Αυτοέλεγχος: Το μυστικό της επιτυχίας στον στίβο της ζωής

<p>Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εντός ή εκτός θεραπευτικού πλαισίου εκφράζουν την ανάγκη τους για περισσότερο αυτοέλεγχο.</p>
<p>Κι όχι άδικα!</p>
<p>Καθώς, όπως έχει αναφερθεί και από πρόσφατες έρευνες, ο αυτοέλεγχος είναι σε διπλάσιο βαθμό σημαντικότερος από τη νοημοσύνη ως προς την πρόβλεψη της επιτυχίας ενός ατόμου στην ενήλικη του ζωή.</p>
<p>Άτομα δηλαδή με υψηλό αυτοέλεγχο διαχειρίζονται καλύτερα τη ζωή τους τόσο σε επαγγελματικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Το παραπάνω είχε γίνει αντιληπτό από τα αρχαία ακόμη χρόνια. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα μελετώντας τον «πυρήνα» της σχολής του «Στωικισμού». Στην πρακτική αυτή φιλοσοφία γίνεται ξεκάθαρη η αξία του αυτοελέγχου. Μέσω του αυτοελέγχου, ο «Στωικισμός» υποστηρίζει πως μπορούμε να ελέγξουμε τα καταστροφικά συναισθήματα που ανά καιρούς έρχονται στην επιφάνεια, όπως είναι ο θυμός. Τελικός στόχος είναι η εσωτερική γαλήνη και η απελευθέρωση από τη δυστυχία.</p>
<p><strong>Πώς όμως θα μπορούσαμε να ορίσουμε τον αυτοέλεγχο;</strong></p>
<p><strong>Αυτοέλεγχος είναι λοιπόν…</strong></p>
<p><em>H ικανότητα ενός ατόμου να συγκρατεί τα συναισθήματα και τις παρορμήσεις του ώστε να λειτουργεί με λειτουργικό και συνάμα κατάλληλο για εκείνον τρόπο ως προς την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων.</em></p>
<p>Ακόμη, είναι η ικανότητα που επιδεικνύει ένα άτομο ώστε να ανέχεται την ανία και την απογοήτευση για αρκετό χρονικό διάστημα προκειμένου να ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις του. Άτομα που εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα αυτοελέγχου παρουσιάζουν κάποιες τυπικές συμπεριφορές όπως διασπασιμότητα, αναβλητικότητα και συστηματική αργοπορία.</p>
<p><strong>Αντίθετα…</strong></p>
<p>Τα άτομα που παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα αυτοελέγχου, υπάρχει πιθανότητα να εμφανίσουν ψυχαναγκασμούς, αλλά και να σχετίζονται αρνητικά με προβλήματα άγχους και θυμού. Όλες οι παραπάνω δραστηριότητες έχουν ως κοινό στόχο την επιδίωξη της βραχυπρόθεσμης ευχαρίστησης θυσιάζοντας τα μακρορόθεσμα οφέλη της αυτοπειθαρχίας.</p>
<p>Τυπικό χαρακτηριστικό των ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα αυτοπειθαρχίας είναι ότι δείχνουν να μην μαθαίνουν αρκετά από τις εμπειρίες τους και τις αρνητικές συνέπειες της συμπεριφοράς τους. Βιώνουν την κατάσταση αυτή σαν να τίθεται πέραν από τον έλεγχο τους και συνεχίζουν να δυσκολεύονται να ελέγξουν ή να πειθαρχήσουν τους εαυτούς τους σε πολλές καταστάσεις.</p>
<p>Έτσι, έχουν την «αυταπάτη» ότι διαθέτουν σε έναν βαθμό τον έλεγχο της ζωής τους επιδιδόμενοι σε εθιστικές συμπεριφορές όπως:</p>
<ul>
<li>Κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών</li>
<li>Βουλιμία</li>
<li>Τυχερά παιχνίδια</li>
<li>Παρορμητικό σεξ</li>
</ul>
<p>Τα περισσότερα άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα αυτοπειθαρχίας, επιθυμούν να αυτοελέγχονται σε μεγαλύτερο βαθμό. Συνεχίζουν να προσπαθούν, αλλά τις περισσότερες φορές οι απόπειρες τους δεν φαίνεται να διαρκούν για μεγάλο διάστημα.</p>
<p><strong>Πότε όμως χρειάζεται να ζητήσει κάποιος υποστήριξη από έναν ψυχολόγο;</strong></p>
<p>Κάθε παιδί γεννιέται με ένα παρορμητικό επίπεδο λειτουργίας. Το παρορμητικό κομμάτι δηλαδή, είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι του ανθρώπινου πληθυσμού. Αυτό που είναι δυσλειτουργικό είναι η αποτυχία να κρατήσει κανείς την παρορμητικότητα του υπό έλεγχο. Η απώλεια ελέγχου της παρόρμησης οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε μια μακροχρόνια καταπίεση των αναγκών και των επιθυμιών. Το άτομο δηλαδή καταπιέζοντας τις ανάγκες και τα συναισθήματα του συσσωρεύει θυμό τον οποίο και εκτονώνει με έναν παρορμητικό τρόπο.</p>
<p>Σκοπός της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας σε αυτήν την περίπτωση είναι το άτομο με την βοήθεια του ειδικού ψυχικής υγείας να:</p>
<ul>
<li>Κατανοήσει την φύση του προβλήματος.</li>
<li>Ορίσει συγκεκριμένες αλλαγές.</li>
<li>Εφαρμόσει συγκεκριμένες αλλαγές προκειμένου να επιτευχθεί η αλλαγή.</li>
<li>Να εκφράζει τις ανάγκες και τα συναισθήματα κάθε στιγμή με τον κατάλληλο τρόπο ( ώστε να μην συσσωρεύεται θυμός στο παρασκήνιο).</li>
</ul>
<p><strong>Μαρία Λαΐου, Ψυχολόγος ΜSc</strong></p>
<p>τηλ 6986823375</p>
<p>e-mail: [email protected]</p>

Σχετικά άρθρα