Πώς να χειριστώ τους τσακωμούς με τα παιδιά μου;

-Είναι υγιής  η σύγκρουση μεταξύ των γενεών ;

Οι εξελίξεις στο χρόνο είναι αποτέλεσμα της σύγκρουσης μεταξύ γενεών. Αν ο νέος και ο παλιός δεν τσακωνόντουσαν, πιθανά ο χρόνος να είχε μείνει ακίνητος ως προς τις εξελίξεις του  και να θεωρούσαμε ακόμα την γη επίπεδη. Η εκάστοτε παλαιά γενιά προτείνει τρόπους εξέλιξης που φαίνεται να υπήρξαν λειτουργικές στα χρόνια που τις εφάρμοσαν  και η καινούργια γενιά τις απορρίπτει, τις δέχεται ή τις προσαρμόζει, ανάλογα με τις ανάγκες της δικής της εποχής.

Γράφει η ψυχολόγος, Μαρία Λέλα.

Ακούγεται λογικό, μα τελικά όταν συμβαίνει φαίνεται σχεδόν ακατόρθωτο, ειδικά όταν αναγκαζόμαστε να μένουμε μαζί σε οποιαδήποτε ηλικία, στην οποία περίπτωση οι διαφορές μας έχουν δημιουργήσει ένα ναρκοπέδιο μέσα στο σπίτι.  Ένα τέτοιο θέμα είναι πολυδιάστατο και το μελάνι μου πολύ λίγο για να το καλύψει, αλλά θα δοκιμάσω.

-Τι σημαίνει η σύγκρουση γονέων και παιδιών; Είναι κακό να συγκρουόμαστε; Γιατί δεν μπορούμε να συννενοηθούμε;

Εκτός από την ετυμολογία της λέξης ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ που σημαίνει «πέφτω με ορμή πάνω σε ένα άλλο κινούμενο ή ακίνητο σώμα» η σύγκρουση σημαίνει και διαφωνία και το να διαφωνούμε είναι πλέον σύνηθες αλλά μπορώ να πω και υγιές.. Είναι αξίωμα οι γενιές να έχουν άλλες αξίες, άλλες ανάγκες μα και άλλες πεποιθήσεις.

Κατ αρχάς το θέμα ξεκινάει από την κουλτούρα μας η οποία εξυμνεί την συμφωνία και δαιμονοποιεί την σύγκρουση. Αυτό γιατί η σταθερότητα, μας φαίνεται πιο ασφαλής από την αλλαγή, η οποία περιέχει το στοιχείο του αγνώστου. Έτσι οι παλιοί προσπαθούν όχι μόνο να μην προάγουν και να μην επιτρέπουν οποιαδήποτε τάση αλλαγής.

-Μπορούμε μέσα από τις συγκρούσεις να έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα;

Η σύγκρουση είναι μια πολύ κοπιώδης διαδικασία γνωστικά (για την σκέψη), απαιτεί πραγματικά πολύ ενέργεια για να πραγματοποιηθεί.. Με άλλα λόγια πρέπει να ταλαιπωρηθεί το μυαλουδάκι μας για να την φέρουμε εις πέρας. Η σύγκρουση, για να φέρει κάποιο αποτέλεσμα,  θα πρέπει να γίνει με σωστό τρόπο και αυτό δεν μας το διδάσκει κανείς. Οφείλουμε να τεκμηριώσουμε την σκέψη μας, να διαπραγματευτούμε, να διαθέτουμε καλή κριτική ικανότητα, να επιλέξουμε το σωστό χρόνο και χώρο για να πετύχει. Το πιο συχνό μας λάθος είναι  να δίνουμε τον αγώνα μας παρορμητικά και πάνω στα νεύρα μας. Με άλλα λόγια το πασίγνωστο «άσε μας ρε μάνα» δεν πετυχαίνει, το μόνο που δείχνει είναι ασέβεια και ματαιοδοξία από μεριά σας.

-Οι συγκρούσεις μας βοηθούν να ωριμάσουμε;

Τρίτον, η σύγκρουση δύναται να είναι εξίσου κοπιώδης και συναισθηματικά. Η αλήθεια είναι ότι κάποιοι από μας, προκειμένου να κερδίσουν το παιχνίδι θέτουν ως όρο την απουσία σύγκρουσης. Έτσι φοβόμαστε να συγκρουστούμε μαζί τους μήπως χάσουμε την αγάπη τους. Ταυτίζουμε την σύγκρουση με την αποδοκιμασία, μεγάλο λάθος! Η σύγκρουση είναι μια απόλυτα υγιής διαδικασία και απαραίτητη για την ωρίμανση των ανθρωπίνων σχέσεων. Η σύγκρουση, αν γίνει σωστά, θα προκαλέσει μάλλον σεβασμό και εμπιστοσύνη, παρά οτιδήποτε άλλο αρνητικό συναίσθημα, όχι όμως εκείνη ακριβώς την στιγμή, αλλά μακροπρόθεσμα. Κάντε λίγο υπομονή σε σχέση με την δυσκολία, την αμηχανία της στιγμής για να απολαύσετε αργότερα υγιέστερες σχέσεις.

-Πώς πρέπει να χειριζόμαστε σωστά τις συγκρούσεις;

Οι επικοινωνιακές τακτικές στην σύγκρουση..

 Επειδή θα αναγκαστούμε να μείνουμε μαζί με τις παλιές γενιές λόγω κρίσης, οι συγκρούσεις γίνονται εντονότερες και απαιτείται η λύση τους για να μην χαλάει η ποιότητα της ζωής μας. Να μερικά κόλπα.

 Καλό θα είναι να αντιληφθούμε κατ αρχάς ότι εμείς και οι γονείς μας δεν έχουμε την ίδια αντίληψη για τον κόσμο, ακόμα και αν ζούμε στο ίδιο κράτος, οικογένεια και σπίτι. Οι γονείς μας δεν αντιλαμβάνονται τον κόσμο στον οποίον ζούμε όπως τον αντιλαμβανόμαστε εμείς. Έχουν άλλα βιώματα, άλλους φίλους, κάνουν άλλες συζητήσεις και οφείλουμε να τους εξηγήσουμε για το πως διαφέρει ο κόσμος μας από τον δικόν τους. Το κακό είναι ότι εκείνοι νομίζουν ότι ξέρουν και εμείς νομίζουμε ότι εκείνοι ξέρουν και τελικά δεν καταφέρνουμε να επικοινωνήσουμε.  Πριν συγκρουστείτε λοιπόν καλό θα είναι να σιγουρευτείτε ότι θα συγκρουστείτε επί γόνιμου εδάφους, εξηγώντας τους κάποια πράγματα στην νεότερη δική μας κουλτούρα.

 -Μη γίνεστε επιθετικοί. Όταν υψώνετε τον τόνο της φωνής σας ή αγριοκοιτάτε ή τέλος πάντων κάνετε τον συνομιλητή σας να νιώσει επίθεση, πολύ λίγα ακούει εκείνη την ώρα  Όταν κάποιος μας επιτεθεί, τότε ή σηκώνουμε τα χέρια ψηλά, ή τρέχουμε να φύγουμε ή ανταποδίδουμε την επίθεση, σίγουρα πάντως δεν καθόμαστε να συζητήσουμε, άρα το παιχνίδι έχει χαθεί. Η κατάσταση μυρίζει μπαρούτι και το  πεδίο δεν είναι πλέον γόνιμο για σύγκρουση.. Ακόμα και αν ξεκινήσουμε καλά, αλλά νιώσουμε εκνευρισμό κάποια στιγμή σταματάμε, προσωρινά. Θα συνεχίσουμε όταν νιώσουμε και πάλι ψύχραιμοι.

Δεν λύνονται οι διαφωνίες μας σε μια περίσταση μόνο. Για να είμαστε επαρκείς στην σύγκρουσή, μπορεί να πάρει καιρό η διαδικασία. Μην βιάζεστε, μπορεί να χρειαστεί αναπάντεχα πολύς χρόνος και επανάληψη μέχρι να τα καταφέρουμε. Μην τα παρατήσετε λοιπόν, αν αποτύχετε την πρώτη φορά.

Μην συγχρονίζεστε με τον τρόπο του άλλου. Αν φωνάζει κάποιος εσείς θα παραμείνετε ήρεμοι, αν βρίζει εσείς μην ακολουθήσετε. Απλά εξηγήστε ότι δεν μπορείτε να λειτουργήσετε έτσι και ότι θα ήταν καλύτερο να επαναλάβετε την προσπάθεια μια άλλη φορά.

 Οι αξίες μας είναι πάνω από όλα. Τίμα την μητέρα σου και τον πατέρα σου ακόμα και αν διαφωνείς μαζί τους. Ο συνομιλητής μας είναι τουλάχιστον ίσος μαζί μας. Άρα μην είστε κυνικοί, ειρωνικοί και άλλα τέτοια, που θα μετατρέψουν μια υγιή σύγκρουση σε πεδίο μάχης. Σεβαστείτε και σιγά σιγά θα σας σεβαστούν είτε το θέλουν είτε όχι. Ο εκνευρισμός και η έλλειψη σεβασμού δείχνει αδυναμία.

 Θα μπορούσα να συνεχίσω να γράφω για πάντα. Πολύ φοβάμαι όμως ότι αυτά που γράφω θα  είναι πολύ γενικά. Σας προσκαλώ λοιπόν, να βοηθήσετε το έργο μου αναφέροντας στα σχόλιά σας κάποιες από τις συγκρούσεις που συχνά έχετε με τους γονείς σας και εγώ θα σας γράψω πιο συγκεκριμένα το πώς θα μπορούσατε να τις διαχειριστείτε.

 Μαρία Λέλα,

Ψυχολόγος

Σχετικά άρθρα