Kνιδώσεις: Εξανθήματα στο δέρμα του παιδιού

21/03/2017
Ομάδα Σύνταξης
Παιδί

Ο δερμογραφισμός ανήκει στις φυσικές κνιδώσεις.
Φυσική κνίδωση ονομάζουμε την εμφάνιση κνιδωτικού εξανθήματος πάνω στο δέρμα μετά την επίδραση κάποιου φυσικού ερεθίσματος. Το εξάνθημα αυτό εξαφανίζεται μετά την απομάκρυνση της αιτίας που το προκαλεί. Οι κνιδώσεις αυτές συνήθως διαρκούν πάνω από 6 εβδομάδες και χαρακτηρίζονται σαν χρόνιες. Η συχνότητα τους υπολογίζεται στο 0,5-2% του πληθυσμού.
Οι φυσικές κνιδώσεις ταξινομούνται:
v Κνίδωση από μηχανικά αίτια
 
<ol style="text-align: justify;">
<li>
Δερμογραφισμός
</li>
<li>
Κνίδωση επιβραδυνομένου τύπου
</li>
<li>
Κνίδωση από δόνηση
</li>
</ol>
 
<ul style="text-align: justify;">
<li>
Κνίδωση από θερμικά ερεθίσματα
 
</li>
</ul>
<ol style="text-align: justify;">
<li>
Κνίδωση εκ ψύχους
</li>
<li>
Κνίδωση εκ θερμότητας
</li>
</ol>
<ul style="text-align: justify;">
<li>
Κνίδωση από υπεριώδη ακτινοβολία (ηλιακή).
</li>
</ul>
Δερμογραφισμός
Είναι η πιο συχνή μορφή της φυσικής κνίδωσης και συχνά ανακαλύπτεται τυχαία κατά τη διερεύνηση άλλων καταστάσεων. Εμφανίζεται όταν ασκηθεί πίεση ή τριβή πάνω στο δέρμα. Τα αίτια είναι συνήθως άγνωστα γι αυτό η κατάσταση θεωρείται σαν ιδιοπαθής. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να είναι δευτεροπαθής και να οφείλεται σε βακτηριακές ή μυκητιασικές λοιμώξεις, σε παράσιτα και σε φάρμακα (πενικιλίνη, στατίνες, προγεστερόνη κλπ). Επίσης μπορεί να οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές όπως η εγκυμοσύνη, η εμμηνόπαυση και παθήσεις του θυρεοειδούς).
Διακρίνεται σε:
<ol style="text-align: justify;">
<li>
Ασυμπτωματικό
</li>
<li>
Συμπτωματικό
</li>
<li>
Επιβραδυνόμενο
</li>
</ol>
Κλινική εικόνα
Στον απλό δερμογραφισμό ένας ερυθηματώδης (κόκκινος) πομφός εμφανίζεται στο δέρμα μερικά λεπτά μετά την άσκηση του ερεθίσματος.
 Στον ασυμπτωματικό που είναι και ο πιο συχνός, εμφανίζεται το εξάνθημα χωρίς ο ασθενής να αντιληφθεί το ερέθισμα, ή να βιώσει προηγουμένως κανένα σύμπτωμα (κνησμό).
Στον συμπτωματικό ο ασθενής αισθάνεται πρώτα αίσθημα κνησμού και ακολούθως λόγω του ξυσίματος, δημιουργεί ο ίδιος το εξάνθημα (πομφό). Στην κατηγορία αυτή ο πομφός εμφανίζεται λίγο νωρίτερα αλλά διαρκεί λίγο περισσότερο.
Και στις δύο πιο πάνω μορφές το εξάνθημα εξαφανίζεται μέσα σε 15-30 λεπτά.
Στον επιβραδυνόμενο το εξάνθημα εμφανίζεται αργότερα, διαρκεί αρκετές ώρες και εκτός από τον κνησμό, συνοδεύεται και με αίσθημα καύσους ή πόνου.
 
Παθογένεια
Η παθογένεια του δερμογραφισμού είναι ασαφής. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα μαστοκύτταρα που υπάρχουν στην επιφάνεια του δέρματος παράγουν αυξημένες ποσότητες ισταμίνης χωρίς την ύπαρξη οποιουδήποτε αντιγόνου (IgE διαμεσολαβούμενη αντίδραση). Ακολούθως με την παραμικρή πίεση στο δέρμα η λεπτή μεμβράνη που περιβάλλει τα μαστοκύτταρα σπάζει και έτσι ελευθερώνεται η ισταμίνη η οποία προκαλεί την ερυθρότητα και το οίδημα του δέρματος.
Διάγνωση
Η διάγνωση είναι απλή. Με ένα αμβλύ όργανο προκαλούμε τριβή πάνω στο δέρμα και σε μερικά λεπτά εμφανίζεται το εξάνθημα στο σχήμα που εμείς οι ίδιοι έχουμε δημιουργήσει ( γραμμές, λέξεις, αριθμοί, σχήματα κλπ). 
 
Θεραπεία
Στον ασυμπτωματικό δερμογραφισμό δεν χρειάζεται οποιαδήποτε θεραπεία και τα συμπτώματα υποχωρούν μόνα τους.
Στον συμπτωματικό, αποφεύγεται το ερέθισμα που τον προκαλεί και χορηγούνται μακροχρόνια αντιισταμινικά (H1 ανταγωνιστές ή με συνδυασμό H1 και H2) . Εάν υπάρχει ξηροδερμία χορηγείται επίσης ενυδατική λοσιόν ή κρέμα.
Πορεία-πρόγνωση
Ο δερμογραφισμός μπορεί όπως ξαφνικά εμφανίζεται, ξαφνικά να εξαφανιστεί. Εκτός από τον κνησμό και την ταλαιπωρία του ασθενούς δεν έχει κάποια άλλη επίδραση στον οργανισμό. Η μέση διάρκεια του είναι 6 χρόνια, ενώ 5% των ασθενών μπορεί να έχουν συμπτώματα για όλη τους τη ζωή. Τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινώνονται με την επίδραση ψύχους ή ζέστης, όταν υπάρχουν ορμονικές διαταραχές και σε περιόδους σωματικού ή ψυχικού στρες.
Aπό την Παιδιατρική εταιρεία Κύπρου