Γιατί φοβόμαστε και λιποθυμάμε όταν βλέπουμε αίμα;

Η φοβία του αίματος ταλαιπωρεί πολύ κόσμο. Μάλιστα, η θέα αίματος πολύ συχνά, μπορεί να προκαλέσει λιποθυμία. Γιατί όμως;

Γράφει η Ψυχολόγος και Θεραπεύτρια Γνωσιακής – Συμπεριφορικής Αντωνίου Μαριάνθη

Τι είναι η φοβία αίματος;

Η φοβία αίματος κατατάσσεται στην κατηγορία των ειδικών φοβιών. Οι περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζουν μια δυσφορία στη θέα του αίματος ή ερεθισμάτων σχετικών με το αίμα όπως οι σύριγγες ή οι τραυματισμοί.

Ωστόσο, αυτό που διαφοροποιεί τα άτομα που υποφέρουν από την φοβία του αίματος, είναι η ένταση του φόβου και η αντίδραση που εμφανίζουν όταν έρχονται σε επαφή με φοβογόνα ερεθίσματα σχετικά με το αίμα.

Η έκθεσή τους σε ποικίλα ερεθίσματα σχετικά με το αίμα έχει σαν συνέπεια να παρουσιάζουν συχνά προ-λιποθυμικά ή και λιποθυμικά επεισόδια. Οι περισσότεροι ασθενείς πριν την λιποθυμία περιγράφουν κάποια πρόδρομα συμπτώματα όπως ανησυχία, ζάλη, ναυτία, θολή όραση, «κρύο ιδρώτα», αδυναμία και βουητό στα αυτιά.

Τι την προκαλεί;

Τα ερεθίσματα που πυροδοτούν τον φόβο είναι τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Το αίμα, πληγές που τρέχουν αίμα (ανθρώπων ή ζώων), οι σύριγγες, τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται κατά την αιμοληψία, εικόνες τραυματισμένων ανθρώπων, διηγήσεις σχετικές με το αίμα, ντοκιμαντέρ με εγχειρήσεις, ακόμα και η σκέψη ότι μπορεί κάποιος να χτυπήσει και να αιμορραγήσει είναι κάποια από αυτά τα ερεθίσματα.

Γιατί λιποθυμούν;

Η κλινική εικόνα της ειδικής φοβίας αίματος διαφέρει από την κλινική εικόνα των υπόλοιπων ειδικών φοβιών και αγχωδών διαταραχών. Ενώ σε όλες τις ειδικές φοβίες και στις αγχώδεις διαταραχές σημειώνεται ταχυκαρδία ως απάντηση της έκθεσης στο φοβογόνο ερέθισμα, στη φοβία αίματος σημειώνεται παρασυμπαθητικοτονία με βραδυκαρδία και πτώση της πίεσης, που έχει σαν αποτέλεσμα λιποθυμική αντίδραση.

Από εξελικτική σκοπιά, έχει υποστηριχθεί, ότι η λιποθυμική αντίδραση και η μείωση των παλμών της καρδιάς αναπτύχθηκε για τις καταστάσεις εκείνες όπου η ακινησία είχε σαν στόχο να αποφευχθεί περαιτέρω απώλεια αίματος εξυπηρετώντας έτσι την επιβίωση.

panikos

Υπάρχει θεραπεία;

H θεραπεία επιλογής για τις ειδικές φοβίες είναι η Θεραπεία Συμπεριφοράς. Κύριο συστατικό της η σταδιακή έκθεση του ατόμου στα ερεθίσματα που του προκαλούν φόβο.

Στην ειδική φοβία αίματος παράλληλα με την έκθεση, χρησιμοποιείται η τεχνική της εφαρμοσμένης έντασης των μυών (applied tension). Η συγκεκριμένη τεχνική συνίσταται στην εκπαίδευση του ατόμου στη διαδοχική άσκηση έντασης στους διάφορους μύες του σώματος.

Έχει σαν αποτέλεσμα την αποκατάσταση των φυσιολογικών επιπέδων τόσο του καρδιακού ρυθμού όσο και της πίεσης του αίματος και κατά συνέπεια αποτρέπει την λιποθυμία. Αφού το άτομο έχει εκπαιδευτεί στην συγκεκριμένη τεχνική, εκτίθεται σταδιακά σε ερεθίσματα σχετικά με το αίμα, εφαρμόζοντας ταυτόχρονα την άσκηση έντασης στους μύες.

Διαβάστε σχετικά άρθρα:

Κλειστοφοβία: Όταν κλείσει η πόρτα, αρχίζει η «κόλαση» για εμένα

Φόβος θανάτου: Δεν βγαίνω από το σπίτι – Έχω απελπιστεί

Ουπς! Γιατί το «ηρέμησε και συνέχισε» είναι η χειρότερη συμβουλή;

Πώς θα ξεπεράσω τη φοβία μου για τα ταξίδια;

Σχετικά άρθρα