Κράνμπερι: Το φυσικό «ελιξήριο» κατά της ουρολοίμωξης!

18/08/2019
Ομάδα Σύνταξης
Food therapy, Διατροφή

Το κράνμπερι είναι ένα είδος αειθαλoύς θάμνου που αναπτύσσεται σε υγρές περιοχές, όπως τυρφώνες ή υγροβιότοπους. Ο θάμνος έχει μικρά, σκούρα πράσινα φύλλα, ροζ λουλούδια και σκούρο κόκκινο φρούτο που έχει σχήμα αυγού.

Από την Ίριδα Μελεμενή, MSc Pharmacist, Φαρμακείο Περγαντά

Tα κράνμπερι φύονται μόνο στη βόρεια Ευρώπη (cranberries) και στη Bόρεια Aμερική (craneberries) και φτάνουν σε ύψος τα 1,20μ. Πολλούς αιώνες πριν από την εγκατάσταση των πρώτων αποίκων στην Αμερική, οι Ινδιάνοι θεωρούσαν τα φρούτα αυτά πολύτιμα για τη θρεπτική και θεραπευτική τους αξία, ενώ τα χρησιμοποιούσαν ως συστατικό σε βαφές υφασμάτων και διακοσμητικών φτερών.

Σε έγγραφα του 17ου αιώνα αναφέρεται πως τα κράνμπερι χρησιμοποιούνταν στην αντιμετώπιση διαφόρων προβλημάτων υγείας, όπως σε παθήσεις του στομάχου, σε ασθένειες του ήπατος και σε αιματολογικές διαταραχές. Οι καρποί που φυτρώνουν στη Βόρεια Αμερική είναι μεγαλύτεροι και πιο χυμώδεις και ονομάζονται «craneberries», είτε επειδή τα ροζ λουλούδια του φυτού, από το οποίο προέρχονται μοιάζουν με το κεφάλι του γερανού (στα αγγλικά crane) είτε γιατί το συγκεκριμένο πουλί έχει αδυναμία στους καρπούς αυτούς. H καλλιέργεια των κράνμπερι για εμπορικούς λόγους ξεκίνησε ήδη από το 19ο αιώνα.

Θρεπτικά συστατικά:

Τα κράνμπερι είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, όπως φαίνεται παρακάτω:

Πηγή βιταμινών A, B, C, K, E
Πηγή μαγγανίου και φυτικών ινών
Προανθοκυανιδίνες
Φλαβονοειδή
Φλαβονόλες
Ελαγικό οξύ
Χλωρογενικό οξύ
Κερκετίνη
Μυρισετίνη

Θεραπευτικές ιδιότητες

Η πιο γνωστή θεραπευτική ιδιότητα του cranberry είναι η αντιμετώπιση των ουρολοιμώξεων. Χάρη στην ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιμικροβιακή τους ιδιότητα και στην ιδιαίτερη δομή των προανθοκυανιδινών, το κράνμπερι αποτρέπει την προσκόλληση των βακτηριδίων στα τοιχώματα της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας.

Παλαιότερα, έρευνες έδειχναν ότι το κράνμπερι βοηθά στις ουρολοιμώξεις λόγω της αυξημένης οξύτητάς του μην επιτρέποντας στα βακτήρια να επιβιώσουν σε αυτό το περιβάλλον. Ωστόσο, η πρώτη εκδοχή είναι βασισμένη σε νεότερες μελέτες.

Σύμφωνα με μετα-ανάλυση κλινικών δοκιμών, συνιστάται η κατάποση κράνμπερι για τη μείωση της συχνότητας εμφάνισης λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος, ιδιαίτερα σε άτομα με υποτροπιάζουσες λοιμώξεις.

Περιορίζει τα μικρόβια στην ουροδόχο κύστη

Αυτό θα μειώσει επίσης τη χορήγηση αντιβιοτικών, κάτι που θα μπορούσε να είναι επωφελές, δεδομένου ότι τα αντιβιοτικά μπορούν να οδηγήσουν στην παγκόσμια εμφάνιση ανθεκτικών σε αντιβιοτικά μικροοργανισμών. Έχει αποδειχθεί με κλινική μελέτη της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Harvard πως το κράνμπερι περιορίζει σημαντικά τον αριθμό των μικροβίων στην ουροδόχο κύστη και μάλιστα μειώνει κατά 60% την επανεμφάνιση της λοίμωξης. Επιπλέον, λόγω της ισχυρής αντιμικροβιακής του δράσης, το κράνμπερι θεωρείται πως είναι το ίδιο αποτελεσματικό με αντιβιώσεις που χορηγούνται για την πρόληψη της υποτροπιάζουσας κυστίτιδας.

Άλλες θεραπευτικές ιδιότητες

Το κράνμπερι επίσης οφελεί στη μείωση της «κακής» χοληστερίνης και καταπολεμά τη χρόνια φλεγμονή που έχει σχετιστεί με την ανάπτυξη αρτηριακής πλάκας, αποτρέποντας την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Αυτό συμβαίνει διότι μειώνει το οξειδωτικό στρες, που αποτελεί έναν παράγοντα σχηματισμού πλάκας. Αυτό, σημαίνει ότι αποτρέπει τις βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες.

Ακόμη, έχει αποδειχθεί ότι το κράνμπερι είναι καλό για την περιοδοντίτιδα λόγω της αντιφλεγμονώδους δράσης που διαθέτει. Τέλος, σύμφωνα με τουςFrassetto και Kohlstadt, τα όξινα ούρα εμποδίζουν τον σχηματισμό πέτρας από σκωβίτη.

Πώς πρέπει να καταναλώνεται;

Προτιμούνται οι ωμοί ή οι κατεψυγμένοι καρποί, καθώς μαγειρεμένοι χάνουν αρκετές από τις θρεπτικές ουσίες που περιέχουν. Eπειδή η φλούδα τους είναι σκληρή, είναι κατάλληλοι για κατάψυξη. Διατηρούνται μέχρι και 4 εβδομάδες στο ψυγείο. Μπορεί να γίνουν χυμός, μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλους χυμούς. Μπορεί να δοκιμάστε ο χυμός μαζί με σόδα, λευκό κρασί ή χυμό γκρέιπ φρουτ.

Ακόμη, μπορεί να φτιαχτεί σε σάλτσα κράνμπερι για τη γαλοπούλα, τα κόκκινα κρέατα, το κυνήγι ή ακόμη και για το ψάρι. Tα κράνμπερι είναι ιδανικά για μαρμελάδες και ζελέ, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε πηκτίνη. Σε αποξηραμένη μορφή μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική όπως οι σταφίδες.

Δοσολογία

Η προτεινόμενη ποσότητα είναι 2 με 3 ποτήρια φρέσκου χυμού την ημέρα συγχρόνως
Για την πρόληψη της κυστίτιδας πρέπει να λαμβάνονται περίπου 1 με 2 ποτήρια φρέσκου χυμού σε καθημερινή βάση για πολλές εβδομάδες

Ωστόσο, είναι αντιληπτό πως η ποσότητα φρέσκου κράνμπερι που απαιτείται καθημερινά είναι αρκετά μεγάλη. Επομένως, αυτός ο τρόπος πρόσληψης δεν είναι ιδιαιτέρως πρακτικός, καθώς η προμήθεια φυσικών καρπών από το εμπόριο δεν είναι εύκολη λόγω της μικρής διαθεσιμότητας. Για τον λόγο αυτό υπάρχουν συμπληρώματα διατροφής τα οποία εμπεριέχουν τις απαιτούμενες ποσότητες. Συνιστάται η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής τιτλοδοτημένων και με κλινικές μελέτες.