδιο και οι εγκεφαλικές κακώσεις, μάλιστα σε οποιαδήποτε ηλικία. Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να καθορίσουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό πλέον τον τρόπο ζωής, διατροφής, άσκησης, οχυρώνοντας έτσι τον οργανισμό μας απέναντι στη νόσο. Ο κύριος περιβαλλοντικός παράγοντας που έχει συσχετιστεί με τη νόσο είναι η διατροφή.
Υπάρχουν τροφές που προλαμβάνουν τη νόσο;
Ναι, η κατανάλωση τροφών που περιέχουν βιταμίνες C, Ε, Β6, Β12 και φυλλικό οξύ, φλαβονοειδή, ακόρεστα λιπαρά και ψάρια έχουν συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου. Ομοίως και η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ. Τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι και η μεσογειακή δίαιτα παίζει ρόλο στην πρόληψη της νόσου.
