Η νόσος αυτή, με το παράξενο όνομα, είναι μια πολύ μεταδοτική ιογενής λοίμωξη της παιδικής ηλικίας. Δεν έχει καμία σχέση με την νόσο ποδιών, στόματος που προσβάλλει ζώα.
Πού οφείλεται;
Η νόσος χεριών, ποδιών και του στόματος προκαλείται από μια κατηγορία ιών που ονομάζονται εντεροιοί. Οι κύριοι εντεροιοί που την προκαλούν είναι ο ιός Coxsackie A16 και ο ιός EV71.
Ποιες ηλικίες προσβάλλει;
Η νόσος παρατηρείται συνήθως στην προσχολική ηλικία και πιο σπάνια σε παιδιά μέχρι 10 ετών ή ακόμα σε ενήλικες. Είναι πολύ μεταδοτική μέχρι την ηλικία των 5 ετών και είναι πολύ συχνή σε παιδικούς σταθμούς και νηπιαγωγεία. Ο χρόνος επώασης είναι 3-5 μέρες μετά την τη επαφή με πάσχοντα άτομο.
Πως μεταδίδεται ο ιός;
Ο ιός μπορεί να ανιχνευθεί στο στόμα, τη μύτη, τα κόπρανα και στις φυσαλίδες που υπάρχουν στις παλάμες και στα πέλματα. Ως εκ τούτου μεταδίδεται με τον βήχα, το φτάρνισμα, το φιλί, με τη κοινή χρήση αντικειμένων (ποτήρια, πιάτα, παιγνίδια) την άμεση επαφή με τις φυσαλίδες εάν έχουν σπάσει και τέλος με τα κόπρανα του ασθενούς.
Η μετάδοση γίνεται συνήθως τις πρώτες 5 ημέρες, αλλά μερικές φορές ιός παραμένει στο ρινοφάρυγγα και μεταδίδεται ακόμα και αν περάσουν εβδομάδες.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Αρκετά παιδιά μπορεί να μην παρουσιάσουν συμπτώματα ή να παρουσιάσουν πολύ λίγα και ελαφρά, που να περάσουν απαρατήρητα.
Στις πιο πολλές όμως περιπτώσεις το παιδί έχει πυρετό, όχι κατ’ ανάγκη ψηλό, είναι αδιάθετο, και εκνευρισμένο. Μετά από μία έως δύο μέρες εμφανίζονται στο στόμα (ούλα, γλώσσα και στο εσωτερικό των χειλιών και των παρειών) μικρές κοκκινίλες, φουσκαλίδες ή ακόμα και έλκη.
Παράλληλα εμφανίζεται παρόμοιο εξάνθημα στις παλάμες, τα πέλματα και σε μερικά παιδιά στη περιοχή των γονάτων και των αγκώνων.
Το παιδί δυσκολεύεται να φάει, είτε διότι έχει ανορεξία, είτε διότι πονάει κατά τη μάσηση και τη κατάποση. Τα συμπτώματα διαρκούν περίπου 7 ημέρες.
Πιο σπάνια μπορεί να υπάρχει τραχηλική λεμφαδενίτιδα και επιπεφυκίτιδα.
Ποιες είναι οι επιπλοκές;
Σπάνια το παιδί, λόγω άρνησης λήψης τροφής και υγρών, μπορεί να αφυδατωθεί και να χρειαστεί εισαγωγή στο νοσοκομείο για ενυδάτωση. Επίσης σπάνια οι πληγές των εξανθημάτων μπορεί να επιμολυνθούν με άλλα μικρόβια. Τέλος σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις ο ιός μπορεί να προκαλέσει άσηπτο μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα. Αν το παιδί διαμαρτύρεται για πονοκέφαλο, έχει αυχενική δυσκαμψία ή πόνο στην πλάτη, θα πρέπει να αναζητηθεί ιατρική εκτίμηση. Προσοχή!Δεν υπάρχει γνωστός κίνδυνος για εγκύους.
Η νόσος προκαλεί ανοσία;
Ναι. Προκαλεί ανοσία δια βίου. Δεν αποκλείεται όμως το ίδιο άτομο να εμφανίσει τα ίδια συμπτώματα από άλλον όμως ιό. Όλοι σχεδόν οι ενήλικες έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό στην παιδική τους ηλικία, απέκτησαν αντισώματα και δεν νοσούν.
Ποια είναι η θεραπεία;
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία. Αντιμετωπίζουμε τα συμπτώματα με διάφορα αντιπυρετικά και παυσίπονα για την αντιμετώπιση του πυρετού και του πόνου στο στόμα.
Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάποιο αντισηπτικό για τις πληγές. Εάν υπάρχει φαγούρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάποιο αντιισταμινικό σιρόπι ή κρέμα.
Συστήνονται
Χορήγηση μικρών και συχνών ποσοτήτων υγρών προς αποφυγή της αφυδάτωσης και μαλακή τροφή πού δεν χρειάζεται ιδιαίτερη μάσηση (σούπες, φιδές, κρέμες). Επίσης, η χρήση αντιβιοτικού δεν ενδείκνυται διότι δεν σκοτώνει τον ιό.
Πρόληψη
- Εμβόλιο για την νόσο δεν υπάρχει γι’ αυτό πρέπει να ακολουθούμε τους κανόνες υγιεινής.
- Καλό και συχνό πλύσιμο των χεριών.
- Καλός καθαρισμός ή και απολύμανση οποιουδήποτε αντικειμένου που έχει λερωθεί με εκκρίσεις από τη μύτη το στόμα ή με κόπρανα.
- Καλός καθαρισμός και πλύσιμο των χεριών μετά τη χρήση της τουαλέτας.
- Το παιδί που πάσχει δεν πρέπει να μοιράζεται ίδιες πετσέτες, οδοντόβουρτσες ή ποτήρια με άλλα άτομα.
- Το παιδί πρέπει να μείνει στο σπίτι μέχρι ότου όλες οι φυσαλίδες στο στόμα ή στο δέρμα έχουν ξεραθεί ή εξαφανιστεί.
