Koνδυλώματα: Πώς μεταδίδονται, πώς τα αναγνωρίζεις και η θεραπεία

<p style="text-align: justify;">Έχουν περιγραφεί περισσότεροι από 150 γονότυποι του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (<span lang="en-US">HPV</span>). Περίπου 40 <span lang="en-US">HPV</span> μολύνουν το κατώτερο γεννητικό σύστημα και ονομάζονται γεννητικοί τύποι. Οι γεννητικοί τύποι των <span lang="en-US">HPV</span> μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή. Είναι πιθανό, εάν επιτρέψει το ανοσοποιητικό σύστημα, μετά τη μόλυνση να ακολουθήσει φλεγμονή και να προκύψουν αλλοιώσεις. Οι αλλοιώσεις που γνωρίζαμε από παλιά, ήταν τα λεγόμενα οξυτενή κονδυλώματα. Όμως, τα οξυτενή κονδυλώματα, ήταν η κορυφή του παγόβουνου, οι κλινικώς εμφανείς αλλοιώσεις. Συχνά όμως παράλληλα με την εμφάνιση των οξυτενών κονδυλωμάτων συνυπάρχουν και υποκλινικές αλλοιώσεις, που δεν είναι ορατές στην απλή κλινική εξέταση.</p>
<p style="text-align: justify;">Τα οξυτενή κονδυλώματα προκαλούνται σε ποσοστό 91% από τους τύπους 6 και 11 του <span lang="en-US">HPV</span>. Η συχνότητα των οξυτενών κονδυλωμάτων είναι περίπου 1% στο γενικό πληθυσμό. Ο τρόπος μετάδοσης είναι η σεξουαλική επαφή. Κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής δημιουργούνται μικροτραυματισμοί, οι οποίοι δίνουν στον ιό πρόσβαση στα κύτταρα της βασικής στοιβάδας αφού ως γνωστόν ο <span lang="en-US">HPV</span> χρησιμοποιεί τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό για να πολλαπλασιαστεί και ο ίδιος. Πρέπει επομένως να μολύνει τα κύτταρα της βασικής στοιβάδας του επιθηλίου, αφού αυτά είναι τα κύτταρα που πολλαπλασιάζονται και ανερχόμενα προς την επιφάνεια του επιθηλίου διαφοροποιούνται και αντικαθιστούν τα υπερκείμενα.</p>
<p style="text-align: justify;">Εάν η ανοσιακή απάντηση του ξενιστή είναι ισχυρή δεν επιτρέπεται στον ιό να χρησιμοποιήσει το γενετικό μηχανισμό του κυττάρου για να αναδιπλασιάζεται αυτόνομα. Στην περίπτωση αυτή ο ιός πολλαπλασιάζεται παράλληλα με τις κυτταρικές διαιρέσεις και η μόλυνση θα παραμείνει λανθάνουσα. Όταν μιλάμε για λανθάνουσα μόλυνση, εννοείται ότι δεν έχουμε αλλοιώσεις (κλινικές ή υποκλινικές). Εάν η άμυνα του ξενιστή είναι ανεπαρκής, αρχίζει μια φάση κυρίαρχης ιογόνου δράσης, κατά την οποία ο ιός αναδιπλασιάζεται μέσα στο κύτταρο. Η υπερπαραγωγή νέων <span lang="en-US">HPV</span> συνεπάγεται τη δημιουργία μεγάλων ποσοτήτων πρωτεϊνών-ενζύμων με επακόλουθη τη φλεγμονή των κυττάρων.</p>
<p style="text-align: justify;">Διαφοροποιείται έτσι η μορφολογία και η λειτουργία των κυττάρων και των ιστών με αποτέλεσμα την εμφάνιση υποκλινικών και κλινικών αλλοιώσεων. Η φάση αυτή χαρακτηρίζεται ως φάση ενεργού φλεγμονής και διαρκεί περίπου 3-6 μήνες. Στη διάρκειά της μπορεί να εμφανιστούν μικρές συρρέουσες συνήθως ανθοκραμβοειδείς αλλοιώσεις σε ολόκληρο το κατώτερο γεννητικό σύστημα, στο περίνεο και στην περιπρωκτική χώρα.</p>
<p style="text-align: justify;">Η φλεγμονή από τους <span lang="en-US">HPV</span> εξαπλώνεται γρήγορα στο δέρμα και τους βλεννογόνους του κατώτερου γεννητικού συστήματος. Προκειμένου για τη γυναίκα, η φλεγμονή συνήθως αφορά: το αιδοίο, τον κόλπο, τον τράχηλο της μήτρας, το περίνεο και την περιπρωκτική χώρα. Συνήθως μέσα σε ένα διάστημα 6-8 μηνών από την πρωτομόλυνση το ανοσοποιητικό σύστημα σταματά την περαιτέρω εξάπλωση των <span lang="en-US">HPV</span> και τη δημιουργία νέων αλλοιώσεων.</p>
<p style="text-align: justify;">Τα κλινικώς εμφανή κονδυλώματα έχουν τη μορφολογία των τυπικών οξυτενών ή μοιάζουν με βλατίδες ή καρφίδες. Απαντώνται ως μονήρη ή πολλαπλά. Στο δέρμα είναι συνήθως κερατινοποιημένα. Σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα μπορεί να εμφανιστούν γιγάντια κονδυλώματα. Διαφοροδιάγνωση πρέπει να γίνεται από τις καλοήθεις θηλές του αιδοίου και της εισόδου του κόλπου, από πλατέα κονδυλώματα, και από δυσπλαστικές αλλοιώσεις του αιδοίου.</p>
<p style="text-align: justify;">Η θεραπεία των κονδυλωμάτων δεν είναι πάντοτε εύκολο ζήτημα. Οι υποτροπές είναι συχνές και οφείλονται στο ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του ξενιστή δεν έχει εξισορροπήσει ακόμη την ιογόνο δράση. Είναι γνωστή η δυσκολία θεραπείας τέτοιων αλλοιώσεων σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα (ασθενείς <span lang="en-US">AIDS</span>, όσοι λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, κορτιζόνη, διαβητικοί κλπ). Για τη βελτίωση της ανοσιακής απάντησης, παράλληλα με την όποια θεραπευτική αντιμετώπιση, καλόν είναι να αντιμετωπίζονται πρώτα, οι συνυπάρχουσες τοπικές φλεγμονές. Συνιστάται επίσης η διακοπή του καπνίσματος, η αποφυγή σωματικού και ψυχικού στρες και η υγιεινή διατροφή. Σε περιπτώσεις επανειλημμένων υποτροπών καλόν είναι να ελέγχονται άλλα αίτια ανοσοκαταστολής (<span lang="en-US">HIV</span> μόλυνση, διαβήτης κλπ). Οι θεραπευτικές επιλογές διακρίνονται: α. στην χρήση ποδοφυλλοτοξίνης (<span lang="en-US">Podofilox</span> 0,5% <span lang="en-US">sol</span>/<span lang="en-US">gel</span>), β. τριχλωροξεικού οξέος (<span lang="en-US">Trichloroacetic</span> <span lang="en-US">acid</span>), ή γ. ιμικουιμόδης (<span lang="en-US">Imiquimod</span> 5% <span lang="en-US">cream</span>), που εφαρμόζονται από τους ασθενείς, ή δ. στην χειρουργική καταστροφή (με κρυοπηξία, διαθερμία ή <span lang="en-US">laser</span> διοξειδίου του άνθρακα) και ε. στην χειρουργική αφαίρεση (με ψαλίδι, λαβίδα ή νυστέρι) από τον ιατρό.</p>
<p style="text-align: justify;">Η θεραπεία καλόν είναι να εξατομικεύεται για κάθε ασθενή. Αρχίζουμε πάντοτε από τις απλές και φτηνές θεραπείες (αυτές που εφαρμόζονται από ασθενείς) και σε περιπτώσεις υποτροπών και πολλαπλών αλλοιώσεων επιλέγουμε τις ακριβότερες και αυτές που απαιτούν υποδομή χειρουργείου.</p>
<p style="text-align: justify;">Τα οξυτενή κονδυλώματα, παρότι καλοήθη έχουν σημαντικό οικονομικό και ψυχολογικό κόστος. Η προφύλαξη δεν είναι πάντοτε εφικτή. Η χρήση προφυλακτικού συνιστάται, αφού περιορίζει (αλλά δεν αποκλείει εντελώς) τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού. Από πρόσφατες μελέτες φαίνεται ότι η χρήση προφυλακτικού για λίγους μήνες μετά τη θεραπεία, περιορίζει και το ποσοστό υποτροπών.</p>
<p style="text-align: justify;">Καθοριστική προφύλαξη για τα κονδυλώματα προσφέρει το τετραδύναμο εμβόλιο που κυκλοφόρησε και στη χώρα μας και καλύπτει εκτός από τους <span lang="en-US">HPV</span> τύπους 16/18 και τους τύπους 6/11, που όπως αναφέρθηκε ευθύνονται για το 91% των περιπτώσεων οξυτενών κονδυλωμάτων.</p>
<p style="text-align: justify;">Α. Μορτάκης- Πηγή Eλληνική HPV Εταιρεία </p>

Σχετικά άρθρα