Τεχνικές για να διαβάζουμε τους ανθρώπους και τα συναισθήματα τους

15/11/2016
Ομάδα Σύνταξης
Ψυχολογία

Σαν ψυχίατρος η δουλειά μου είναι να διαβάζω ανθρώπους, όχι μόνο αυτά που λένε αλλά και το ποιοι είναι. Με την ερμηνεία λεκτικών και εξωλεκτικών σημάτων, θέλω να δω τον πραγματικό άνθρωπο πίσω από τη μάσκα. Η λογική από μόνη της δε λέει ολόκληρη την ιστορία για κανέναν. Πρέπει κανείς να παραδοθεί σε άλλες ζωτικές μορφές πληροφοριών ώστε να μάθει να διαβάζει σημαντικά εξωλεκτικά εύληπτα μηνύματα που οι άνθρωποι εκπέμπουν. Για να γίνει αυτό, οφείλει κανείς να είναι πρόθυμος να εγκαταλείψει προκαθορισμένες αντιλήψεις ή το συναισθηματικό φορτίο από παλιές πικρίες ή προσωπικές συγκρούσεις που μας εμποδίζουν να δούμε κάποιον καθαρά. Το κλειδί είναι να παραμένουμε αντικειμενικοί και να λαμβάνουμε πληροφορίες ουδέτερα χωρίς να τις διαστρεβλώνουμε.
Οποτεδήποτε επιχειρείτε να διαβάσετε το αφεντικό σας, τον συνάδελφο ή τον σύντροφό σας, για να το κάνετε ουσιαστικά είναι καλό να αποχωριστείτε τις προτιμήσεις σας και παλιές, περιοριστικές ιδέες, κάποιοι τοίχοι να πέσουν.
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι λέξεις αποτελούν μόνο το 7% του πώς επικοινωνούμε ενώ η γλώσσα του σώματος το 55% και ο τόνος της φωνής το 30%.
Δώστε προσοχή στην εμφάνιση. Φορά κανείς δυναμικό κοστούμι και καλογυαλισμένα παπούτσια, είναι ντυμένος/η για την επιτυχία, δείχνοντας φιλοδοξία ή τζιν και t-shirt επικοινωνώντας άνεση με το να είναι χαλαρός; Έχει επιλέξει ένα στενό τοπ με ντεκολτέ που είναι μια ελκυστική επιλογή; Ένα μενταγιόν όπως σταυρό που υποδεικνύει θρησκευτικές πεποιθήσεις;
Όταν επικεντρώνεστε στη στάση του σώματος, αναρωτηθείτε: οι άνθρωποι που σας ενδιαφέρουν κρατούν το κεφάλι τους ψηλά, με αυτοπεποίθηση; Περπατούν αναποφάσιστα ή μαζεμένοι – ένδειξη χαμηλής αυτοπεποίθησης ή κομπάζοντας, με φουσκωμένο στήθος – σημάδι υπερτροφικού εγώ; 
Παρατηρήστε προς τα πού γέρνουν οι άνθρωποι. Γενικά, κλίνουμε προς εκείνους που συμπαθούμε και μακριά απ' όσους δεν συμπαθούμε.
Τα σταυρωμένα χέρια και πόδια υποδεικνύουν άμυνα, θυμό ή αυτοπροστασία. Στο σταυροπόδι οι άνθρωποι τείνουν να στρέφουν τα δάχτυλα του πάνω ποδιού προς το μέρος εκείνου με τον οποίο αισθάνονται πιο άνετα.
Όταν βάζουμε τα χέρια μας στην αγκαλιά μας, στις τσέπες ή πίσω από την πλάτη μάλλον κάτι κρύβουμε.
Όταν δαγκώνουμε ή γλίφουμε τα χείλη μας ή τρώμε τις παρανυχίδες προσπαθούμε να ανακουφιστούμε υπό πίεση ή στα πλαίσια μιας περίεργης κατάστασης.
Τα συναισθήματα συχνά χαράσσονται στο πρόσωπό μας. Το βαθύ συνοφρύωμα παραπέμπει σε ανησυχία ή υπερβολική ανάλυση. Τα σουφρωμένα χείλη είναι ένδειξη θυμού, περιφρόνησης ή πικρίας. Σφιγμένο σαγόνι και δόντια που τρίζουν, υπογραμμίζουν την ένταση.
Μπορείτε να συντονιστείτε με κάποιον πέρα από τη γλώσσα του σώματος και τις λέξεις. Η διαίσθηση έχει να κάνει με το τι αισθάνεσθε, όχι με το τι λέει το μυαλό. Πρόκειται για τις εξωλεκτικές πληροφορίες που αντιλαμβανόμαστε μέσω του σώματος, εικόνων και 'αχα' παρά με τη λογική. Εάν θέλετε να καταλάβετε κάποιον, αυτό που μετρά περισσότερο είναι το ποιος πραγματικά είναι ο άνθρωπος, όχι οι εξωτερικές παγιδεύσεις.
Ακούστε το ένστικτό σας (gut), ειδικά κατά τις πρώτες συναντήσεις, μια αντίδραση που λαμβάνει χώρα γρήγορα, πριν προλάβετε να σκεφτείτε. Μεταφέρει το εάν νιώθετε άνετα ή όχι. Αποτελεί μετρητή εσωτερικής αλήθειας που υποδεικνύει εάν μπορείτε να εμπιστευτείτε τους ανθρώπους.
Η ανατριχίλα (goosebumps) είναι ένα θαυμάσιο ενστικτώδες μούδιασμα που δείχνει ότι 'συναντιόμαστε' με ανθρώπους που μας συγκινούν, μας εμπνέουν ή που λένε κάτι που αγγίζει μια χορδή. Η ανατριχίλα προκαλείται επίσης όταν βιώνουμε το αίσθημα του deja-vu, ότι ξέρουμε κάποιον χωρίς να έχουμε ξανασυστηθεί.
Δώστε προσοχή σε αναλαμπές αντίληψης κατά τη διάρκεια συζητήσεων μέσω των 'αχα'.
Μερικές φορές μπορεί να νιώσετε τα σωματικά συμπτώματα και τα συναισθήματα άλλων ανθρώπων οι ίδιοι – πράγμα που είναι μια έντονη μορφή συναίσθησης (empathy). Οπότε όταν διαβάζετε τους ανθρώπους, προσέξτε αν για παράδειγμα αρχίζει να πονάει η πλάτη σας ή αν αισθάνεσθε κατήφεια ή αναστάστωση μετά από μια συνάντηση. Για να προσδιορίσετε αν πρόκειται για συναίσθηση ζητήστε περισσότερες πληροφορίες.
Τα συναισθήματα είναι μια συγκλονιστική εκδήλωση της ενέργειας μας, η αύρα που εκπέμπουμε. Τα ενσωματώνουμε μέσω της συναίσθησης. Με κάποιους ανθρώπους αισθανόμαστε καλά να βρισκόμαστε, βελτιώνουν τη διάθεση μας, συνεπάγονται ζωτικότητα. Άλλοι μας στραγγίζουν, μαζί τους έχουμε την παρόρμηση να φύγουμε.
Τα μάτια μας επίσης στέλνουν δυναμική ενέργεια. Όπως το μυαλό δίνει ηλεκτρομαγνητικό σήμα πέρα από το σώμα, σύμφωνα με έρευνες, τα μάτια λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο. Δώστε χρόνο να παρατηρήσετε τα μάτια των άλλων. Δείχνουν στοργή, ερωτισμό, ηρεμία, θυμό, κακία; Προσδιορίστε αν νιώθει κανείς άνετα με το να καθρεφτίζεστε στα μάτια τους, ένα συναίσθημα εγγύτητας ή αν δίνουν την εντύπωση να είναι περιχαρακωμένοι ή να κρύβονται.
Αναρωτηθείτε ακόμη αν μια χειραψία ή μια αγκαλιά είναι ζεστές, άνετες, με αυτοπεποίθηση ή αν σας κάνουν να θέλετε να απομακρυνθείτε. Είναι τα χέρια των ανθρώπων ιδρωμένα υποδεικνύοντας άγχος ή χαλαρά, σημάδι ότι κάποιος είναι συνεσταλμένος ή μη αφοσιωμένος;
Τέλος, ο τόνος και η ένταση της φωνής μας μπορεί να μαρτυρήσει πολλά για τα συναισθήματα μας. Παρατηρήστε όταν διαβάζετε τους ανθρώπους πώς αυτή σας επηρεάζει, σας ακούγεται κατευναστική ή σκληρή, απότομη ή μήπως γκρινιάρικη; 
 
της Judith Orloff, psychologytoday.com