Πυρετικοί σπασμοί στο παιδί: Τι είναι και πότε συμβαίνουν;

<p><strong><span>Τι είναι οι πυρετικοί σπασμοί</span></strong></p>
<p><span>Οι πυρετικοί σπασμοί είναι σχετικά συχνοί. ‘Ένα ποσοστό μέχρι και 5% είναι δυνατόν να έχει έστω και ένα επεισόδιο τα πρώτα 5 χρόνια της ζωής του. </span></p>
<p><span>Οι σπασμοί αυτοί, οφείλονται σε μια ηλεκτρική υπερδιέγερση του εγκεφάλου του παιδιού και συμβαίνει πάντοτε όταν υπάρχει πυρετός. <span>Η υπερδιέγερση αυτή μεταφέρεται μέσω των νεύρων στους <em>μύες οι οποίοι αρχίζουν να σφίγγουν και αμέσως μετά να συσπώνται ρυθμικά . Ακολουθεί χαλάρωση, απώλεια της συνείδησης και τέλος το παιδί κοιμάται. Ο ύπνος είναι βραχείας διάρκειας και όταν το παιδί ξυπνήσει αποκτά το κανονικό του χρώμα  και συμπεριφέρεται τελείως φυσιολογικά.</em></span></span></p>
<p><span><span> </span><strong><span>Ποία είναι τα συμπτώματα</span></strong></span></p>
<p><strong><span> </span></strong><span>Το παιδί, όπως είπαμε πιο πάνω, κατά τη διάρκεια ενός πυρετικού επεισοδίου αρχίζει ξαφνικά να παρουσιάζει συσπάσεις στα χέρια και στα πόδια, το χρώμα του αλλάζει γίνεται ωχρό, αλλά καμιά φορά  μελανιάζει ιδίως γύρω από το στόμα. Το βλέμμα του είναι απλανές, συνήθως προς τα άνω και φαίνεται μόνο το άσπρο του ματιού. Το παιδί δεν επικοινωνεί με το περιβάλλον και μπορεί να έχει απώλεια ούρων. <br /></span><span><span>Σε μερικές περιπτώσεις οι πυρετικοί σπασμοί εκδηλώνονται χωρίς "σπασμούς".<br /></span><span>Στη περίπτωση αυτή το παιδί κατά τη διάρκεια του πυρετού ή ακόμα και λίγο πριν, ξαφνικά χαλαρώνει, γίνεται υποτονικό, χλωμό, δεν επικοινωνεί με το περιβάλλον και δίνει την εντύπωση στους γονείς ότι έχει πεθάνει.</span></span></p>
<p><span> Και στις δύο περιπτώσεις οι γονείς ζουν μια  τρομακτική εμπειρία, πρέπει οπωσδήποτε όμως να καθησυχαστούν ότι οι πυρετικοί σπασμοί είναι τελείως αθώοι και ότι το παιδί τους δεν θα έχει κανένα πρόβλημα στο μέλλον.</span></p>
<p><span>Αρκετοί γονείς συγχύζουν τους πυρετικούς σπασμούς με το ρίγος που  υπάρχει κατά τη διάρκεια του πυρετού. Στη περίπτωση όμως  αυτή το παιδί έχει πάντα τις αισθήσεις του και συνήθως κλαίει.</span></p>
<p><span><span> </span><strong><span>Χαρακτηριστικά κριτήρια των απλών πυρετικών σπασμών.</span></strong></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Οι σπασμοί είναι κλονικοί ή τονικοκλονικοί σπάνια ατονικοί.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Οι πυρετικοί σπασμοί είναι μονήρεις. Δηλαδή συνήθως εμφανίζονται μια φορά σε κάθε πυρετικό επεισόδιο. Σε περίπτωση που υπάρχει δεύτερο  επεισόδιο πυρετικών σπασμών, αυτό θα συμβεί μέσα στις επόμενες 12-18 ώρες μετά το πρώτο επεισόδιο, είναι όμως πολύ σπάνιο.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Συμβαίνουν σχεδόν πάντοτε στο πρώτο εικοσιτετράωρο του πυρετού.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Η διάρκεια των σπασμών είναι πολύ μικρή και συνήθως διαρκεί 1-5 λεπτά και οπωσδήποτε  όχι περισσότερο των 15 λεπτών. Φυσικά για τους γονείς που βιώνουν αυτή την εμπειρία, η διάρκεια των σπασμών φαίνεται πολύ μεγαλύτερη.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Εμφανίζονται συνήθως μεταξύ 6 μηνών και 3 χρονών. Μόνο 5% των πυρετικών σπασμών συμβαίνουν μεταξύ 3-5 χρονών. Στατιστικά η πιο ευαίσθητη ηλικία για πυρετικούς σπασμούς είναι μεταξύ 18-24 μηνών.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Οι σπασμοί είναι γενικευμένοι, και αφορούν ολόκληρο το σώμα, δηλαδή όλα τα άκρα και το πρόσωπο. Εάν οι σπασμοί αφορούν τη μια πλευρά του σώματος το παιδί πρέπει να ερευνηθεί για κάποια πιο σοβαρή πάθηση.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Δεν πρέπει να υπάρχει ιστορικό σπασμών χωρίς πυρετό.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>ΟΙ πυρετικοί σπασμοί δεν εμφανίζονται αποκλειστικά όταν ο πυρετός είναι ψηλός. Συχνά εμφανίζονται όταν ο πυρετός ανεβαίνει απότομα και δεν είναι σπάνιο οι γονείς να ανακαλύψουν για πρώτη φορά ότι το παιδί τους έχει πυρετό μετά το επεισόδιο των σπασμών.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Υπάρχει οικογενειακή προδιάθεση. Εάν ο ένας από τους γονείς είχε στη παιδική του ηλικία πυρετικούς σπασμούς οι πιθανότητες το παιδί τους να πάθει το ίδιο αυξάνονται κατά 4 φορές, Αν και οι δύο γονείς είχαν σπασμούς οι πιθανότητες είναι 20 φορές μεγαλύτερες. Επίσης τα αδέλφια των παιδιών που είχαν πυρετικούς σπασμούς έχουν 3-4 φορές  περισσότερες πιθανότητες να πάθουν το ίδιο.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Μετά τους σπασμούς δεν υπάρχουν νευρολογικές διαταραχές (</span><span>Todds</span> <span>paralysis</span><span>)  και το παιδί συνέρχεται πλήρως.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Το εγκεφαλογράφημα μεταξύ των επεισοδίων είναι πάντοτε φυσιολογικό. .Διαταραχές στο εγκεφαλογράφημα δυνατόν να υπάρχουν μέχρι μία εβδομάδα μετά το επεισόδιο. Πάντως δεν συνιστάται εγκεφαλογράφημα μετά το πρώτο επεισόδιο.</span></span></p>
<p><span><strong> </strong><strong><span>Χαρακτηριστικά κριτήρια των συνθέτων ή επιπλεγμένων πυρετικών σπασμών</span></strong></span></p>
<p><span> <span>·<span>         </span></span><span>Η διάρκεια των σπασμών είναι μεγαλύτερη των 15 λεπτών.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Αφορά ένα άκρο ή τη μια μεριά του σώματος αλλά μπορεί να είναι και γενικευμένοι..</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Δυνατόν να υπάρχει παράλυση (</span><span>Todds</span> <span>paralysis</span></span><span><span>) μετά το επεισόδιο.<br /><br /></span><span>·<span>         </span></span><span>Επαναλαμβάνονται πολλές φορές στο ίδιο εικοσιτετράωρο ή στο ίδιο πυρετικό επεισόδιο.</span></span></p>
<p><strong><span>Αντιμετώπιση των πυρετικών σπασμών. Οδηγίες προς τους γονείς</span></strong></p>
<p><span>Επειδή η διάρκεια των σπασμών είναι πολύ μικρή, σπάνια προλαβαίνουν οι γονείς να μεταφέρουν το παιδί στο ιατρείο ή στο νοσοκομείο. Γι’ αυτό η αντιμετώπιση γίνεται τους συνήθως στο σπίτι  από τους ίδιους τους γονείς.</span></p>
<p><span>Κατ’ αρχάς όσο τρομακτικό και αν είναι πρέπει να διατηρήσετε τη ψυχραιμία σας. Δεν πρέπει να πανικοβληθείτε, μη βάλετε το παιδί σας στο αυτοκίνητο και να τρέχετε με μεγάλη ταχύτητα για να φτάσετε στο πλησιέστερο ιατρείο ή νοσοκομείο. Εκτός από τον κίνδυνο να εμπλακείτε  σε ατύχημα, ο χειρότερος τόπος για να βοηθήσετε το παιδί σας είναι μέσα στο αυτοκίνητο. Οι σπασμοί θα σταματήσουν μόνοι τους μέσα σε μερικά λεπτά πριν να φτάσετε στον προορισμό σας.</span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Βάλτε το σε μια επίπεδη επιφάνεια σε πλάγια θέση, ούτως ώστε εάν κάμει εμετό να μη πνιγεί.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Βάλτε το κεφάλι σε έκταση (προς τα πίσω) για να αναπνέει καλύτερα.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Προσπαθήστε να ρίξετε τον πυρετό με  υπόθετο και χλιαρές κομπρέσες.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Εάν το παιδί σας είχε προηγουμένως σπασμούς, και ο παιδίατρος σας,  σας είχε χορηγήσει κλύσμα  διαζεπάμης (</span><span>stesolid</span><span>) μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε αν η διάρκεια των σπασμών είναι μεγαλύτερη των 2-5 λεπτών. Οι σπασμοί θα σταματήσουν πολύ γρήγορα και το παιδί σας θα κοιμηθεί για λίγη ώρα.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Μην δοκιμάσετε να κάνετε τεχνητή αναπνοή. Δεν χρειάζεται.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><span>Μην βάλετε οτιδήποτε στο στόμα του. Μπορεί να το πληγώσετε.</span></span></p>
<p><span>·<span>         </span></span><span><span>Μόλις το παιδί συνέλθει επικοινωνήστε με τον παιδίατρο σας.<br /><br /></span><span>·<span>        </span></span><span>Η χορήγηση αντισπασμωδικών φαρμάκων κατά τη διάρκεια ενός πυρετικού επεισοδίου δεν χρειάζεται.</span></span></p>
<p> </p>
<p><span><strong><span>Συχνές ερωτήσεις για τους πυρετικούς σπασμούς<br /><br /></span></strong><span>·<span>         </span></span><strong><span>Χρειάζεται το παιδί με πυρετικούς σπασμούς να επισκεφτεί τον παιδίατρο του;</span></strong></span></p>
<p><span><strong><span>Ναι</span></strong><span>. Είναι απαραίτητο να εξεταστεί για να διαπιστωθεί που οφείλεται ο πυρετός.</span></span></p>
<p><span><span>Συνήθως οφείλεται σε ιογενείς λοιμώξεις του ανωτέρου αναπνευστικού, αλλά και σε  μικροβιακές λοιμώξεις, ακόμα και μηνιγγίτιδα. Ο παιδίατρος θα κρίνει αν θα χορηγήσει κάποια θεραπευτική αγωγή ή αν θα εισηγηθεί κάποιες εξετάσεις. Επίσης θα καθησυχάσει τους γονείς και ίσως τους χορηγήσει κλυσματάκια διαζεπάμης για να χρησιμοποιηθούν σε  περίπτωση που επαναληφθούν οι σπασμοί.<br /><br /></span><span>·<span>         </span></span><strong><span>Χρειάζεται το παιδί με πυρετικούς σπασμούς να ερευνηθεί;</span></strong></span></p>
<p><span><strong><span>Όχι</span></strong><span>. Εάν οι σπασμοί εμπίπτουν στα πιο πάνω κριτήρια, δηλαδή είναι μονήρεις, βραχείας διάρκειας και γενικευμένοι, δεν χρειάζεται να γίνει καμία έρευνα. Σε μερικές περιπτώσεις ο παιδίατρος μπορεί να ζητήσει γενική ανάλυση αίματος, σάκχαρο, ασβέστιο  και γενική ούρων και εάν υπάρχουν στοιχεία, οσφυονωτιαία παρακέντηση για να αποκλεισθεί η μηνιγγίτιδα (κυρίως για βρέφη κάτω των 12 μηνών).</span></span></p>
<p><span> Στη περίπτωση των συνθέτων ή επιπλεγμένων πυρετικών σπασμών χρειάζεται πάντοτε πλήρης διερεύνηση και θεραπευτική αγωγή.</span></p>
<p><span>Εγκεφαλογράφημα δεν χρειάζεται μετά το πρώτο επεισόδιο.</span></p>
<p><span>Εάν έχουμε δύο ή περισσότερα επεισόδια σπασμών, ή αν η διάρκεια των σπασμών είναι πάνω από 15 λεπτά, τότε μπορεί να ζητηθεί εγκεφαλογράφημα, πρέπει όμως να γίνει αφού περάσουν τουλάχιστον δύο εβδομάδες από τους σπασμούς. (Την πρώτη εβδομάδα το εγκεφαλογράφημα είναι σχεδόν πάντοτε παθολογικό).</span></p>
<p><span> <span>·<span>         </span></span><strong><span>Μπορεί οι πυρετικοί σπασμοί να επαναληφθούν;</span></strong></span></p>
<p><span><strong><span>Ναι.</span></strong><span> Ένα μεγάλο ποσοστό των παιδιών  μπορεί να ξαναπαρουσιάσει πυρετικούς σπασμούς σε επόμενο πυρετικό επεισόδιο, κυρίως τους πρώτους 6 μήνες μετά το πρώτο επεισόδιο.</span></span></p>
<p><span>Εάν το πρώτο επεισόδιο συμβεί πριν ττην ηλικία των  12 μηνών οι πιθανότητες υποτροπής μπορεί να φτάσουν μέχρι και 50% , αν συμβεί μετά τους 12 μήνες ελαττώνονται στο 30% και όσο μεγαλώνει το παιδί ελαττώνονται περαιτέρω. Μετά την ηλικία των τριών χρονών οι πιθανότητες υποτροπής είναι μόνο 10% και οπωσδήποτε εξαφανίζονται τελείως πριν το παιδί γίνει 5 χρονών.</span></p>
<p><span> ΟΙ πιθανότητες αυξάνονται αν:</span></p>
<p><span><span>1.<span>    </span></span><span>Υπάρχει οικογενειακό ιστορικό σπασμών. Για άγνωστο λόγο αυτό αφορά περισσότερο τα αγόρια.</span></span></p>
<p><span><span>2.<span>    </span></span><span>Όσον πιο μικρή είναι η ηλικία του παιδιού τόσον αυξάνονται οι πιθανότητες να παρουσιάσει υποτροπές.</span></span></p>
<p><span><span>3.<span>    </span></span><span>Εάν η διάρκεια του πρώτου επεισοδίου είναι μεγάλη (πχ. 10-15 λεπτά)</span></span></p>
<p><span><span>4.<span>    </span></span><span>Αν το παιδί παρουσιάσει πάνω από μία φορά σπασμούς  κατά τη διάρκεια του ιδίου πυρετικού επεισοδίου.</span></span></p>
<p><span><strong> </strong><span>·<span>         </span></span><strong><span>Μπορεί οι πυρετικοί σπασμοί να αφήσουν κατάλοιπα στο παιδί;</span></strong></span></p>
<p><strong><span>Όχι.  </span></strong><span><span>Οι πυρετικοί σπασμοί είναι αθώοι. Δεν προκαλούν νοητική υστέρηση, μαθησιακά προβλήματα, εγκεφαλική παράλυση, επιληψία, ή οποιαδήποτε άλλη  νευρολογική βλάβη.</span><strong><span> <br /><br /></span></strong></span><span> <strong><span>Μπορεί  οι πυρετικοί σπασμοί να εξελιχτούν σε επιληψία;</span></strong></span></p>
<p><span><strong> </strong><strong><span>Όχι.</span></strong><span> Οι πυρετικοί σπασμοί δεν εξελίσσονται σε επιληψία έστω και αν επαναλαμβάνονται. Ένα ποσοστό γύρω στο 15% των παιδιών, που έχουν κάποια εγκεφαλική πάθηση και που έτσι κι αλλιώς θα εμφάνιζαν κάποτε επιληψία, μπορεί το  πρώτο επεισόδιο της επιληψίας τους να εμφανιστεί με πυρετικούς σπασμούς.</span></span></p>
<p><span><span>·<span>         </span></span><strong><span>Οδηγίες προς τους γονείς που είχαν στο παρελθόν πυρετικούς σπασμούς.</span></strong></span></p>
<p><span><strong> </strong><span>Εσείς γνωρίζετε το παιδί σας καλύτερα από όλους. Εάν διαπιστώσετε ότι κρυώνει, (έχει ρίγος) δεν  φαίνεται ή δεν αισθάνεται καλά, είναι καλόν να δώσετε αντιπυρετικό, έστω και αν δεν υπάρχει πυρετός. Θα κερδίσετε χρόνο.</span></span></p>
<p><span>Εάν παρουσιαστούν σπασμοί και η διάρκεια τους είναι πάνω από 2-5 λεπτά, βάλτε το κλυσματάκι διαζεπάμης που σας είχε χορηγήσει ο παιδίατρος σας. Είναι καλό να έχετε σε διάφορα μέρη του σπιτιού σας, ακόμα και στο σπίτι της γιαγιάς.</span></p>
<p><span>Παλαιότερα εχορηγείτο αντισπασμωδική αγωγή για να αποφεύγονται οι υποτροπές (φαινοβαρβιτάλη, βαλπροΐκό οξύ κλπ) Σήμερα αυτό  έχει εγκαταλειφτεί λόγω των παρενεργειών των φαρμάκων.</span></p>
<p><span> <span>·<span>         </span></span><strong><span>Μπορεί ένα παιδί που είχε πυρετικούς σπασμούς να συνεχίσει κανονικά τους εμβολιασμούς;</span></strong></span></p>
<p><span> <strong><span>Ναι</span></strong><span>. Παιδιά που είχαν απλούς πυρετικούς σπασμούς μπορούν  να συνεχίσουν κανονικά τους εμβολιασμούς, είναι όμως καλό να τους χορηγούνται αντιπυρετικά φάρμακα για 24 ώρες μετά τον εμβολιασμό.</span></span></p>
<p><span><span>Από την παιδιατρική εταιρεία Κύπρου</span></span></p>

Σχετικά άρθρα