Αυτοκριτική: Μήπως γίνεσαι εχθρός του εαυτού σου;

Η Έλεν 36 ετών παιδίατρος αναφέρει κατά τη διάρκεια συνεδρίας:

Έκανα 6 χρόνια να τελειώσω τη διατριβή μου στην ιατρική. Κάθε φορά ένιωθα πως δεν ήμουν ακόμα έτοιμη και άξια. Άλλαζα τρεις φορές θέμα από ανασφάλεια. Μόλις έγραφα τις 3 πρώτες γραμμές δε μου άρεσε αυτό που έκανα. Οι καθηγητές έλεγαν πως ήταν καλό πως μπορούσαμε να το βελτιώσουμε. Μια εσωτερική φωνή όμως μου έλεγε πως δεν ήταν καλό και δεν τα κατάφερνα. Έβλεπα τα μέλη της επιτροπής με τη φαντασία μου να δυσαρεστούνται διαβάζοντάς την… Για καλή μου τύχη ένας καθηγητής νευρίασε και μου είπε κάτι που έπρεπε να ακούσω. Καθένας να κοιτάει τη δουλειά του! Έτσι σταμάτησα να κάνω και τα δυο να δουλεύω και να κρίνω συγχρόνως το αποτέλεσμα της δουλειάς μου. Όταν το κάνεις αυτό, καταστρέφεις τα πάντα…

Εσωτερικό κριτή ονομάζουμε τις αρνητικές σκέψεις που κάνουμε εκ των προτέρων για τον εαυτό μας. Συχνά είναι ο απόηχος όσων μας έλεγαν οι γονείς μας όταν ήμασταν μικροί.

Γράφει ο ψυχοθεραπευτής Christophe Andre. 

Η εσωτερική κριτική μπορεί να γίνει πριν από τη δράση: Για ποιο λόγο να το επιχειρήσω αφού δεν θα γίνει τίποτα; Μπορεί να γίνει όμως και μετά τη δράση: Απέτυχα παταγωδώς, δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα.

Ας δούμε στο παρακάτω σχήμα πώς η εσωτερική κριτική επιδρά στην αυτοεκτίμησή μας.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΡΙΤΗΣ. Ό, τι και να κάνω δε θα αλλάξει τίποτα.

ΕΠΙΔΡΑΣΗ: Παρεμποδίζεται η προσπάθεια.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΡΙΤΗΣ: Δεν πρόκειται να πετύχω

ΕΠΙΔΡΑΣΗ: Ανησυχία ή ανώφελη τελειομανία

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΡΙΤΗΣ : Απέτυχα πλήρως

ΕΠΙΔΡΑΣΗ: Υποτίμηση εαυτού

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΡΙΤΗΣ : Δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα

ΕΠΙΔΡΑΣΗ : Σε εμποδίζει να δοκιμάσεις ξανά

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΡΙΤΗΣ :Δεν αρκεί αυτό που έκανα

ΕΠΙΔΡΑΣΗ: Απογοήτευση

Πώς αντιμετωπίζουμε τον εσωτερικό κριτή; 

Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να αναγνωρίσουμε την παρουσία του. Έτσι, θα καταλάβουμε ότι οι δυσκολίες δεν οφείλονται μόνος το έργο που έχουμε αναλάβει αλλά και στο επίπεδο που βρίσκεται η αυτοεκτίμησή μας. (Νιώθω ασφάλεια μόνο όταν είμαι τέλειος).

Η δεύτερη κίνηση είναι να δούμε αν οι σκέψεις που κάνουμε όταν αναλαμβάνουμε μια δράση είναι βοηθητικές για εμάς. Καλό είναι λοιπόν, να ρωτάμε κάθε φορά τον εαυτό μας. Η σκέψη αυτή ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Με βοηθά να νιώσω καλύτερα; Με βοηθά να αντιμετωπίσω καλύτερα την κατάσταση; Θα με βοηθήσει να το αντιμετωπίσω καλύτερα την επόμενη φορά;

Ας δούμε αυτά τα ερωτήματα στην πράξη καθώς και την εναλλακτική τακτική που μπορεί να ακολουθήσει κανείς.  Ένας άνδρας σκέφτεται. “Δεν φέρθηκα καλά εχθές στο σπίτι που με είχαν καλέσει”

1. Ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα ;

Απάντηση. Δεν ξέρω. Μονάχα τη δική μου οπτική γνωρίζω.

Τακτική. Θα ρωτήσω και τη γνώμη των άλλων

2. Με βοηθά να νιώσω καλύτερα; 

Απάντηση. Όχι μου φέρνει θλίψη και αγωνία.

Τακτική. Παύω να το σκέφτομαι και περνώ στην πράξη. Τι πρέπει να κάνω τώρα;

3. Με βοηθά να αντιμετωπίσω την τωρινή κατάσταση; 

Απάντηση: Όχι. Κλείνομαι στον εαυτό μου.

Τακτική. Θα τηλεφωνήσω αμέσως σε κάποιο φίλο

4. Με βοηθά να αντιμετωπίσω αλλιώς τα πράγματα την επομενη φορά; 

Απάντηση. Όχι τα κάνει χειρότερα. Την επόμενη θα τα κάνω ακόμα πιο άσχημα.

Τακτική. Ας σκεφτώ από τώρα την επόμενη συνάντηση. Πώς πρέπει να φερθώ για να μη νιώσω την ίδια απογοήτευση;

Σχετικά άρθρα