Ο ψευδάργυρος είναι ένα απαραίτητο μεταλλικό στοιχείο, το οποίο το ανθρώπινο σώμα το χρειάζεται σε πολύ μικρές ποσότητες και αυτός είναι ο λόγος που υπάγεται στα μικροθρεπτικά συστατικά.
Γράφει η Άννα Κόμπου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Παρά το γεγονός ότι ο ψευδάργυρος παίζει σημαντικό ρόλο σε βασικές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού, όπως είναι οι διάφορες βιολογικές αντιδράσεις, ωστόσο απαιτούνται μόλις λίγες ποσότητες για να λειτουργήσει σωστά το σώμα μας.
Πώς λειτουργεί στον οργανισμό μας αυτό το πολύτιμο μέταλλο;
Ο ψευδάργυρος λαμβάνει μέρος σε πολλές λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος προάγοντας την βέλτιστη υγεία με τις παρακάτω δράσεις:
Διατηρεί την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. ο οργανισμός μας χρησιμοποιεί τον ψευδάργυρο για την ενίσχυση των Τ- λεμφοκυττάτων. Τα Τ- λεμφοκύτταρα είναι ένας τύπος λευκών αιμοσφαιρίων που βοηθούν στην καταστροφή των «ξένων εισβολέων» στο σώμα μας.
Σε έλλειψη ψευδαργύρου τα συγκεκριμένα κύτταρα αποδυναμώνονται και χάνουν την ικανότητά τους να αναγνωρίσουν τους εισβολείς γεγονός το οποίο μειώνει την άμυνα του οργανισμού και μας καθιστά επιρρεπείς σε ασθένειες.
Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο συχνά ο ψευδάργυρος χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση των ιώσεων καθώς ενισχύει τα κύτταρα που καταπολεμούν τον ιό.
Κυτταρική διαίρεση
Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την κυτταρική διαίρεση και λειτουργία. Συγκεκριμένα προωθεί την δραστηριότητα περισσοτέρων από 300 ένζυμα τα οποία το σώμα χρησιμοποιεί για να μεταβολίσει θρεπτικά συστατικά και να ενισχύσει την κυτταρική διαίρεση και άρα να προάγει την ανάπτυξη. Αυτός είναι ο λόγος που οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (ανάπτυξη εμβρύου = ταχύτατα διαιρούμενα κύτταρα) χρειάζονται επαρκή ποσότητα ψευδαργύρου.
Προάγει την ανάπτυξη
Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη των παιδιών και την ωρίμανση των οργάνων. Συμβάλει θετικά στην αύξηση του ύψους, των οστών και του βάρους σε παιδιά και εφήβους.
Φροντίδα του δέρματος και επούλωση τραυμάτων
Είναι γνωστό ότι ο ψευδάργυρος επιταχύνει την ανανέωση των κυττάρων του δέρματος και αυτός είναι ο λόγος για το οποίο το σημαντικό αυτό μέταλλο χρησιμοποιείται ως βασικό συστατικό σε κρέμες που εφαρμόζονται για κοψίματα, τραύματα –πληγές, και θεραπείες ακμής, ψωρίασης κ.α.
Αντιοξειδωτική δράση. ο ψευδάργυρος είναι ένα μέταλλο με αντιοξειδωτικές ικανότητες. Η αντιοξειδωτική του δράση μας προφυλάσσει από το φαινόμενο του οξειδωτικού στρες μειώνοντας την καταστροφική δράση των ελευθέρων ριζών.
Αποτοξίνωση από βαρέα μέταλλα
Ο ψευδάργυρος βοηθά στην απομάκρυνση τοξικών μετάλλων από το σώμα όπως είναι το κάδμιο και ο μόλυβδος, υδράργυρο κ.α.
Άλλες ιδιότητες
Έχει αποδειχθεί ότι ο ψευδάργυρος παίζει σημαντικό ρόλο στην λειτουργία της όρασης, της όσφρησης καθώς και στην απελευθέρωση της ινσουλίνης και την απορρόφηση και τον μεταβολισμό της βιταμίνης Α.
Συμπτώματα έλλειψης ψευδαργύρου
Τα σημάδια που θα σας προειδοποιήσουν ότι τα επίπεδα ψευδαργύρου στον οργανισμό μας σας είναι χαμηλά είναι:
- Συχνές λοιμώξεις (χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα)
- Καθυστέρηση στην επούλωση πληγών (δυσκολία στην ανανέωση δερματικών κυττάρων)
- Εξασθένηση της όσφρησης και της γεύσης.(ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την λειτουργία των υποδοχέων της γεύσης και η αίσθηση αυτή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την όσφρηση)
- Χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης (παρατηρείτε σε παιδιά και εφήβους σε σχέση με το ύψος, το βάρος και την ανάπτυξη των οργάνων)
- Δερματικά προβλήματα (δυσκολία στην ανανέωση δερματικών κυττάρων)
- Υπογονιμότητα (στις γυναίκες ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την αποτελεσματική λειτουργία των ιστογόνων και της προγεστερόνης, ενώ στους άνδρες απαιτείτε για την κατασκευή του εξωτερικού στρώματος της ουράς του σπέρματος.
- Αύξηση βάρους. Ο ψευδάργυρος συμβάλει στον μεταβολισμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και των λιπών. Ως εκ τούτου είναι απαραίτητος για την ομαλή λειτουργεί του μεταβολισμού.
Διατροφικές πηγές ψευδαργύρου
Οι καλές διατροφικές πηγές ψευδαργύρου είναι κυρίως τα τρόφιμα που εμπεριέχουν υψηλά ποσοστά πρωτεΐνης όπως το μοσχαρίσιο κρέας, το χοιρινό, το αρνί κ.α..
Τα ψάρια και θα θαλασσινά επίσης είναι εξαιρετικές πηγές ψευδαργύρου με την συγκέντρωση να είναι υψηλότερη στις σκουρόχρωμες περιοχές σε σύγκριση με της ανοιχτόχρωμες.
Το ίδιο ακριβώς ισχύει και με τα πουλερικά τα οποία μάλιστα στερούνται και «κακών» λιπαρών άρα μπορούν να καταναλωθούν με μεγαλύτερη συχνότητα μέσα στην εβδομάδα (2 φορές).
Από την άλλη μεριά τα όσπρια, τα λαχανικά και τα φρούτα ενώ περιέχουν ψευδάργυρο, η βιοδιαθεσιμότητα τους είναι πάρα πολύ χαμηλή με αποτέλεσμα να μην μπορεί να γίνει απορρόφηση.
Πιο συγκεκριμένα, τα όσπρια περιέχουν φυτικά άλατα τα οποία παρεμποδίζουν την απορροφητικότητα του ψευδαργύρου.
Επίσης η απορρόφηση ψευδαργύρου εμποδίζεται με την ταυτόχρονη χορήγηση ασβεστίου και σιδήρου, αυτός είναι και ο λόγος που ο ψευδάργυρος δεν πρέπει να χορηγείτε ταυτόχρονα με άλλα ιχνοστοιχεία.
Οι συνιστώμενες ποσότητες πρόσληψης ψευδαργύρου
Οι συνιστώμενες ποσότητες ψευδαργύρου ποικίλουν ανάλογα με το φύλο και την ηλικία ως εξής:
- Νεογνά 0-6 μηνών 2 mg/ημ και 7-12 μηνών 3 mg/ημ
- Παιδιά και έφηβοι 1-3 ετών 3 mg/ημ, 4-8 ετών 5 mg/ημ και 9-13 ετών 8 mg/ημ
- Άνδρες 14 ετών και άνω 11 mg/ημ
- Γυναίκες 14-18 ετών 9 mg/ημ και 19 ετών και άνω 8 mg/ημ (κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης η δοσολογία αυξάνεται σε 11 mg/ημ)
Άννα Κόμπου
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
[email protected]
Advanced Nutrition
Βεντήρη 5, Αθήνα: 210 6980451
