<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;">Γράφει η Ελένη Λαζαράτου</p>
<p style="text-align: justify;">Αναπλ. Καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής</p>
<p style="text-align: justify;"><img src="" alt="Αποτέλεσμα εικόνας για ελένη λαζαράτου" /></p>
<p style="text-align: justify;">Οι μαθησιακές διαταραχές είναι από τις πιο συχνές στην παιδοψυχιατρική κλινική πράξη. Πολυάριθμα αιτήματα αφορούν παιδιά, τα οποία αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κατάκτηση σχολικών δεξιοτήτων. Επίσης, σε πολλά από τα παιδιά που προσέρχονται με αρχικό αίτημα προβλήματα συμπεριφοράς στο χώρο του σχολείου ή δυσκολίες σχετικές με την άσκηση των σχολικών τους καθηκόντων στο σπίτι διαγιγνώσκονται μαθησιακές διαταραχές.</p>
<p style="text-align: justify;">Ο όρος ειδικές μαθησιακές διαταραχές  αναφέρεται σε μια ομάδα διαταραχών που εκδηλώνονται με σημαντικές δυσκολίες στην κατάκτηση και χρήση του λόγου, του διαβάσματος, του γραψίματος, της κρίσης ή των μαθηματικών ικανοτήτων. Αυτές οι διαταραχές είναι εγγενείς στο άτομο και αποδίδονται σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος.</p>
<p style="text-align: justify;">Στην ταξινόμηση των ψυχικών διαταραχών και διαταραχών συμπεριφοράς της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ICD 10, 1992) οι ειδικές αναπτυξιακές διαταραχές των σχολικών ικανοτήτων διακρίνονται σε έξη διαγνωστικές υποκατηγορίες: α) ειδική διαταραχή της ανάγνωσης, β) ειδική διαταραχή του συλλαβισμού, γ) ειδική διαταραχή των αριθμητικών ικανοτήτων, δ) μεικτή διαταραχή των σχολικών ικανοτήτων, ε) άλλες αναπτυξιακές διαταραχές των σχολικών ικανοτήτων, στ) αναπτυξιακή διαταραχή των σχολικών ικανοτήτων μη καθοριζομένη.</p>
<p style="text-align: justify;">Σύμφωνα με την τελευταία έκδοση του αμερικάνικου διαγνωστικού και στατιστικού εγχειριδίου των ψυχικών διαταραχών DSM-5 οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες κωδικοποιούνται σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με την εμφάνιση ελλειμμάτων α) στην αναγνωστική ικανότητα και συγκεκριμένα στην  φωνολογική ενημερότητα και απόδοση, στην άνεση και την ταχύτητα του ρυθμού με τον οποίο διαβάζει ένα παιδί καθώς και στην κατανόηση αυτού που διαβάζει β) στη γραπτή έκφραση του λόγου όπως αυτά διαπιστώνονται μέσα από λάθη στην ορθογραφία, στον τονισμό και την γραμματική  αλλά και στην οργάνωση και τη σαφήνεια του γραπτού κειμένου γ) στα μαθηματικά είτε αφορούν στην κατανόηση των μαθηματικών εννοιών και πράξεων, στην σωστή και άνετη απόδοση των μαθηματικών υπολογισμών και την μνημονική αποθήκευση των αριθμητικών παραστάσεων είτε στη μαθηματικολογική σκέψη γενικότερα όπως στη σχέση αιτίας-αιτιατού. Περαιτέρω κωδικοποίηση προσδιορίζει το βαθμό της βαρύτητας των δυσκολιών σε ήπιο, μέτριο και σοβαρό.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Συμβουλευτική  γονέων</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι πλέον ένα συνηθισμένο φαινόμενο και σε κάθε σχολική τάξη υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός παιδιών που εμφανίζει σε κάποιο βαθμό κάποια ή κάποιες  από αυτές. Γονείς και εκπαιδευτικοί είναι απαραίτητο να είναι ενημερωμένοι για τη φύση των δυσκολιών και των γνωστικών ελλειμμάτων που μπορεί να παρουσιάζουν τα παιδιά αυτά, να τα ενθαρρύνουν στην προσπάθεια τους επιβραβεύοντας αυτή περισσότερο από το ίδιο το αποτέλεσμα και να χρησιμοποιούν ενδεδειγμένους τρόπους και τεχνικές που τα διευκολύνουν στη διαδικασία της μάθησης. Η συνεργασία ανάμεσα τους μπορεί να τους βοηθήσει να έχουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για το παιδί και να εξασφαλίσει μια συνέχεια ανάμεσα στον τρόπο που εκείνο μαθαίνει στο σχολείο και διαβάζει στο σπίτι τα μαθήματά του.</p>
<p style="text-align: justify;">Οι γονείς χρειάζεται να αποδεχτούν τις δυσκολίες των παιδιών τους, να μην αποδίδουν τη μειωμένη σχολική τους απόδοση σε τεμπελιά ή αδιαφορία και να οπλιστούν με αρκετή υπομονή και ψυχραιμία ιδιαίτερα όταν αναλαμβάνουν το διάβασμα του παιδιού τους στο σπίτι οι ίδιοι. Θα πρέπει τότε να το βοηθήσουν ανάλογα με την ηλικία του με την οργάνωση της καθημερινής μελέτης και να του δίνουν το χρόνο που χρειάζεται χωρίς να δείχνουν άγχος και δυσφορία.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Γενικά πως πρέπει να γίνεται ο τρόπος του διαβάσματος  (π. χ. ήσυχο περιβάλλον , οργάνωση)</strong></p>
<p style="text-align: justify;"> Το περιβάλλον για τη σχολική μελέτη στο σπίτι πρέπει να είναι το κατάλληλο, δηλαδή όσο πιο ήσυχο γίνεται, με ένα καθαρό χώρο εργασίας και όλα τα αντικείμενα που χρειάζονται επάνω σε αυτό, όπως μολύβια, γομολάστιχα, βιβλία κλπ.</p>
<p style="text-align: justify;">Οι γονείς χρειάζεται να βρουν και να ορίσουν τον κατάλληλο χρόνο για τη μελέτη του παιδιού τους, να λάβουν υπόψη πως μπορεί να είναι πολύ κουρασμένο μετά το σχολείο, γιατί χρειάζεται να δουλεύει πιο εντατικά από τους συνομήλικους του για να ανταπεξέλθει εξαιτίας των δυσκολιών του. Ίσως επίσης το να κάνει ένα μέρος αυτής το πρωί  να φανεί εξαιρετικά χρήσιμο.</p>
<p style="text-align: justify;">Στο ξεκίνημα της σχολικής μελέτης ο γονιός θα πρέπει να χωρίζει το σύνολο αυτής ανάλογα με την ηλικία και τους ρυθμούς του παιδιού σε μικρότερες επιμέρους μελέτες ώστε το παιδί να μην αποθαρρυνθεί από τον μεγάλο όγκο. Ανάμεσα στις εργασίες καλό είναι να υπάρχουν ολιγόλεπτα διαλείμματα. Στη συνέχεια μπορεί να διαβάσει μαζί με το παιδί τις οδηγίες ώστε να σιγουρευτεί πως εκείνο κατανοεί τι του ζητάνε να κάνει. Όταν γνωρίζει πως είναι δύσκολο για αυτό να αποκωδικοποιήσει  ακριβώς είναι προτιμότερο να τις διαβάσει  ο ίδιος δυνατά και εάν είναι δυνατό, να κάνει μαζί με το παιδί τα πρώτα ένα δύο παραδείγματα. Μερικές φορές ίσως είναι χρήσιμο να φτιάξει μαζί του ένα γραπτό πλάνο με τις εργασίες που έχει να κάνει.</p>
<p style="text-align: justify;">Εάν το παιδί έχει αργό ρυθμό, ο γονιός μπορεί να το ενθαρρύνει να χρησιμοποιεί ένα χρονομετρητή για να δει πόση δουλειά μπορεί να συμπληρώσει σε 5 λεπτά. Εάν, ωστόσο, η εργασία παίρνει συστηματικά περισσότερο χρόνο ή είναι πολύ δύσκολη, ίσως χρειάζεται να το συζητήσει και με το δάσκαλο της τάξης.</p>
<p style="text-align: justify;"> Όταν το παιδί ολοκληρώνει τις εργασίες του ο γονιός είναι σημαντικό να το επιβραβεύει λέγοντας του και τι συγκεκριμένα έχει κάνει καλά. Σταδιακά θα πρέπει εξάλλου να το βοηθήσει να εκπαιδευτεί στην αυτοπαρατήρηση ώστε να αναπτύξει από μόνο του την ικανότητα να ελέγχει τα λάθη του, να αυτοδιορθώνεται και να γίνεται όλο και πιο ανεξάρτητο καθώς μεγαλώνει. Η προετοιμασία τέλος της σχολικής τσάντας με τα σωστά βιβλία και εξοπλισμό μπορεί να γίνεται με ηρεμία από το βράδυ υπό την εποπτεία του γονιού.</p>
<p style="text-align: justify;">Για τα πιο μεγάλα παιδιά και κυρίως για αυτά που πηγαίνουν στο γυμνάσιο η οργάνωση της μελέτης που έχει αυξηθεί σε όγκο και δυσκολία αποτελεί πρώτιστη μέριμνα του παιδιού και του γονέα. ‘Ένα πλήρες γραπτό πλάνο των σχολικών εργασιών μπορεί να γίνεται στην αρχή του διαβάσματος και να περιλαμβάνει επαναλήψεις των μαθημάτων που χρειάζονται απομνημόνευση και υπολογισμό του χρόνου που το παιδί θα χρειαστεί προκειμένου να ολοκληρώσει την κάθε εργασία. Με τον τρόπο αυτό διευκολύνεται ο έλεγχος και η εποπτεία ώστε να μην ξεφεύγει από τα χρονικά περιθώρια που του δίνονται και να μην δαπανά όλη τον υπόλοιπο χρόνο της ημέρας μετά το σχολείο στην μελέτη των μαθημάτων μέσα σε γκρίνια και καβγάδες.</p>
<p style="text-align: justify;"> Ο γονιός θα πρέπει να είναι σίγουρος πως το παιδί του έχει ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα για την επίλυση των ασκήσεων, το γράψιμο των εργασιών και την προετοιμασία για τις εξετάσεις και πως είναι σε θέση να σκεφτεί διαφορετικούς τρόπους για να συμπληρώσει σωστά τις εργασίες του. Η χρήση σημειώσεων για το κάθε μάθημα που μπορεί να κρατά το παιδί ή να του παρέχονται από τον δάσκαλο με τη μορφή φωτοτυπιών, η αρχειοθέτηση αυτών σε συνδυασμό με την συστηματική επικοινωνία και συνεργασία του γονέα με το σχολείο μπορεί να εξασφαλίσει σε μεγάλο βαθμό την παρακολούθηση των σχολικών μαθημάτων από το παιδί χωρίς ιδιαίτερα κενά.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;">Το καθημερινό διάβασμα είναι βασικό. Χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια και χρόνος από τα παιδιά με δυσλεξία για να αναπτύξουν και να  διατηρήσουν τις αναγνωστικές τους ικανότητες. Ο γονιός μπορεί να χρειαστεί να διαβάσει ο ίδιος δυνατά όταν το παιδί του ματαιώνεται ή εάν η ακουστική του διάκριση και επομένως και η κατανόηση του κειμένου υπερτερεί της οπτικής. Αυτό το βοηθάει να καταλάβει, να απολαμβάνει και να μαθαίνει πιο εύκολα. Εναλλακτικά το παιδί μπορεί επίσης να διαβάσει από το βιβλίο με κασέτα ή cd.</p>
<p style="text-align: justify;">Το να υιοθετήσει ο γονιός την διαδικασία της ανάγνωσης μαζί με το παιδί, από τη μικρή του ηλικία, μιας ιστορίας πριν τον ύπνο λίγο πιο δύσκολης από ό,τι το παιδί μπορεί να διαβάσει από μόνο του μπορεί να το βοηθήσει να μάθει νέο λεξιλόγιο, να γενικεύσει ιδέες και ταυτόχρονα να αποτελεί μια ευχάριστη εμπειρία και για τους δυο.</p>