Σεξουαλική παρενόχληση: Από ποιους κινδυνεύουμε; Τι συνέβη στο Χόλιγουντ και τι γίνεται στην Ελλάδα; Διαβάστε όσα πρέπει να γνωρίζει κάθε γυναίκα!

<p style="text-align: justify;"><strong>Σεξουαλική παρενόχληση</strong>! Ένα φλέγον θέμα που βρίσκεται συνεχώς τους τελευταίους μήνες στο επίκεντρο του διεθνούς και εγχώριου ενδιαφέροντος με την αποκάλυψη ενός <span style="color: #0000ff;"><a href="https://boro.gr/189528/h-apokathhlwsh-toy-xarvei-goyainstain-o-panisxyros-paragwgos-poy-exei-parenoxlhsei-seksoyalika-dekades-star-toy-xoligoynt-poia-einai-ta-thymata-toy-giati-oloi-gnwrizan-kai-den-miloysan" target="_blank"><span style="color: #0000ff;">σκανδάλου – μεγατόνων</span></a></span> που συντάραξε το Χόλιγουντ και έφερε την αναζωπύρωση της σχετικής συζήτησης και στην Ελλάδα. Ακολούθησε η <span style="color: #0000ff;"><a href="https://boro.gr/192129/seksoyalikh-parenoxlhsh-deite-to-enhmerwtiko-spot-poy-eksorgise-toys-giatroys-kai-esteilan-ekswdiko" target="_blank"><span style="color: #0000ff;">προβολή ενημερωτικών σποτ</span></a></span> από αρμόδιο φορέα, τα οποία σίγουρα δεν πέρασαν απαρατήρητα αφού ένα εξ' αυτών εξόργισε τους γιατρούς οι οποίοι απάντησαν με εξώδικο.</p>
<p style="text-align: justify;">Το θέμα έχει έρθει στο φως, η συζήτηση ξεκίνησε, κι όμως οι απορίες πολλές, με πρώτη και κύρια, το τι συνιστά τελικά σεξουαλική παρενόχληση. Επιχειρώντας να μάθουμε περισσότερα για το θέμα, με αφορμή κιόλας τη φρικτή υπόθεση με τον πανίσχυρο παραγωγό του Χόλιγουντ, απευθυνθήκαμε στην ψυχολόγο <strong><a href="https://boro.gr/125824/eirhnh-patargia" target="_blank">Ειρήνη Θ. Παταργιά</a></strong>.</p>
<p style="text-align: justify;">Πώς εξηγείται το <strong>τσουνάμι αποκαλύψεων</strong> που ξεκίνησε από τον Γουαϊνστάιν και παρέσυρε πολλούς γνωστούς και διάσημους που τα «άπλυτά» τους βγήκαν στη φόρα; Και στην ουσία του ζητήματος: <strong>Ποιο είναι το προφίλ των δραστών; Τι μπορούν να κάνουν τα θύματα;</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Διαβάστε τι μας απάντησε η κα Παταργιά για το τόσο σοβαρό ζήτημα:</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>- Πώς ερμηνεύετε το "τσουνάμι" των αποκαλύψεων; Γιατί έπρεπε να βγουν οι πρώτες καταγγελίες, για να ανοίξουν στόματα – ακόμη και γυναικών που είχαν επίσης υποστεί σεξουαλική παρενόχληση, αλλά το κράτησαν κρυφό για χρόνια;</strong></p>
<p style="text-align: justify;">«Πριν απαντήσουμε σε αυτό, καλό θα ήταν να δούμε πώς δουλεύει η δυναμική μέσα σε μία ομάδα. Όταν κάποιος μοιραστεί το πρόβλημά του σε μια ομάδα θεραπείας, οι άλλοι που έχουν το ίδιο ή παρόμοιο πρόβλημα, νιώθουν αμέσως πιο άνετα να το εκφράσουν κι αυτοί. Γιατί νιώθουν ότι δεν είναι οι μόνοι που βρέθηκαν αντιμέτωποι μ' αυτό· <strong>νιώθουν λιγότερο ντροπή, ενοχή και φόβο να μιλήσουν</strong>.</p>
<p style="text-align: justify;">Στην περίπτωση της σεξουαλικής παρενόχλησης, το γεγονός ότι μίλησε η μία και "<strong>παρότρυνε</strong>" τις άλλες, έχει να κάνει, πιστεύω, με το γεγονός ότι <strong>μειώθηκε ο φόβος </strong>για τις συνέπειες της δημοσιοποίησης της ιστορίας τους, όπως τον <strong>κοινωνικό στιγματισμό</strong>, αν θα τις πιστέψουν κι αν θα έρθουν σε ρήξη με αυτόν που τις παρενόχλησε και που είναι ένα άτομο εξουσίας και δύναμης. Επίσης, ας έχουμε κατά νου ότι οι πολλές φωνές έχουν πολύ μεγαλύτερη δύναμη από τη μία. Αν αντί για μία, το καταγγείλουν πέντε, η καταγγελία φαίνεται <strong>πιο πιστευτή</strong>, και επίσης έτσι <strong>μοιράζονται τη ντροπή</strong> που νιώθουν γι' αυτό που τους συνέβη.</p>
<p style="text-align: justify;">Επιπλέον, έχουμε και το άλλο φαινόμενο: Όταν το είπε η πρώτη, οι άλλες άρχισαν να βλέπουν το γεγονός στην πραγματική του διάσταση. Βλέπουμε συχνά σε περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης πολλές γυναίκες να πιστεύουν ότι <strong>φταίνε οι ίδιες γι' αυτό που τους συνέβη</strong>, γιατί κυρίως ο θύτης (αλλά και πολλοί άλλοι στον περίγυρο) έχουν την τάση να τις κάνουν να πιστέψουν ότι το προκάλεσαν οι ίδιες, όπως με τον τρόπο που μιλάνε, με τον τρόπο που φέρονται, με τον τρόπο που ντύνονται, με τη συμπεριφορά τους.</p>
<p style="text-align: justify;">Ένας άλλος λόγος που δεν μπορούν να δουν καθαρά αυτό που τους συνέβη, είναι ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα τραυματικό γεγονός. Τέτοια γεγονότα, έχουμε την τάση να τα υποβαθμίζουμε μέσα μας ή ακόμη και να τα αρνούμαστε για να μην έρθουμε σε επαφή με το τόσο έντονα<strong> δυσφορικό συναίσθημα </strong>που μας προκαλεί το γεγονός.</p>
<p style="text-align: justify;">Τώρα, επιστρέφοντας στις γυναίκες στο Χόλιγουντ που βγήκαν ανοιχτά και μίλησαν, θα μπορούσαμε να τις χωρίσουμε σε <strong>3 κατηγορίες</strong>:</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>1.</strong> αυτές που πραγματικά παρενοχλήθηκαν σεξουαλικά<br /><strong>2.</strong> αυτές που δεν παρενοχλήθηκαν και βγήκαν για τη δημοσιότητα (είτε δεν τους ένοιαζε που έγινε, είτε δεν έγινε καθόλου)<br /><strong>3.</strong> αυτές που είναι στη μέση. Ενδεχομένως ξέρανε ότι κάτι θα γίνει, αλλά δεν είχαν επίγνωση του πόσο πολύ θα μπορούσε να προχωρήσει. Όταν σε καλεί ο προϊστάμενος σου για να μιλήσει για δουλειά σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου το βράδυ, κάπου μέσα σου ξέρεις ότι δεν είναι τελείως επαγγελματικό, αλλά παρόλ' αυτά πας. Έχεις επίγνωση ότι είναι κάπως περίεργο, αλλά ίσως να μην ξέρεις πόσο μπορεί να τραβήξει αυτό το πράγμα».</p>
<p style="text-align: justify;"><img src="/contentfiles_2016b/psyxologia/sexoualiki-parenoxlisi4.jpg" alt="" width="640" height="427" /></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>- Πώς βλέπετε την καμπάνια της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων που εστιάζει στην ενημέρωση του τι συνιστά σεξουαλική παρενόχληση, με το χαρακτηριστικό μήνυμα στο τέλος κάθε σποτ: "Ναι, αυτό είναι σεξουαλική παρενόχληση";</strong></p>
<p style="text-align: justify;">«Πάνω απ' όλα πρέπει να ξέρεις <strong>τι είναι σεξουαλική παρενόχληση</strong>. Το να γνωρίζεις το φαινόμενο είναι πρωτεύον, ώστε να ξέρεις και για να το προλάβεις και για να το αντιμετωπίσεις.</p>
<p style="text-align: justify;">Φυσικά, ολοκληρωμένη ενέργεια είναι αυτή που περιλαμβάνει:</p>
<p style="text-align: justify;">α) το τι είναι το φαινόμενο,<br />β) την πρόληψη, και<br />γ) πώς θα το αντιμετωπίσεις».</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>- Το ότι η Γ.Γ. Ισότητας επέλεξε να εστιάσει σε αυτό, φανερώνει άραγε κάτι για το πόσα γνωρίζουμε στην Ελλάδα για το θέμα;</strong></p>
<p style="text-align: justify;">«Οι περισσότεροι νομίζω ότι έχουν στο μυαλό τους το πολύ τραβηγμένο σενάριο, δηλαδή όταν φτάσει να είναι πολύ απροκάλυπτο. Αλλά υπάρχουν και διάφορα<strong> "στάδια"</strong>. Το πιο προχωρημένο είναι βέβαια ο βιασμός.</p>
<p style="text-align: justify;">Όμως, από την αρχή, <strong>ο τρόπος που ένας άντρας μιλάει στη γυναίκα, ο τρόπος που της φέρεται, που την κάνει να νιώθει άβολα</strong>… Όλα αυτά συνιστούν παρενόχληση. Δεν ξέρω πόσο ενημερωμένοι είναι οι άνθρωποι για όλο αυτό το φάσμα της παρενόχλησης».</p>
<p style="text-align: justify;"> <iframe src="https://www.youtube.com/embed/XYkEg9RPISQ" frameborder="0" width="560" height="315"></iframe></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>- Είναι σημαντικό να γίνεται αυτή η συζήτηση, να βγαίνουν σποτ κτλ; Σε τι θα βοηθήσει;</strong></p>
<p style="text-align: justify;">«Εννοείται πως είναι σημαντικό. Γιατί αυτός που θα παρενοχλήσει, θα το σκεφτεί πολύ περισσότερο μετά, άμα γίνουν για παράδειγμα κάποιες καταγγελίες.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Όσο το αφήνεις, αυτό συνεχίζεται</strong>. Είναι ένα θέμα για το οποίο τα θύματα ντρέπονται, νιώθουν άβολα. Αν το σκεφτείς, δεν είναι εύκολο να αρχίσεις να μιλάς και να λες "<em>ο άλλος με παρενόχλησε και μου έκανε αυτό ή το άλλο</em>". Γιατί δεν μπορείς να πεις απλά "<em>ο άλλος με παρενόχλησε</em>", πρέπει να μπεις και σε λεπτομέρειες, οι οποίες ενδεχομένως θα σε φέρουν σε άβολη θέση. Δεν μπορείς μόνο να κατηγορήσεις τον άλλο χωρίς να δώσεις στοιχεία. Τα στοιχεία είναι φυσικά προσβλητικά για τον άλλον, αλλά είναι και <strong>για εσένα</strong> τον ίδιο. Οπότε το να το φέρεις στην επιφάνεια, είναι δύσκολο. Εάν όμως το θέμα ευρύτερα αρχίσει να έρχεται στην επιφάνεια, <strong>η ντροπή και ο φόβος θα μειωθούν</strong>.</p>
<p style="text-align: justify;">Γιατί σκεφτείτε ότι άντε και το καταγγέλλει η γυναίκα, το θέμα είναι να την πιστέψουν και οι άλλοι. Γιατί πάντοτε θα ακουστούν τα "<em>Πώς μίλησες; Πώς ντύθηκες; Πώς φέρθηκες;</em>" Κι αυτό ισχύει και σε επίπεδο κοινωνίας ευρύτερα, και στον εργασιακό χώρο. Ακόμη και οι δικαστές είναι πάρα πολύ επιφυλακτικοί ή συντηρητικοί. Σκεφτείτε ότι όταν γίνει δικαστήριο, κατόπιν καταγγελίας,<strong> αν η γυναίκα είχε πιει την ώρα της σεξουαλικής παρενόχλησης, αυτό λειτουργεί άκρως ελαφρυντικά για τον θύτη!</strong>»</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>- Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του τελευταίου έτους που έδωσε η Γ.Γ. Ισότητας από τη γραμμή βοήθειας SOS 15900, το 40% των κλήσεων ήταν για αίτημα ψυχοκοινωνικής στήριξης και μόλις το 26% για νομική συμβουλευτική (και 5% για νομική βοήθεια). Δεν είναι περίεργο αυτό;</strong></p>
<p style="text-align: justify;">«Όχι, διότι υπάρχει το <strong>στίγμα</strong>.</p>
<p style="text-align: justify;">Τα θύματα φοβούνται τις συνέπειες στη δουλειά και παντού. Ενδεχομένως να λένε "<em>εντάξει, θα στηρίξω τον εαυτό μου για να το ξεπεράσω, αλλά δεν θα βάλω σε κίνδυνο τη δουλειά μου, γιατί πρέπει να ρθω σε ρήξη με το αφεντικό μου, ενδεχομένως με την επιχείρηση, πώς θα με δει μετά η κοινωνία; Πώς; <em>Πώς</em>; <em>Πώς</em>;</em>" Κι όλα αυτά είναι επιπρόσθετα: "<em>Έχω να αντιμετωπίσω μέσα μου όλο αυτό που μου συνέβη, μετά θα πρέπει να εκτεθώ κιόλας</em>" διότι άμα το προχωρήσεις νομικά, θα πρέπει να το φέρεις στη δημοσιότητα, και αυτό το αποφεύγουν.</p>
<p style="text-align: justify;">Βέβαια πρέπει να τονιστεί το εξής: <strong>Άμα το φέρεις στη δημοσιότητα, βοηθάς κι άλλο κόσμο και ταυτόχρονα βάζεις ένα φρένο στους θύτες που το διαπράττουν!</strong>»</p>
<p style="text-align: justify;"><img src="/contentfiles_2016b/psyxologia/sexoualiki-parenoxlisi2.jpg" alt="" width="640" height="427" /></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>- Μιλήστε μας για τον θύτη. Ποιος είναι τελικά αυτός που παρενοχλεί σεξουαλικά;</strong></p>
<p style="text-align: justify;">«Τα κύρια χαρακτηριστικά του θύτη είναι τα εξής:</p>
<p style="text-align: justify;">Αρχικά, είναι <strong>νάρκισσος</strong>. Δηλαδή δεν έχει ενσυναίσθηση, δεν τον νοιάζει τι νιώθει ο άλλος κι έχει ανάγκη να τον θαυμάζουν. Θέλει, δηλαδή, να τον θεωρούν δυνατό και εντυπωσιακό με το 'έτσι – θέλω'. Ο νάρκισσος συνήθως θα υποτιμήσει τον άλλον, το βλέπουμε στις σχέσεις που θα κάνει τον άλλον να νιώσει ένα τίποτα, ώστε αυτός να νιώσει ότι είναι κάποιος. Στη συνέχεια, βέβαια, θα δικαιολογήσει την παρενόχληση επειδή θεωρεί ότι κάποιος του στέρησε μια σεξουαλική εμπειρία που πιστεύει ότι τη δικαιούται. Διότι δεν μπορεί να δεχτεί ότι κάποιος δεν ενδιαφέρεται γι' αυτόν.</p>
<p style="text-align: justify;">Έχουν μια <strong>ψυχοπάθεια</strong> που αφορά δύο παραμέτρους: την <strong>υπεροχή</strong>, την ατρόμητη υπεροχή, και μία <strong>επιθετική παρορμητικότητα</strong>. Δηλαδή είναι <strong>θρασείς άνθρωποι και χειριστικοί εκμεταλλευτές</strong>. Θέλουν να παρενοχλήσουν και το κάνουν, δεν τους νοιάζει τίποτα. Είτε θα εκμεταλλευτούν μία κατάσταση, είτε θα δημιουργήσουν τις συνθήκες για να το κάνουν.</p>
<p style="text-align: justify;">Επίσης, εμφανίζουν ένα <strong>μακιαβελικό χαρακτηριστικό</strong>, καθώς ουσιαστικά, αίρεται κάθε ηθικός φραγμός για να επιτευχθεί ο προσωπικός στόχος.</p>
<p style="text-align: justify;">Ένα άλλο χαρακτηριστικό, είναι η <strong>ηθική αποσύνδεση</strong>. Με απλά λόγια, ότι αλλάζω τις αρχές και τα πιστεύω μου, για να δικαιολογήσω τη συμπεριφορά μου.</p>
<p style="text-align: justify;">Και τέλος, η πλειοψηφία αυτών, είναι <strong>μισογυνιστές</strong>. Δηλαδή αναζητούν συνέχεια την επιβεβαίωσή τους, θέλουν να νιώθουν ότι είναι ανώτεροι από τις γυναίκες, ότι τις εξουσιάζουν. Πίσω από αυτό, βέβαια, κρύβονται άτομα <strong>καταθλιπτικά, ανασφαλή, φοβισμένα, καχύποπτα που έχουν πολύ έντονο το αίσθημα της κατωτερότητας</strong>.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Χρησιμοποιούν την εξουσία που έχουν είτε στη δουλειά, είτε στα χρήματα, προκειμένου να νιώσουν άντρες</strong>. Δεν μπορούν να νιώσουν αλλιώς και γι' αυτό σε ρόλο θύτη βλέπουμε κυρίως ανθρώπους με εξουσία. Δεν θα έρθει δηλαδή ένα γκαρσόνι να σου κάνει σεξουαλική παρενόχληση, θα το κάνει λ.χ. ο Ντόναλντ Τραμπ.</p>
<p style="text-align: justify;">Αν δείτε όλοι αυτοί στο Χόλιγουντ που έχει αποκαλυφθεί ότι παρενόχλησαν, είναι <strong>άνθρωποι με εξουσία</strong>. Η εξουσία δηλαδή είναι το μέσο για να νιώσεις άντρας. Νιώθεις άντρας ασκώντας εξουσία πάνω σε μία γυναίκα».</p>
<p style="text-align: justify;"><img src="/contentfiles_2016b/psyxologia/sexoualiki-parenoxlisi3.jpg" alt="" width="640" height="427" /></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>- Ποιες οι συνέπειες στο θύμα της σεξουαλικής παρενόχλησης;</strong></p>
<p style="text-align: justify;">«Το πρώτο που έχουμε, είναι η <strong>κατάθλιψη</strong>. Δηλαδή αρχίζεις να αμφιβάλεις για τον εαυτό σου. Στη συνέχεια αρχίζεις να κατηγορείς τον εαυτό σου, αρχίζεις να νιώθεις υπεύθυνος γι' αυτό που έγινε κι όλο αυτό έχει επιπτώσεις στην ψυχική σου υγεία και ισορροπία.</p>
<p style="text-align: justify;">Ένα άλλο στοιχείο, είναι η <strong>μετατραυματική διαταραχή</strong>, η διαταραχή που παρουσιάζεται μετά από ένα τραυματικό γεγονός. Σε τέτοια περιστατικά, έχουμε παρατηρήσει ότι είναι <strong>4 φορές περισσότερες οι πιθανότητες εκδήλωσης μετατραυματικής διαταραχής</strong> από οποιαδήποτε άλλη έκθεση σε τραυματική εμπειρία. Κύρια χαρακτηριστικά της μετατραυματικής διαταραχής είναι η συνεχής επαναβίωση του τραύματος και η αποφυγή ανθρώπων και καταστάσεων που μπορεί να σου θυμίσουν αυτό το γεγονός Ακόμη, αυξημένη αρτηριακή πίεση, διαταραχή στον ύπνο, ενώ πολλές φορές έχουμε <strong>αυτοκτονικό ιδεασμό</strong> (να έχεις σκέψεις αυτοκτονίας, χωρίς να το κάνεις).</p>
<p style="text-align: justify;">Είναι αυτό που λέω ότι η σεξουαλική παρενόχληση μπορεί πραγματικά να σε <strong>διαλύσει</strong>. Γι' αυτό και πρέπει το θύμα να αναζητήσει στήριξη. Συχνά, άλλωστε, το πρώτο που σκέφτονται μετά είναι εάν έφτιαξαν οι ίδιες. "<em>Μήπως του έδωσα εγώ δικαιώματα;</em>" αναρωτιούνται; Αμφιβάλουν πολύ κατά πόσον οι ίδιες έδωσαν δικαιώματα, κατά πόσον φταίνε κι έως ένα βαθμό νιώθουν υπεύθυνες οι ίδιες! Γι΄ αυτό υπάρχει και ο κίνδυνος το θύμα, διαλυμένο ψυχολογικά όπως είναι, να υποστεί ακόμη και "brain washing", όντας επιρρεπές στην αμφιβολία που άλλοι μπορούν να του "φυτέψουν"!»</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>- Άρα λοιπόν, τι πρέπει να κάνει μια γυναίκα που έχει πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης; Να ζητήσει πρώτα νομική ή ψυχική βοήθεια;</strong></p>
<p style="text-align: justify;">«Το πρώτο που πρέπει να κάνει είναι να ζητήσει<strong> ψυχολογική βοήθεια</strong>. Συνήθως ένα τόσο τραυματικό γεγονός την διαλύει ψυχολογικά. Εάν βρει τη δύναμη να το προχωρήσει και νομικά, έχει καλώς. Όμως, θέλει πολύ γερό στομάχι κι εκείνη τη στιγμή δεν έχεις τόσο γερό στομάχι.</p>
<p style="text-align: justify;">Φυσικά υπάρχουν και περιπτώσεις που το κάνουν. Οι περισσότερες, όμως, είναι διαλυμένες ψυχολογικά και πρέπει να βρουν τη δύναμη να <strong>πατήσουν στα πόδια τους</strong>, για να προχωρήσουν και στο νομικό κομμάτι. Και τα δύο είναι απαραίτητα, αλλά νομίζω πρώτα πρέπει να αποδεχτούν αυτό που τους συνέβη και να το δουλέψουν μέσα τους. Η ίδια <strong>η νομική διαδικασία είναι, άλλωστε, πάρα πολύ επώδυνη</strong>.</p>
<p style="text-align: justify;">Γι' αυτό πρέπει να είναι <strong>καλά οπλισμένη ψυχολογικά</strong> και πρέπει να είναι ενημερωμένη για το τι την περιμένει, πράγματα που είναι πολύ ψυχοφθόρα. Γι' αυτό και χρειάζεται τη στήριξη, που δεν είναι απαραίτητο πάντα να προέρχεται από επαγγελματία της ψυχικής υγείας. Στήριξη μπορεί να έρθει και από το περιβάλλον το οικογενειακό ή το φιλικό. Βασικά πρέπει να μιλήσει και να στηριχτεί η ίδια για να μπορέσει να το προχωρήσει.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong><span style="text-decoration: underline;">Αλλά πρέπει να το προχωρήσει. Και για την ίδια, και για τις άλλες. Πρέπει να δικαιωθεί!</span>»</strong></p>

Σχετικά άρθρα