Αλέξανδρος Γουλανδρής: Ποιος ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος της ναυτιλίας

28/05/2017
Ομάδα Σύνταξης
Life stories

Πριν από λίγες μέρες, άφησε την τελευταία του πνοή στο σπίτι του, δίπλα στα εγγόνια του και στα παιδιά του, ο εφοπλιστής Αλέξανδρος Γουλανδρής. Πριν από λίγες μέρες, άφησε την τελευταία του πνοή στο σπίτι του, δίπλα στα εγγόνια του και στα παιδιά του, ο εφοπλιστής Αλέξανδρος Γουλανδρής. Ποια είναι η μυθιστορηματική (σχεδόν) ιστορία της οικογένειας και γιατί στην Άνδρο τον αποκαλούσαν Μέγα Αλέξανδρο; 
Tα μέλη της οικογένειας Γουλανδρή μπορεί να έχουν διασκορπιστεί σχεδόν σε όλο το κόσμο, όμως συνεχίζουν να απασχολούν τα κοινωνικά και οικονομικά δρώμενα της χώρας. Εξάλλου, πολλά από τα μέλη της έχουν συνδεθεί συγγενικά με σημαντικές οικογένειες της χώρας όπως αυτές του Εμπειρίκου, του Βαρδινογιάννη, του Λαιμού, του Παπαστράτου. Για περισσότερες από έξι δεκαετίες, ο όμιλος της οικογένειας του Νικολάου Ι. Γουλανδρή πρωταγωνιστεί στο χώρο της ελληνικής ναυτιλίας, έχοντας συνδέσει τη διαδρομή του με την κατασκευή συνολικά 79 νεότευκτων πλοίων υψηλών προδιαγραφών. Το γεγονός αυτό κατατάσσει την οικογένεια, μεταξύ των κορυφαίων πρωταγωνιστών της σύγχρονης ελληνικής ναυτιλίας, αλλά και της παγκόσμιας.
Κατέρρευσε μετά το θάνατο της γυναίκα του, άφησε σημαντική φιλανθρωπική παρακαταθήκη
Ήταν γιος του Νικόλαου Ι. Γουλανδρή, που με τα αδέρφια του Γιάννη και Λεωνίδα, συνέχισαν την οικογενειακή παράδοση στη ναυτιλία, ενώ η αδερφή τους Άννα συνέδεσε το όνομά της με τον αείμνηστο Δημήτρη Χορν. Ο Αλέξανδρος Γουλανδρής ήταν ο τελευταίος που είχε μείνει στη ζωή, από τα αδέρφια του και μαζί με τους κληρονόμους και τη νέα γενιά συνέχιζε την ιστορία της οικογένειας.
<img src="/contentfiles_2016b/goulandris2.jpg" alt="" width="640" height="711" />
Ο όμιλος που φέρει το όνομα του Νικόλαου Γουλανδρή – NJ Goulandris Group- πρωτοστατεί στην ελληνική ναυτιλία, ενώ σημαντικά είναι και τα βήματα ακόμη μιας εταιρείας του ομίλου της andriaki shipping με πέντε πετρελαιοφόρα και άλλα τέσσερα να αναμένονται. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως τα πλοία του ομίλου είναι πετρελαιοφόρα με ελληνική σημαία. Ο όμιλος αριθμεί δεκάδες πετρελαιοφόρα και καράβια μεταφοράς ξηρού φορτίου.
<img src="/contentfiles_2016b/goula_skafos.jpg" alt="" width="650" height="390" />
Ο Αλέξανδρος Γουλανδρής ήταν ένας απλός άνθρωπος, ο οποίος μοίραζε τη ζωή του μεταξύ Αθήνας- Πόρτο Χέλι. Το όνομά του δεν συνηθίζεται να φιλοξενείται στις κοσμικές στήλες των περιοδικών, ούτε πολλές φωτογραφίες του έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Πάθος του η θάλασσα, η τέχνη και η φιλανθρωπία. Αγαπούσε όσο τίποτα άλλο την οικογένεια του και τις επιχειρήσεις του. Ο θάνατος της πολυαγαπημένης του συζύγου Μαριέττας το περασμένο Πάσχα, είχε επιβαρύνει την υγεία του και λίγες ώρες και αφού είχε γυρίσει από το νοσοκομείο, απεβίωσε.
Εκτός από τα επιχειρηματικά του επιτεύγματα στο χώρο της ναυτιλίας, σημαντικό είναι και το φιλανθρωπικό του έργο του Αλέξανδρου Γουλανδρή.
<img src="/contentfiles_2016b/news/goulandris1.jpg" alt="" width="640" height="327" />
Το 1994 με δωρεά του ζεύγους Αλέκου και Μαριέττας Γουλανδρή εις μνήμην της κόρης τους Βιολαντώ ανακατασκευάστηκε ο φάρος Τουρλίτης στην Άνδρο, στην αρχική του μορφή και από τότε λειτουργεί. 
Δωρεές σε ιδρύματα και συλλόγους και όχι μονάχα της Άνδρου ο Αλέξανδρος Γουλανδρής προσέφερε πάντα με χαρά. Και αυτές οι ενέργειές του, ήταν που έκαναν κάποιους ανθρώπους να τον φωνάζουν «Μέγα Αλέξανδρο». 
Λάτρης της τέχνης
Σημαντική ήταν η παρουσία του και στον κόσμο της τέχνης. Δεκάδες πίνακες και διάφορα άλλα έργα κοσμούν τα σπίτια της οικογένειας σε Αθήνα, Πόρτο Χέλι και Ελβετία. Το όνομά του είχε γραφτεί πριν από τρία χρόνια στην New York Post όταν σε δημοπρασία του οίκου Sotheby's, πουλήθηκε το εξαίσιο γλυπτό του Αλμπέρτο Τζιακομέτι, «Το «Άρμα». Ο συντάκτης του άρθρου είχε γράψει πως το εντυπωσιακό έργο είχε περάσει στα χέρια του Έλληνα εφοπλιστή το 1972. Το χάλκινο γλυπτό που φιλοτεχνήθηκε το 1950 από τον Τζακομέτι είχε αγοραστεί, σύμφωνα με το ξένο δημοσίευμα, έναντι 375.000 δολαρίων.
Η γνωστότατη ιδιοκτήτρια γκαλερί στο Μανχάταν Εζρα Τσοάικι, μιλώντας για τη συλλογή Γουλανδρή, αναφέρει ότι «θα μπορούσε να είναι η μεγαλύτερη συλλογή αγνοουμένων πινάκων στην Ιστορία, καθώς η αξία των έργων ξεπερνάει τα τρία δισ. δολάρια».
<img src="/contentfiles_2016b/goulandri5.jpg" alt="" width="654" height="468" />
Στη συλλογή έργων τέχνης της οικογένειας Γουλανδρή περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, πίνακες των Πικάσο, Βαν Γκογκ, Ματίς, Ρενουάρ κ.ά. 
Το μεγάλο του όνειρο! 
Ο Αλέξανδρος Γουλανδρής φεύγοντας από τη ζωή, άφησε παρακαταθήκη στους κληρονόμους του να συνεχίζουν το τελευταίο μεγάλο του όνειρο που ήταν να «αναστήσει» το θρυλικό Αβέρωφ. Το πλοίο βρίσκεται στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά για εργασίες συντήρησης και 
Το χτύπημα της μοίρας
Η μοίρα ήθελε να χάσει τη μια από τις τρεις του κόρες, τη Βιολαντώ, αλλά εκείνος και η σύζυγός του δεν το έβαλαν κάτω. Μεγάλωσαν τις άλλες δυο κόρες του την Μαρία-Λούλα και την Αλεξάνδρα με δύναμη και αξιοπρέπεια.
<img src="/contentfiles_2016b/news/goulandris2.jpg" alt="" width="640" height="457" />
Η κηδεία του θα γίνει την επόμενη εβδομάδα στο Α' Νεκροταφείο της Αθήνας όπου θα θαφτεί δίπλα στην αγαπημένη του Μαριέττα. 
H ιστορία της οικογένειας θυμίζει μυθιστόρημα
Οι απαρχές της οικογένειας ξεκινούν από την Ανδρο ήδη από το 1870. Ο γενάρχης, Ιωάννης Γουλανδρής, ήταν ιδιοκτήτης ιστιοφόρων. Ο γενάρχης της οικογένειας Ιωάννης Πέτρου Γουλανδρής (1840-1927) υπήρξε καραβοκύρης και πλοίαρχος ιστιοφόρων τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, προτού εργαστεί ως πλοίαρχος σε ατμόπλοια του σπουδαίου συμπατριώτη του εφοπλιστή Δημητρίου Μωραΐτη. Η επιχειρηματική του διαδρομή στην ατμήρη ναυτιλία ξεκίνησε το 1901, όταν ο ίδιος συμμετείχε στην αγορά του ατμοπλοίου CORNILIOS, το οποίο απέκτησε ο συγγενής του Κλεάνθης Αυγουστή Πολέμης με τη συνεργασία του συριανού μεγαλέμπορου Μενελάου Κορνηλάκη. Το πλοίο ταξίδεψε μέχρι τις 7 Φεβρουαρίου 1910, οπότε ναυάγησε.
<img src="/contentfiles_2016b/skafos.jpg" alt="" width="703" height="500" />
Οι γιοί του Iωάννη Π. Γουλανδρή επανήλθαν στον ναυτιλιακό επιχειρηματικό στίβο το 1924, αποκτώντας πλοία μικρής ηλικίας σε ιδιαίτερα ελκυστικές τιμές. Είχαν ήδη ιδρύσει γραφεία στην Αθήνα αλλά και στο Λονδίνο, τα οποία πέρα από την εξυπηρέτηση του ιδιόκτητου στόλου που αναπτυσσόταν, λειτούργησαν και ως εφαλτήριο για την ανάπτυξη αρκετών ανδρίων εφοπλιστών, αφού από την ίδρυσή τους μέχρι τις αρχές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ασχολήθηκαν τόσο με τη χρηματοδότηση όσο και με τη διαχείριση 40 περίπου πλοίων που ανήκαν σε συντοπίτες τους. 
Ο γιος του, Πέτρος Γουλανδρής και η γυναίκα του Χρυσή, είχαν έξι παιδιά, τους Γιάννη, Γιώργο, Κωνσταντίνο και τους δίδυμους Βασίλη και Νίκο και ένα κορίτσι, το παραχαϊδεμένο της οικογένειας, την Μαρία – Μαγιόρκα ή αλλιώς Ντόντα.
<img src="/contentfiles_2016b/doda.jpg" alt="" width="480" height="352" />
Το ζεύγος δημιούργησε τις εταιρείες Ηνωμένη Ναυτιλιακή και Εμπορική Εταιρεία της Ελλάδος και της διεθνούς Global Trading and Shipping Company.
Είχαν οικονομική επιφάνεια και μεγάλωσαν και τα έξι παιδιά, μεταλαμπαδεύοντάς τους και την αγάπη προς τις τέχνες. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι ο γιος τους Βασίλης Γουλανδρής και η σύζυγός του Ελίζα ήταν οι ιδρυτές του Μουσείου της Ανδρου αλλά και του μουσείου Γουλανδρή, και ο Νίκος Γουλανδρής με τη σύζυγό του Ντόλλη, οι ιδρυτές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Και η Ντόντα όμως προσέφερε αθόρυβα και απλόχερα την αρωγή της στα σημαντικότερα πολιτιστικά και φιλανθρωπικά ιδρύματα της χώρας. Υπήρξε μάλιστα μέλος της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Νέας Υόρκης, του Venetian Heritage για τη διάσωση της βυζαντινής κληρονομιάς, της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και του Μεγάρου Μουσικής, καθώς στους καλύτερους φίλους της, που τη λάτρευαν, συγκαταλεγόταν ο Χρήστος Λαμπράκης.
<img src="/contentfiles_2016b/news/goulandris4.jpg" alt="" width="640" height="444" />
Εν τω μεταξύ, εντυπωσιακή ήταν η εξέλιξη του οικογενειακού ομίλου στη διάρκεια της δεκαετίας του ‘30. Εκμεταλλευόμενοι τις χαμηλές τιμές των πλοίων λόγω της μεγάλης ύφεσης που ακολούθησε το κραχ του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, αγόρασαν και πρόσθεσαν από το 1932 μέχρι το 1936 επτά ατμόπλοια στο στόλο τους. Την ίδια εποχή, μετέφεραν την έδρα των γραφείων τους στον Πειραιά.
Η μεταπολεμική ανασυγκρότηση του ομίλου των Aδελφών Γουλανδρή αποτέλεσε ηράκλειο έργο που υλοποιήθηκε χάρη στην αποφασιστικότητα των συντελεστών του. Tην οικογενειακή ναυτιλιακή επιχείρηση συνέχιζαν οι τρεις αδελφοί Bασίλειος, Nικόλαος και Λεωνίδας I. Γουλανδρής, συνεπικουρούμενοι από μέλη της νέας γενιάς της οικογένειας. Συγκεκριμένα, τους δυο γιούς του Bασιλείου, Γιάννη και Kωνσταντίνο, τους τρεις γιούς του Nικολάου, Γιάννη, Aλέκο και Λεωνίδα και τέλος, το γιο του Λεωνίδα, Γιάννη.
<img src="/contentfiles_2016b/news/goulandris3.jpg" alt="" width="640" height="457" />