Οι έντονοι πόνοι λόγω χρόνιων ορθοπεδικών προβλημάτων ταλαιπωρούν πολύ κόσμο, όμως ο φόβος των επώδυνων χειρουργικών επεμβάσεις συχνά, μας αποτρέπουν από το δώσουμε οριστική λύση.
Μια νέα επαναστατική μέθοδος όμως, έρχεται να αντιμετωπίσει τραύματα και χρόνια ορθοπεδικά προβλήματα. Πρόκειται για τη μέθοδο των λεγόμενων αυτόλογων αυξητικών παραγόντων (platelet rich plasma – πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια).
Γράφει ο Γιώργος Παπαδημητρίου, Χειρουργός-Ορθοπεδικός και Επιμελητής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών στην Κλινική Π. Φαλήρου
Τι είναι οι αυτόνομοι αυξητικοί παράγοντες;
Αυξητικός παράγοντας είναι μια φυσική ουσία ικανή να προκαλέσει την ανάπτυξη, τη διαφοροποίηση και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων. Η λέξη αυτόλογος υποδηλώνει το γεγονός ότι προέρχεται από τον ίδιο μας τον οργανισμό.Το πλούσιο σε αιμοπετάλια πλάσμα είναι ένα παράγωγο του ίδιου μας του αίματος στο οποίο η συγκέντρωση αιμοπεταλίων είναι πολύ αυξημένη.Τα αιμοπετάλια με τη σειρά τους είναι πλούσια σε αυξητικούς παράγοντες, ουσίες δηλαδή, που είναι ικανές μέσω της ανάπτυξης, διαφοροποίησης και του πολλαπλασιασμού των κυττάρων που συμμετέχουν στην διαδικασία επούλωσης, να προάγουν την αναδόμηση διαφόρων ιστών.
Που χρησιμοποιείται η μέθοδος αυτή;
Υπάρχουν πολλές εφαρμογές των αυτόλογων αυξητικών παραγόντων. Έρευνες διεξάγονται για ολοένα και περισσότερες κλινικές εφαρμογές. Οι περιπτώσεις όπου διαπιστωμένα, από πολλαπλές έρευνες σε διεθνές επίπεδο, οι αυτόλογοι παράγοντες έχουν άριστα αποτελέσματα είναι τα χρόνια προβλήματα στους τένοντες : επικονδυλίτιδα του αγκώνα, τενοντίτιδα του Αχίλλειου τένοντα, τενοντίτιδα του επιγονατιδικού τένοντα. Οι αυτόλογοι αυξητικοί παράγοντες πετυχαίνουν ίαση των χρόνιων αυτών προβλημάτων, μέσω της αντικατάστασης του παθολογικού ιστού με νέο υγιή. Τα αποτελέσματα, σε ό,τι αφορά στην αντιμετώπιση του πόνου, είναι αντίστοιχα και καλύτερα με εκείνα των χειρουργικών επεμβάσεων που προτείνονται.
Ιδιαίτερα δε στην περίπτωση της έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα (tennis elbow) αποδείξαμε, μαζί με τους συνεργάτες μου, ότι η μέθοδος έχει άριστα αποτελέσματα ακόμη και σε χρόνιες περιπτώσεις (άνω των 6 μηνών με συμπτώματα) που και πιο δύσκολες είναι και παλαιότερα αναγκάζονταν να χειρουργηθούν.
–Οξείες αθλητικές κακώσεις : μυικές θλάσεις, διατάσεις συνδέσμων.Έχει αποδειχθεί οτι η διαδικασία επούλωσης των μυικών θλάσεων αλλά και των διατετταμένων συνδέσμων επιταχύνεται σημαντικά με αποτέλεσμα την ταχύτερη επάνοδο στις αθλητικές δραστηριότητες.
–Τραύματα : κατακλίσεις, μεγάλα δερματικά ελλείμματα.Εντυπωσιακή επιτάχυνση και ανάκτηση του δυναμικού επούλωσης ακόμα και σε περιπτώσεις όπου πλαστικές επεμβάσεις δεν είχαν καλό αποτέλεσμα.
–Οστεοαρθρίτιδα γόνατος: Κλινικές μελέτες αποδεικνύουν πολύ καλύτερα και με μεγαλύτερη διάρκεια, αποτελέσματα απο τις ενδοαρθρικές εγχύσεις υαλουρονικού.
-Με ποια διαδικασία γίνεται η θεραπεία αυτή;
Η διαδικασία ξεκινά με την αιμοληψία. Η ποσότητα αίματος εξαρτάται από την θεραπευτική εφαρμογή που κάνουμε. Για την επικονδυλίτιδα π.χ. λαμβάνουμε περίπου 10 με 15 cc αίματος. Το αίμα αυτό διαχωρίζεται σε μια φυγόκεντρο, και με μια σύριγγα παίρνουμε το πλούσιο σε αιμοπετάλια πλάσμα, το οποίο εγχύουμε στη περιοχή που θέλουμε να θεραπεύσουμε. Η όλη διαδικασία γίνεται φυσικά υπό άσηπτες συνθήκες.
-Υπάρχουν κίνδυνοι κατά την διαδικασία αυτή;
Η απάντηση είναι σαφής :όχι. Το μεγάλο πλεονέκτημα της μεθόδου είναι ότι πρόκειται για αυτόλογους παράγοντες, δηλαδή ουσίες που προέρχονται από τον ίδιο μας τον οργανισμό. Δεν χρησιμοποιούνται φάρμακα – εκτός από τον τοπική αναισθησία- και δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος αντίδρασης.
-Είναι επώδυνη η μέθοδος αυτή;
Η έγχυση των αυτόλογων αυξητικών παραγόντων γίνεται υπό τοπική αναισθησία. Η μόνη ενόχληση που νιώθει ο ασθενής είναι για την αιμοληψία και για την τοπική αναισθησία.
-Πρέπει να ακολουθηθεί πρόγραμμα αποκατάστασης μετά από τη θεραπεία;
Ανάλογα με την περίπτωση. Στην έξω επικονδυλίτιδα του αγκώνος υπάρχει ένα πρόγραμμα ασκήσεων με λάστιχα. Το ίδιο και στην περίπτωση των μυικών θλάσεων. Στην περίπτωση της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος δεν υπάρχει πρόγραμμα αποκατάστασης.
-Πόσες φορές πρέπει να επαναληφθεί η θεραπεία;
Εξαρτάται από την βαρύτητα της πάθησης και την ανταπόκριση στην θεραπεία. Συνήθως μία έγχυση είναι αρκετή.Δεν υπάρχει ανώτατο όριο θεραπειών.
