Mην πιέζετε τους εφήβους να έρχονται μαζί σας σε διακοπές και επισκέψεις!

18/06/2019
Ομάδα Σύνταξης
Παιδί

Έχετε νιώσει πότε ότι πιέζετε τους εφήβους να κάνουν πράγματα που δεν δείχνουν να θέλουν; Η εφηβεία για πολλούς γονείς θεωρείται μία δύσκολη «δοκιμασία» που πρέπει να φέρουν εις πέρας, καθώς αποτελεί μία μεταβατική περίοδο στη ζωή των παιδιών, με πολλές αλλαγές και ποικίλλες εκφάνσεις στη συμπεριφορά τους. Οι περισσότεροι έφηβοι, συχνά συγκρούονται με τους γονείς τους, νιώθουν ότι δεν τους καταλαβαίνουν και προσπαθούν να ανεξαρτητοποιηθούν με κάθε δυνατό τρόπο.

Γράφει η Στέλλα Μυταυτσή, Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc)

Πολλές φορές, οι προτιμήσεις των εφήβων στη διασκέδαση, αλλά και στα ενδιαφέροντα, βρίσκουν αντίθετους τους γονείς, με αποτέλεσμα να υπάρχουν συχνές συγκρούσεις και από τις δύο πλευρές. Συγκεκριμένα, δεν είναι λίγες οι φορές που τα παιδιά αρνούνται να ακολουθήσουν τους γονείς τους σε κοινωνικές περιστάσεις και αντ’αυτού προτιμούν να περάσουν χρόνο με φίλους τους. Από την άλλη, οι γονείς, στην προσπάθειά τους να βάλουν όρια στο παιδί, συχνά επιβάλλουν την άποψή τους, απαγορεύοντάς τους παράλληλα να κάνουν αυτό που επιθυμούν.

Τι γίνεται όμως σε αυτήν την περίπτωση; Πώς οι γονείς μπορούν να διαχειριστούν μία παρόμοια κατάσταση και ταυτόχρονα να μην σταθούν εμπόδιο για την ανάπτυξη της κοινωνικότητάς τους;

Τα όρια είναι σημαντικά και στους εφήβους

Αρχικά, είναι σκόπιμο να τονίσουμε ότι τα όρια σε ένα παιδί και ειδικότερα σε έναν έφηβο, είναι ιδιαίτερα σημαντικά, καθώς συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη της υπευθυνότητας, της ανεξαρτησίας αλλά και της μετέπειτα συμπεριφοράς του ως ενήλικας. Παρόλα αυτά, δεν θα πρέπει να παίρνουν αρνητική διάσταση ή την μορφή τιμωρίας, αφού κάτι τέτοιο είναι πιθανό να πυροδοτήσει αρνητικές αντιδράσεις στο παιδί και συγκρούσεις.

Μην είστε επικριτικοί με τις επιλογές των παιδιών σου

Μερικές φορές, οι γονείς επικρίνουν τα παιδιά για τις προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντά τους, χωρίς να μπαίνουν στη θέση τους και να καταλάβουν τι πραγματικά θέλουν. Δεν πρέπει να λησμονούν όμως, ότι υπήρξαν κι εκείνοι έφηβοι, με τις δικές τους ανάγκες κι επιθυμίες. Οι εφηβεία είναι μία ηλικία, στην οποία το παιδί, αρχίζει να μαθαίνει τον εαυτό του, να ανακαλύπτει και να εξερευνεί τα ενδιαφέροντά του και σαφώς η περίοδος αυτή κρίνεται καθοριστική για τον μελλοντικό ενήλικα. Η αδιάκοπη πίεση που μπορεί να εκλαμβάνουν οι έφηβοι από το οικογενειακό τους περιβάλλον, μπορει να σταθεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης και της κοινωνικότητάς τους, αλλά και να δημιουργήσει περαιτέρω εντάσεις.

Οι έφηβοι έχουν διαφορετικές ανάγκες από τα μικρά παιδιά

Επίσης, οι γονείς πρέπει να θυμούνται ότι δεν υπάρχει μία μοναδική μαγική συνταγή για την διαχείριση τέτοιων καταστάσεων, καθώς το κάθε παιδί είναι διαφορετικό και υιοθετεί συμπεριφορές βάσει της ιδιοσυγκρασίας του, αλλά και των ερεθισμάτων που δέχεται από το οικογενειακό και το ευρύτερο περιβάλλον του. Δεν πρέπει να ξεχνούν επίσης, ότι οι έφηβοι δεν έχουν τις ίδιες ανάγκες που έχει ένα μικρό παιδί και σαφώς η συμπεριφορά τους απέναντί τους θα πρέπει να είναι ανάλογη και να προσαρμόζεται.

Συζήτηση και διαπραγμάτευση

Ο σεβασμός και η εκίμηση, αποτελούν βασικά στοιχεία που αποζητά κάθε παιδί στην εφηβεία από τους γονείς του. Συνεπώς, η συζήτηση μαζί τους αποτελεί την καλύτερη δυνατή λύση. Μιλήστε λοιπόν μαζί του, αφήνοντας το να σας εκφράσει και τις δικές του ανάγκες. Εάν δεν θέλει να σας ακολουθήσει σε κάποια κοινωνική περίσταση, μην βιαστείτε να επιβάλλετε την άποψή σας και να απορρίψετε τη δική του. Συζητείστε μαζί του για τους λόγους για τους οποίους δεν θέλει να σας ακολουθήσει και προτείνετε μαζί εναλλακτικές λύσεις. Η διαπραγμάτευση εξάλλου αποτελεί κύριο συστατικό των συζητήσεων με τους εφήβους.

Όρια και κανόνες αλλά όχι τιμωρίες

Παρ΄όλα αυτά, θα ήταν σωστό, να έχουν τεθεί εξαρχής όρια και κανόνες για σημαντικές περιστάσεις, στις οποίες παρίσταται όλη η οικογένεια. Βέβαια, εάν η απαιτήσεις που έχει το παιδί είναι υπερβολικές για την ηλικία του (πχ. θέλει να μείνει έξω μέχρι αργά), υπενθυμίστε του μέσω συζήτησης, τους κανόνες που έχετε ήδη θέσει. Οι κανόνες πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και σαφείς για το παιδί και παράλληλα να του γνωστοποιούνται οι συνέπειες -κι όχι η τιμωρία- που μπορεί να έχει η μη συμμόρφωση σε αυτούς. Κατ’αυτόν τον τρόπο λοιπόν, το παιδί έχει την αίσθηση ότι σε ορισμένους τομείς δεν υπάρχουν τόσο στενά κι απόλυτα όρια, αλλά παράλληλα, έχει επίγνωση ότι υπάρχουν και κανόνες, τους οποίους οφείλει να ακολουθεί σε συγκεκριμένες περιστάσεις, μαθαίνοντας έτσι να αναλαμβάνει τις ευθύνες που του αναλογούν.

Μην προσπαθείτε να τους επιβληθείτε χωρίς συζήτηση!

Συνοψίζοντας, οι γονείς πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως η επιβολή των δικών τους απόψεων με απόλυτο τρόπο, οδηγεί σχεδόν με μαθηματικη ακρίβεια σε αντιδράσεις από την μεριά των παιδιών και σε εντάσεις, οι οποίες αναπόφευκτα δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο.Συγκεκριμένα, τα παιδιά εκλαμβάνουν αυτή τη συμπεριφορά ως ένδειξη μη αποδοχής κι εμπιστοσύνης κι έτσι καταφεύγουν στη σύγκρουση μαζί τους. Για τον λόγο αυτό, σε περιπτώσεις, όπου οι απόψεις γονιών-εφήβου συγκρούονται, η συζήτηση κι ο σεβασμός που αυτή αποπνέει, αποτελούν την καλύτερη δυνατή λύση.

Και μην ξεχνάτε: Δεν μπορούμε να απαιτούμε από τα παιδιά να μας σέβονται, εάν πρώτα εμείς δεν τα σεβαστούμε.

Στέλλα Μυταυτσή

Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc)

Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια