Σας προτείνουμε να επικεντρώσετε την προσοχή σας σε τρεις βασικούς άξονες, που ο καθένας ελέγχει τρία επιπλέον επίπεδα, τα οποία ονομάζουμε “κλειδιά”. Κάθε άξονας και κάθε “κλειδί” έχει τη δική του σημασία. Υπάρχουν άνθρωποι που στρέφουν την προσπάθειά τους σε ένα μόνο τομέα, είτε κάνουν υπερβολική ενδοσκόπηση , είτε έχουν έντονη κοινωνική ζωή, είτε απασχολούνται σε συνεχή δράση.
Σας παρουσιάζουμε παρακάτω να 9 κλειδιά της αυτοεκτίμησης.
Γράφει ο ψυχίατρος, ψυχοθεραπευτής, Christophe Andre.
Κλειδι 6: Ν’ αποδέχεσαι την αποτυχία
“Η αποτυχία είναι κομμάτι της νίκης”. Τη φράση αυτή την είχε πει ο διάσημο ορειβάτης Έρικ Εσκοφιέ. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να αγαπά την αποτυχία, αυτό ισχύει για όλους. Όταν όμως καλείσαι να αλλάξεις τρόπο συμπεριφοράς, πρέπει να περάσεις σε δράση, επομένως μπορεί και να αποτύχεις. Πολλές φορές μάλιστα ο ψυχοθεραπευτής “περνά” τον ασθενή από “τεχνητό”τεστ αποτυχίας, προκειμένου να ξεπεράσει τον φόβο του, αντί να προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποφύγει την επώδυνη δοκιμασία.
Σας δίνουμε ορισμένες πρακτικές συμβουλές:
Να μην βλέπετε τα πράγματα άσπρο- μαύρο. Το κάνουν συχνά όσοι διστάζουν να αναλάβουν δράση. Δεν βλέπουν ότι υπάρχει μια ενδιάμεση κατάσταση, ανάμεσα στο θρίαμβο και στην καταστροφή. Επειδή καταλαβαίνουν ότι δεν τους περιμένει θρίαμβος, σκέφτονται αμέσως την καταστροφή. Καλό είναι λοιπόν, να θέτουμε κάποιες διαβαθμίσεις στην αντίληψή μας όσον αφορά την αποτυχία.
Να θυμόμαστε ότι δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν γνώρισε ή δεν γνωρίζει, ή δεν θα γνωρίσει μια αποτυχία. Η στάση της κοινωνίας απέναντι στην αποτυχία είναι λίγο υποκριτική. Πανηγυρίζουν για τις επιτυχίες και ξεχνούν τις αποτυχημένες προσπάθειες που προηγήθηκαν . Ορισμένοι άνθρωποι λοιπόν καταλήγουν στο συμπέρασμα πως “κάποιοι” δεν αποτυγχάνουν ποτέ. Όλοι όσοι επιτύχουν σε κάτι, γνωρίζουν πολύ καλά ότι, στις πρώτες τους προσπάθειες, είχαν αποτύχει.
Να διδασκόμαστε από τις αποτυχίες μας. Να θεωρούμε μια αποτυχία ως μια κατάσταση που παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για μας και όχι ως ένδειξη ανικανότητας. Αν μπορέσετε να την αντιλαμβάνεστε κατ’ αυτό τον τρόπο, τότε κάθε αποτυχία θα γίνεται σκαλί που σας φέρνει ολοένα πιο κοντά στην επιτυχία.
Κλειδί 7 : Εκδηλώνουμε τη θέλησή μας
Εκδηλώνω τη θέλησή μου σημαίνει ότι μπορώ να εκφράσω ελεύθερα τη σκέψη μου, τις επιθυμίες μου, τα συναισθήματά μου, σεβόμενος βέβαια τις αντίστοιχες ελευθερίες του άλλου. Να μπορώ να λέω “όχι” χωρίς να γίνομαι επιθετικός, να ζητώ κάτι χωρίς να λέω “συγγνώμη”, να απαντώ ήρεμα σε κάποια παρατήρηση.
Οι πρώτες έρευνες που έγιναν στη δεκαετία του ’60 έδειξαν πως, όταν εκφράζουν ανοιχτά τη θέλησή μας, εκτός του ότι αποκτάμε αυτό που επιθυμούμε και οι άλλοι μας σέβονται, νιώθουμε καλύτερα εμείς οι ίδιο και η αυτοπεποίθησή μας ανεβαίνει. Το να εκφράζουμε τη θέλησή μας υποδηλώνει αυτοσεβασμό. Αναγνωρίζουμε ότι έχουμε δικαιώματα, αποδεχόμαστε και την πιθανότητα να ενοχλήσουμε κάποιον, να μη γίνουμε αποδεκτοί. Γι’ αυτό και δυσκολεύονται τόσο πολύ τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση να εκφράσουν τη θέλησή τους, φοβούνται την απόρριψη.
Κλειδί 8: Αισθάνεσαι πως είσαι σαν όλους τους άλλους ανθρώπους.
Είναι μια στάση που βοηθά πολύ την αυτοεκτίμησή μας. Νιώθουμε τους άλλους κοντά μας, κι εκείνοι μας εκτιμούν. Μας επιτρέπει, επίσης, να εκφραζόμαστε ελεύθερα. Οι άλλοι ακούν ευκολότερα τις απόψεις μας, εφόσον κι εμείς ακούμε τις δικές τους.
Συχνά τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση δίνουν πέραν του δέοντος προσοχή σ’αυτά που λένε οι άλλοι, σε σημείο να ξεχνούν τις δικές τους ανάγκες και το συμφέρον τους. Προσπαθούν, ασυνείδητα, να “εξαγοράσουν” την αποδοχή των άλλων, με το να τους δίνουν ιδιαίτερη προσοχή.
Κλειδί 9: Να στηρίζεσαι στους άλλους
Όταν μιλάμε για στήριξη εκ μέρους των άλλων, εννοούμε τις σχέσεις μας με τους άλλους και τη βοήθεια που μας δίνουν. Είναι σημαντικός παράγοντας για την αυτοεκτίμησή μας. Τέσσερις είναι οι βασικοί τρόποι στήριξης που παρέχουν οι άλλοι, όπως λέει η ψυχολογία : στήριξη με την εκτίμησή τους, συναισθηματική στήριξη, έμπρακτη στήριξη, στήριξη με πληροφόρηση. “Τρέφει” την αυτοεκτίμηση μας με δύο τρόπους : νιώθουμε πως μας αγαπούν, νιώθουμε πως μας βοηθούν.
Παρακάτω σας δίνουμε μερικές συμβουλές για να κερδίσετε τη στήριξη των άλλων:
Να ζητάτε τη στήριξή τους, χωρίς να διστάζετε. Να αποδέχεστε, όμως, ότι μπορεί να μην είναι σε θέση να σας τη δώσουν αμέσως. Δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε τη στήριξή τους σαν βοηθητική “πατερίτσα” για μας.
Να συντηρείτε τις σχέσεις σας με τους άλλους. Να μην καταφεύγετε σε εκείνους μόνο για να πείτε τα παράπονά σας, ή όποτε σας συμβαίνει κάτι σοβαρό.
Δε μας δίνουν στήριξη μόνο οι δικοί μας άνθρωποι. Οι σχέσεις μας με τους άλλους σχηματίζουν τρεις ομόκεντρους κύκλους : οι δικοί μας άνθρωποι, οι συνάδελφοι και οι φίλοι, οι γνωστοί μας. Κάθε κύκλος έχει τη σημασία του και μπορεί να αποδειχτεί χρήσιμος σε διαφορετικές στιγμές της ζωής μας.