<p>Επηρεάζουν οι θρησκείες την μακροζωία και την ποιότητα  των γηρατειών; Δεν θα ασχοληθούμε με μεταφυσικούς στοχασμούς. Θα αναφερθούμε σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο πολύ έγκυρο περιοδικό Lancet γύρω από την επίδραση της προσευχής έπειτα από επεμβάσεις καρδιάς. Το εντυπωσιακό σε αυτή την ελεγχόμενη μελέτη ήταν ο αρχικός της στόχος. Τα άτομα που επρόκειτο να υποβληθούν σε χειρουργικές επεμβάσεις χωρίστηκα ν με κλήρο σε 2 ομάδες.</p>
<p>Την ομάδα προσευχής για το κάθε μέλος της οποίας  κάποιος προσευχόταν σε όλη τη διάρκεια της επέμβασης και την ομάδα ελέγχου για την οποία ουδείς προσευχόταν. Σημαντική λεπτομέρεια: το άτομο που προσευχόταν δε γνώριζε τον ασθενή αλλά είχε μάθει το όνομά του λίγα λεπτά πριν από το πείραμα. Από όσο ξέρω η αμερικανική μελέτη ήταν η πρώτη που δοκίμαζε με τρόπο ιατρικά ελεγχόμενο την θεραπευτική αποτελεσματικότητα της προσευχής με τη μέθοδο της λεγόμενης evidence based medicine, ιατρικής βασισμένης στην τεκμηρίωση.</p>
<p>Με άλλα λόγια δοκιμάστηκε η αποτελεσματικότητα του Θεού στη νοσηρότητα και θνησιμότητα όπως δοκιμάζουμε την αποτελεσματικότητα ενός αντιθρομβωτικού ή ενός βήτα- αναστολέα.</p>
<p>Εν πάση περιπτώσει ο θεός που δοκιμάστηκε μάλλον θύμωσε με αυτή την προσέγγιση και δεν έδωσε θετικά αποτελέσματα.</p>
<p><strong>Το πείραμα του Πακιστανού </strong></p>
<p>Πριν από καμιά δεκαριά χρόνια με κάλεσαν στο Πακιστάν για μια σειρά διαλέξεων σχετικά με την πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων. Κάθε διάλεξη άρχιζε με κήρυγμα και προσευχή των γιατρών του ακροατηρίου. Στο Μουλτάν ένας Πακιστανός γιατρός μας ανέλυσε την ωφελιμότητα του μουσουλμανισμού στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων μέσω της σωματικής άσκησης που επιβάλλουν οι ημερήσιες προσευχές. Υπολόγισε πως η διάρκεια και η ένταση αυτων των προσευχών αντιστοιχούν στη σωματική άσκηση που προτείνουν οι επιστήμονες. Η πραγματιστική πλευρά αυτής της διαπίστωσης μου φάνηκε ενδιαφέρουσα. Προσέδιδε σωματικότητα στις προσευχές που θεωρούνται κατεξοχήν πνευματική εκδήλωση.</p>
<p><strong>Η νηστεία των πιστών </strong></p>
<p> Στην Ελλάδα των παππούδων μου ακόμα και οι μη θρησκευόμενοι τηρούσαν τι νηστείες της Τετάρτης και της Παρασκευής όπως και εκείνες πριν από τα Χριστούγεννα πριν από το Πάσχα και τον Δεκαπενταύγουστο. Αν προσθέσουμε αυτές τις νηστείες προκύπτουν κάπου 150 μέρες ετησίως, δηλαδή το 40% περίπου του χρόνου. Ίσως να οφείλεται και σε αυτές η προληπτική επιτυχία της μεσογειακής διατροφής.  Μια πρόσφατη μελέτη του περιοδικού Nature αναφέρει πώς η διακοπτόμενη δίαιτα συμβάλλει στη μακροζωία του σκώληκα C elegans εκθέτοντας τις ευεργετικές επιδράσεις της ακόμα και όταν δεν μειώνεται ο αριθμός των θερμίδων. Μένει βέβαια να αποδειχθεί ότι ισχύει το ίδιο και για τους ανθρώπους.</p>
<p><strong>Οι θρησκευτικές κοινότητες και η μακροζωία. </strong></p>
<p>Έχουν εκπονηθεί πολλές εργασίες για την κατάσταση της υγείας και την μακροζωία των θρησκευτικών ομάδων, κυρίως στις ΗΠΑ. Συνολικά έδειξαν λίγο μικρότερη νοσηρότητα σε πολλές τέτοιες ομάδες. Αντίθετα με όσα πιστεύαμε για πολύ καιρό παρατηρήθηκε η ίδια ευεργετική δράση όπως και στις ομάδες φυτοφάγων και μη φυτοφάγων. Πέραν των διατροφικών συνηθειών και του επιβαλλόμενου τρόπου ζωής της κάθε κοινότητας αυτό το σχετικό πλεονέκτημα εξηγείται από την ύπαρξη ισχυρού κοινωνικού ιστού και αλληλεγγύης μεταξύ των μελών της κοινότητας. </p>
<p>Καίρια σημεία από το βιβλίο του Καθηγητή Παθολογίας Θάνου Μπενέτου, Το αλφαβητάρι του αιωνόβιου. </p>