«Το Κιβώτιο» του Άρη Αλεξάνδρου

<p style="text-align: justify;">Αποσπασμα από την κριτική της <strong>Άννυς Κολτσιδοπούλου</strong> στην εφημερίδα Καθημερινή </p>
<p style="text-align: justify;">kathimerini.gr </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Κάθε επαφή με το «Κιβώτιο» του Αρη Αλεξάνδρου (ανάγνωση, επαν-ανάγνωση, θεατρική παρουσίαση, συζήτηση ή αναστοχασμός) επιβεβαιώνει τη διαχρονικότητα του κειμένου, καθώς μετριέται αφοπλιστικά με το εκάστοτε «σήμερα». Συμφωνώ με τον όρο «μετα-καφκικό», γιατί τονίζει την ευρεία εμβέλειά του πέρα από τη συγκεκριμένη ιστορική και ιδεολογικο-κριτική αναφορά των περιστατικών ή την προσωπική περιπέτεια του κεντρικού ήρωα. Η ανεπιτήδευτη γλώσσα, πεισματικά κρατώντας αποστάσεις από συναισθηματισμούς, συναγωνίζεται σε δύναμη τις αιχμηρές απαριθμήσεις, τις κωδικοποιημένες διατυπώσεις, τις σιωπές. Ηχούν όλα μαζί σαν προσκλητήριο των αποδεκατισμένων –«κυανισθέντων» εν πολλοίς– ανταρτών μιας ομάδας αυτοκτονίας, που μέσα από εχθρικές γραμμές και φίλιες δολιοφθορές προσπάθησε να παραδώσει από την πόλη Ν στη πόλη Κ ακέραιο ένα κιβώτιο υψίστης σημασίας για τον αγώνα. Επιβιώνει ένας, ο οποίος παραδίδει το κιβώτιο. Το οποίο αποδεικνύεται κενό… μα πλήρες συμβολισμών. Ο καφκικός γολγοθάς του επιβιώσαντος, σε μορφή γραμμάτων προς τον ανακριτή, αποτελεί το περιεχόμενο του, καταγγελτικού προς κάθε παραλογισμό εξουσίας, μυθιστορήματος.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Στη δραματουργική επεξεργασία των Φώτη Μακρή/Κλεοπάτρας Τολόγκου (που υπογράφουν και την ευθύβολη σκηνοθεσία), διαπίστωσα την ίδια καθηλωτική θεατρικότητα του κειμένου που μου είχε αποκαλύψει η διασκευή του Γιάννη Ρήγα, με τον πρωτοεμφανιζόμενο τότε Ακύλλα Καραζήση.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Η ερμηνεία του Φώτη Μακρή, δουλεμένη εξαντλητικά, μ’ ενδιαφέρουσα γλώσσα σώματος και διακριτές φωνητικές μεταπτώσεις, δηλωτικές αυτοσυγκράτησης, παραίτησης, θυμού, νοσταλγίας, απογοήτευσης, παραφοράς, αναδεικνύει την πυκνότητα, τη συνταρακτική δωρικότητα του ύφους και την πολυσημία του περιεχομένου.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Αν συνυπολογίσει κανείς τις συζητήσεις που ακολουθούν την παράσταση κάθε Παρασκευή –με σημαντικούς κάθε φορά καλεσμένους–, στο θεατράκι της Μαυρομιχάλη συμβαίνει ένα διαρκές πείραμα τέχνης και ευρύτερου προβληματισμού….</strong></p>
<p style="text-align: justify;"> <img src="/contentfiles_2016b/sex/gynaika/kibotioo.jpg" alt="" width="600" height="450" /></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Πληροφορίες για την παράσταση Κιβώτιο </strong></p>
<p class="p1" style="text-align: justify;"><span class="s1">Το <strong>«Κιβώτιο», </strong>το εμβληματικό έργο του Άρη Αλεξάνδρου, παρουσιάζεται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στο <span class="Apple-converted-space"> </span><strong>Studio Μαυρομιχάλη</strong>, σε σκηνοθεσία Φώτη Μακρή και Κλεοπάτρας Τολόγκου, με τον Φώτη Μακρή στον κεντρικό ρόλο. Η παράσταση παίχτηκε με μεγάλη επιτυχία τη θεατρική σαιζόν 2015-16 και επαναλαμβάνεται φέτος <strong>κάθε Παρασκευή</strong>, στις <strong>21:00.</strong></span></p>
<p class="p1" style="text-align: justify;"><span class="s1">Στα τέλη του </span><span class="s2">Ε<span class="s3">λληνικού </span><span class="s3">εμφυλίου </span><span class="s3">πολέμου</span>,</span><span class="s1"> μια ομάδα ανταρτών αναλαμβάνει μετά από σχετική εντολή του Γενικού Αρχηγείου να μεταφέρει, περνώντας μέσα από εχθρικό έδαφος, ένα κιβώτιο αγνώστου περιεχομένου, με παραλήπτες τη διοίκηση μιας ανταρτοκρατούμενης πόλης. Στη διάρκεια της αποστολής η ομάδα αρχίζει να χάνει τα μέλη της σταδιακά μέχρι που τελικά σώζεται ένας μόνο αντάρτης, ο οποίος τελικά κατορθώνει να παραδώσει το κιβώτιο. Όταν όμως φτάνει στον προορισμό του, διαπιστώνεται πως είναι άδειο και ο αντάρτης φυλακίζεται από τους άλλους συντρόφους του ως δολιοφθορέας. Σε μια συγκλονιστική προσπάθεια να αποδείξει την αθωότητά του, ο ήρωας αρχίζει να συντάσσει αναφορές στον ανακριτή, όπου δεν διστάζει να εξηγεί και να ερμηνεύει, το νόημα της παράδοξης αποστολής τους. Ο συντάκτης των αναφορών δεν γνωρίζει τίποτα για την ταυτότητα του ανακριτή ούτε για τους δεσμώτες του, ούτε αν ο ανακριτής διαβάζει τα όσα του γράφει.</span></p>
<p class="p1" style="text-align: justify;"><span class="s1">Ο Φώτης Μακρής ερμηνεύει, σε έναν συγκλονιστικό μονόλογο, τον ταραγμένο αυτόν ήρωα που σταδιακά αμφισβητεί κάθε είδους πεποίθηση. <em>Το Κιβώτιο</em>, είναι το μοναδικό μυθιστόρημα του Άρη Αλεξάνδρου και έχει χαρακτηριστεί ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της Νεοελληνικής λογοτεχνίας. Το έργο ερμηνεύθηκε από αλληγορία για τον εμφύλιο και ως καταγγελία ενάντια σε κάθε είδους εξουσία, αλλά και ως ένα σχόλιο στον δυτικό πολιτισμό.</span></p>
<p class="p1" style="text-align: justify;"><span class="s4">Σειρά συζητήσεων:</span><span class="s1"><br />Από την περσινή χρονιά, το «Κιβώτιο» πλαισιώθηκε από μία σειρά συζητήσεων με το κοινό, μετά το τέλος της κάθε παράστασης. Στις συζητήσεις αυτές αυτές προσκληθηκαν σημαντικά πρόσωπα της από διαφορετικούς χώρους της δημόσιας ζωής, που προσέγγισαν με τον δικό τους τρόπο το έργο του Αλεξάνδρου και τα ζητήματα που προκύπτουν από αυτό, αναδεικνύοντας τις προεκτάσεις του μέχρι σήμερα. Το κοινό αγκάλιασε με πρωτοφανές ενδιαφέρον τόσο την παράσταση όσο και τις συζητήσεις και είχε την ευκαιρία να ανταλλάξει απόψεις, να εκφράσει απορίες, να συμμετέχει σε γόνιμο διάλογο.</span></p>
<p class="p1" style="text-align: justify;"> </p>
<p class="p2" style="text-align: justify;"><span class="s6"><strong>Το blog της παράστασης </strong></span><span class="s2"><strong>: </strong><a href="http://kivotio.tumblr.com/"><span class="s7"><strong>http://kivotio.tumblr.com/</strong></span></a></span></p>

Σχετικά άρθρα