Γονείς αντιμέτωποι με την εξάρτηση από τα ναρκωτικά

Το Ταξίδι της Απεξάρτησης…

Γράφει η Ευγενία Παπαχρήστου, μέλος της επιστημονικής ομάδας του ψυχιάτρου κυρίου Στέλιου Κρασανάκη, ψυχολόγος – θεραπεύτρια του Προγράμματος Απεξάρτησης Θησέας.

Δύο κόσμοι που συμβιώνουν, αλλά που συχνά δεν συναντιούνται…

Γονείς που για χρόνια φαίνεται να ζουν στο παρόν, αλλά παραμένουν προσκολλημένοι στο παρελθόν, εγκλωβισμένοι σε ανείπωτα πένθη.

Παιδιά που βασανίζονται από απορίες που δεν λύνονται, από το ασφυκτικό κλίμα του περιβάλλοντός τους, από μια σιωπηλή εντολή να συντονίζονται με τις πεποιθήσεις και τα συναισθήματα των προηγούμενων γενεών. Στην προσπάθειά τους να διαμορφώσουν την ταυτότητά τους, να  δείξουν το δικό τους στίγμα στον κόσμο, αναζητούν δρόμους και τρόπους μέσα από τη χρήση ουσιών.

Ζώντας σε μια ψευδαίσθηση ζωής και επανάστασης, ταυτόχρονα στέλνουν σήματα στην οικογένεια  τους, ζητώντας αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της. Η αρχική αντίδραση των γονιών όμως συχνά περιλαμβάνει σοκ, άρνηση και ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση. Η παρουσία της ουσίας και της εξάρτησης γίνονται εντονότερες. Αυτό που φαίνεται να κυριαρχεί είναι η απειλή της απώλειας: για επιθυμία, ονειροπόληση, αυθορμητισμό, υπευθυνότητα, βίωση των συναισθημάτων, για σκέψη και συνεπώς για την ίδια τη ζωή.

Και κάποια στιγμή, η ανάγκη για αλλαγή είναι η μόνη διέξοδος.

Έτσι, ξεκινάει η συνεργασία μας με τον χρήστη και την οικογένειά του. Η θεραπευτική αντιμετώπιση αφορά τόσο τον ίδιο, όσο και τους γονείς και τα αδέρφια του. Καθοριστικό ρόλο στην απεξάρτηση του χρήστη έχει η θεραπεία της οικογένειας, στην οποία επικεντρώνεται το Πρόγραμμα “Θησέας”.

Η σύγχυση που κουβαλούν οι γονείς όταν έρχονται για πρώτη φορά στο Πρόγραμμα αφορά πρωταρχικά τη δυσκολία οριοθέτησης  σε σχέση με τον εαυτό τους και με τους άλλους, με το χώρο και το χρόνο. Σταθερός χώρος μας ο Σ.Α.Τ. – Σύλλογος Αντιμετώπισης Τοξικοεξάρτησης, σταθερός χρόνος η εβδομαδιαία συνάντηση της ομάδας.

Και το ταξίδι ξεκινάει…

Ένα ταξίδι που έχει στόχο την απεξάρτηση του παιδιού τους, αλλά προκύπτει παράλληλα η δική τους εσωτερική αναζήτηση και απελευθέρωση. Αρχικά, δυσκολεύονται να εμπιστευτούν, αντιστέκονται, αμφισβητούν, προκαλούν, φοβούνται την αλλαγή. Ο παλιός τρόπος επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης, όσο δυσλειτουργικός κι αν είναι, δημιουργεί ακόμα αίσθηση ασφάλειας.

Η βαθύτερη όμως ανάγκη για αλλαγή κυριαρχεί στην αντίσταση, και το ταξίδι συνεχίζεται. Θέλουν να ακούσουν, να μάθουν από εμπειρίες άλλων γονιών, να πάρουν στήριξη. Και έρχεται κάποια στιγμή που πλησιάζουν το μυστικό, το απόκρυφο κομμάτι της ζωής τους. Είναι η πιο σημαντική στιγμή για την απεξάρτηση της οικογένειας. Διαπραγματεύονται το αν θα μείνουν και θα ξετυλιχτεί το κουβάρι.

Κάποιοι αντιστέκονται, τρομάζουν, δεν το αντέχουν.

Αρκετοί όμως τολμούν, ρισκάρουν, εμπιστεύονται και ανοίγουν το μπαούλο με τα κρυμμένα μυστικά, με τα ανείπωτα πένθη. Ο πόνος τότε εκφράζεται, μοιράζεται και δυναμώνει αυτόν που τολμά. Τα φαντάσματα του παρελθόντος διαλύονται και η ζωή αποκτά νέο νόημα. Οι πάγοι λιώνουν, τα συναισθήματα μπαίνουν σε λόγια. Υπάρχει χώρος, προσωπικός χώρος, που τον στερούσε η εξάρτηση. Δεν έχει λόγο ύπαρξης η χρήση, αλλάζει ο τρόπος του σχετίζεσθαι, ακολουθεί ανακούφιση, απελευθέρωση. Η εξάρτηση τείνει να λυθεί.

Γονείς που αλλιώς ξεκίνησαν και αλλιώς μάς αποχαιρετούν. Οργανώνονται. Επαναπροσδιορίζονται. Χαίρονται. Ξαναζούν. Μετακινούνται.     

Αν και γράφτηκε πριν από πολλά χρόνια, το ποίημα του Χαλίλ Γκιμπράν παραμένει πάντα επίκαιρο και αναφέρεται στη σχέση των γονιών με τα παιδιά τους.

ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Τα παιδιά σου δεν είναι παιδιά σου
Είναι οι γιοι και οι κόρες της λαχτάρας της Ζωής για τη Ζωή.
Δημιουργούνται διαμέσου εσένα, αλλά όχι από σένα
Κι αν και βρίσκονται μαζί σου, δε σου ανήκουν.

Μπορείς να τους δώσεις την αγάπη σου, αλλά όχι τις σκέψεις σου
Αφού ιδέες έχουν δικές τους.
Μπορείς να δίνεις μια στέγη στο σώμα τους,
αλλά όχι και στις ψυχές τους
Αφού οι ψυχές τους κατοικούν στο σπίτι του αύριο
που εσύ δεν πρόκειται να επισκεφτείς ούτε και στα όνειρά σου.
Μπορείς να προσπαθήσεις να τους μοιάσεις
αλλά μη γυρέψεις να τα κάνεις σαν εσένα
Αφού η ζωή δεν πάει προς τα πίσω ούτε ακολουθεί στο δρόμο του το χτες

Είσαι το τόξο από το οποίο τα παιδιά σου
ωσάν ζωντανά βέλη ξεκινάνε για να πάνε μπροστά.
Ο τοξότης βλέπει το ίχνος της τροχιάς προς το άπειρο
και κομπάζει ότι με τη δύναμή του
τα βέλη του μπορούν να πάνε γρήγορα και μακριά.
Ας χαροποιεί τον τοξότη ο κομπασμός του
Αφού ακόμα κι αν αγαπάει το βέλος που πετάει
έτσι αγαπά και το βέλος που μένει στάσιμο.

                                                                                                 Χαλίλ Γκιμπράν

 

 

Σχετικά άρθρα