Κακοποίηση: Πώς καταστρέφει την αυτοεκτίμηση για όλη τη ζωή

<p style="text-align: justify;">Κακοποίηση και αυτοεκτίμηση</p>
<p style="text-align: justify;">Ένας τύπος εμπειρίας που αφήνει έντονο αποτύπωμα στην αυτοεκτίμηση του ανθρώπου είναι η κακοποίηση. Η κακοποίηση μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους και να είναι ψυχολογική, σωματική, σεξουαλική, γλωσσική. Αφορά την πρόκληση σκόπιμης βλάβης, συχνά είναι επαναλαμβανόμενη και όχι μόνο επεισοδιακή και μπορεί να συμβεί σε κάθε ηλικία. Ιδιαίτερα όταν ο θύτης είναι άτομο κοντινό και οικείο και μάλιστα όταν από τον θύτη εξαρτάται η σωματική ή συναισθηματική επιβίωση του θύματος, τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα. Η κακοποίηση θέτει το θύμα σε έναν ρόλο παθητικό, ενώ συχνά παρατηρείται ότι τα θύματα μαθαίνουν σιγά σιγά να συμβιβάζονται με την κατάσταση αυτή. Προσαρμόζονται λοιπόν στην πραγματικότητα αυτή και αποδέχονται τον θύτη τους. Μπορεί να φαίνεται παράδοξο, αλλά αυτός που κακοποιείται δυσκολεύεται να αποκαλύψει την κακοποίησή του, ακόμα και όταν κινδυνεύει. Αυτό συμβαίνει:</p>
<p style="text-align: justify;">• είτε επειδή φοβάται ότι δεν θα τα καταφέρει μόνος του,</p>
<p style="text-align: justify;">• είτε επειδή δέχεται πραγματικές απειλές από τον θύτη,</p>
<p style="text-align: justify;">• είτε επειδή έχει πειστεί από τον θύτη ότι αξίζει τέτοια μεταχείριση,</p>
<p style="text-align: justify;">• είτε επειδή ντρέπεται γΓ αυτά που του έχουν συμβεί,</p>
<p style="text-align: justify;">• είτε επειδή φοβάται μήπως τον κατηγορήσουν ότι τα προ-κάλεσε.</p>
<p style="text-align: justify;">Η εμπειρία της κακοποίησης, ακόμα και όταν αυτή ανήκει στο παρελθόν, αφήνει έναν άνθρωπο με υπολείμματα φόβου, ενοχών, ντροπής. Αφήνει την αυτοεκτίμηση σοβαρά τραύμα</p>
<p style="text-align: justify;">τισμένη και η επίδραση αυτή μακροπρόθεσμα μπορεί να είναι πιο επιζήμια και από την ίδια την κακοποίηση. Το θύμα της κακοποίησης μπορεί κατά βάθος να πιστεύει ότι άξιζε να του φερθούν έτσι και να αναζητά ασυνείδητα τέτοιες σχέσεις στη ζωή του.</p>
<p style="text-align: justify;">Επειδή η λέξη «κακοποίηση» σε πολλούς ηχεί ως κάτι το πολύ βαρύ, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι κακοποιητικές συμπεριφορές μπορεί να είναι και οι εξής:</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν ο γονιός μας έβαζε τις φωνές σε εμάς, μιλώντας σε υψηλή ένταση, άγρια, δυνατά, με υπερβολικά αυστηρό τόνο.</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν ένας συγγενής μάς πείραζε κοροϊδευτικά όταν ήμασταν παιδιά.</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν κάποιος χρησιμοποιούσε για εμάς ένα παρατσούκλι που μας προκαλούσε ντροπή ή αμηχανία.</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν κάποιος μας έκανε συχνά φάρσες.</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν ο αδερφός μας μας απέφευγε επιδεικτικά, χαρακτηρί-ζοντάς μας με διάφορες λέξεις.</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν μια παρέα συμμαθητών μας «δεν μας έπαιζε».</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν κάποιο γειτονόπουλο μας ανάγκαζε να παίξουμε παιχνίδια που δεν θέλαμε, ιδίως σεξουαλικής φύσης.</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν ένας δάσκαλος μας μάλωνε μπροστά σε όλη την τάξη.</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν κάποιος μας έκανε αδικαιολόγητες σκηνές ζηλοτυπίας.</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν ένα παιδί στο σχολείο μάς κορόιδευε με την παρέα του.</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν η μητέρα μας μας πίεζε υπερβολικά για να πάρουμε καλούς βαθμούς.</p>
<p style="text-align: justify;">• Οταν η γιαγιά μας μας τάιζε με το ζόρι.</p>
<p style="text-align: justify;">• Όταν ο γονιός μας προσπαθούσε να μας στρέψει εναντίον του άλλου γονιού.</p>
<p style="text-align: justify;">Κακοποιητικές συμπεριφορές είναι λοιπόν εκείνες που μας προκαλούν σκόπιμα κακό σε κάποιο επίπεδο. Ακόμα και συμπεριφορές που φαινομενικά είναι θετικές μπορεί τελικά να είναι περισσότερο επιζήμιες. Για παράδειγμα, συχνά ακούμε μαμάδες να λένε με περηφάνια ότι είναι κολλητές φίλες με τα παιδιά τους. Αυτό φαίνεται εκ πρώτης όψεως όμορφο, κατά βάθος όμως πρόκειται για μαμάδες που χρησιμοποιούν τα παιδιά τους για να έχουν συντροφιά και φιλία, επειδή τους λείπει από τον σύντροφό τους ή επειδή δεν έχουν καλή κοινωνική ζωή. Ένα παιδί που έχει χρησιμοποιηθεί από τον γονιό του καταλήγει να είναι εξαρτημένο και να έχει μπει σε έναν ρόλο που δεν το άφησε να ακολουθήσει την απαραίτητη πορεία ανεξαρτητοποίησης που χρειάζονται οι άνθρωποι στη ζωή τους.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><span>Από το σύγγραμμα της εκπαιδευτικής συμβουλευτικής ψυχολόγου Δρ. Καλλιόπη Εμμανουηλίδου. Απόσπασμα από το Μικρό βιβλίο της Αυτοπεποίθησης – Ευχαριστούμε τις εκδόσεις Μεταίχμιο για την ευγενική παραχώρηση του υλικού. </span></p>

Σχετικά άρθρα