'Ασκηση ενσυνειδητότητας: Μαθαίνουμε να ζούμε το τώρα και τις στιγμές

<p style="text-align: justify;"><span>Είναι λίγο δύσκολο να μεταφραστεί η λέξη mindfulness στα ελληνικά. Πρόκειται για μια έννοια που είναι συνυφασμένη με τεχνικές όπως είναι ο διαλογισμός αλλά και με ανατολικές φιλοσοφίες ή και θρησκείες (όπως ο βουδισμός). Στην ψυχολογία δεν αφορά αυτό που λέμε "εδώ και τώρα" της ψυχοθεραπείας (έμφαση στο τι διαδραματίζεται στη συνεδρία με σκοπό να αποκαλυφθούν σημαντικές πτυχές του θεραπευόμενου για να βοηθηθεί η θεραπευτική διαδικασία) αλλά κάτι άλλο. Αφορά την αναγνώριση ότι πολλές πράξεις και λειτουργίες μας δεν τις κάνουμε συνειδητά αλλά μηχανικά, και τη μεγάλη σημασία που έχει το να βιώνουμε όσο πιο συνειδητά γίνεται το καθετί (συναισθήματα, σκέψεις, εμπειρίες, κτλ). Μια ελληνική λέξη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι ίσως η</span><span>ενσυνειδητότητα</span><span>. Σημαίνει την αυτοσυγκέντρωση, τη συγκέντρωση της προσοχής σε κάτι, την περισυλλογή του νου. Το να μπορεί κάποιος να συγκεντρώνεται σε ό,τι βιώνει στο παρόν, να το κάνει συνειδητά.</span><br /><br /><span>Η έννοια αυτή αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 70 σε ένα πρόγραμμα αντιμετώπισης του άγχους για ασθενείς με χρόνια νοσήματα. Η έμπνευση προήλθε από την ενσυνειδητότητα ως ένα από τα βήματα προς το διαφωτισμό και τη νιρβάνα, όπως ορίζεται από τον βουδισμό. Στη συνέχεια αρκετές έρευνες έχουν προσπαθήσει να μελετήσουν την έννοια αυτή απαλλαγμένη από το θρησκευτικό στοιχείο, κρατώντας το ως μια γνωστική διαδικασία και ψυχική κατάσταση. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που η ψυχολογία ασχολείται με κάτι τέτοιο- η θεωρία gestalt έχει αναφερθεί στην "επίγνωση" περιγράφοντας παρόμοιες έννοιες.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span>Μεταφράζω από το PsychCentral ένα ωραίο αρθράκι που εξηγεί περισσότερο το πώς μπορεί κανείς να αναπτύξει την ενσυνειδητότητα:<br /><br />Σε ένα πρόσφατο ποστ ανέφερα τα οφέλη του διαλογισμού και της ενσυνειδητότητας στην ψυχική και τη σωματική υγεία. Αν δεν το έχετε επιχειρήσει στο παρελθόν, μπορεί να σας φαίνεται βουνό το να το κάνετε στην καθημερινότητά σας. Στο βιβλίο του, <em>Full Catastrophe Living</em> (ζώντας την καταστροφή στο έπακρο;) ο Jon Kabat-Zinn κάνει συστάσεις για το πώς να μπορεί κάποιος να ενσωματώσει στη ζωή του την άσκηση της ενσυνειδητότητας:</span></p>
<ol>
<li>Ξεκινήστε με την αναπνοή σας. Κάντε για μερικά λεπτά ένα πείραμα και συγκεντρωθείτε στην αναπνοή σας. Παρατηρείστε το νου σας. Περιπλανιέται και επανέρχεται κατά τη διάρκεια αυτών των λεπτών; Δαπανήστε 5-10 λεπτά την ημέρα προσέχοντας την αναπνοή σας. Μπορείτε να το κάνετε καθιστοί σε μια άνετη στάση-θέση ή ξαπλωτοί.</li>
<li>Ασκήστε το κάθε μέρα. Μπορείτε να συνεχίσετε να συγκεντρώνεστε στην αναπνοή σας ή να διαβάζετε ένα σχετικό βιβλίο ή να ακούτε σχετική μουσική για να πάρετε ιδέες ενσυνειδητής άσκησης. [στο τέλος του άρθρου περιλαμβάνονται μερικές πηγές]</li>
<li>Συγκεντρωθείτε σε ό,τι κάνετε στην καθημερινότητά σας, όπως στο ότι ξυπνάτε, ψωνίζετε, πλένετε πιάτα ή απαντάτε σε ένα e-mail. Επιλέξτε κάθε βδομάδα μια διαφορετική συνήθεια και προσπαθήστε να είστε πολύ συγκεντρωμένος κάθε φορά που την κάνετε, βιώνοντάς την όσο πιο πολύ γίνεται.</li>
<li>Αποκτήστε επίγνωση του σώματός σας. Μπορείτε να το κάνετε αυτό κατά τη διάρκει ασκήσεων γιόγκα ή κατά τη διάρκεια ενός υπέρηχου, όπου μπορείτε να συγκεντρωθείτε και να προσέξετε κάθε μέρος του σώματός σας, και να παρατηρήσετε αν έχετε ένταση, πόνο ή κάποια άλλη αίσθηση.</li>
<li>Τώρα που ξεκινήσατε να ασκείτε την ενσυνειδητότητα, πάρτε μια απόφαση σχετικά με το πότε θα επαναλαμβάνετε και για πόση ώρα. Μπορείτε να πάρετε μαθήματα, να διαβάσετε ή να δείτε σχετικά βίντεο για να γνωρίσετε περισσότερα γι'αυτήν και να βρείτε τρόπους που να σας ταιριάζουν για να την ενσωματώσετε στη ζωή σας.</li>
</ol>
<p>Η άσκηση της ενσυνειδητότητας μπορεί να έχει οφέλη και στη σωματική και στην ψυχική υγεία. Όπως πολλές άλλες υγιεινές συνήθειες, το δύσκολο είναι μόνο το ξεκίνημα.</p>
<p style="text-align: justify;"><span>Από την εκπαιδευτική συμβουλευτική ψυχολόγο Δρ Καλλιόπη Εμμανουηλίδου </span></p>

Σχετικά άρθρα