Γιατί οι αισιόδοξοι ξεπερνούν πιο εύκολα τις ασθένειες;

Μια από τις πολλές παραμέτρους με τις οποίες ασχολείται ο κλάδος της  Θετικής Ψυχολογίας (1) είναι και η αισιοδοξία. Με απλά λόγια, αισιόδοξος είναι ο άνθρωπος που περιμένει να του συμβούν καλά πράγματα. Στον αντίποδα βρίσκεται ο απαισιόδοξος, ο οποίος πιστεύει πως το μέλλον του επιφυλάσσει κυρίως αρνητικά γεγονότα και βιώματα.

Γράφει ο Αλέξης Χαρισιάδης, συνιδρυτής της Ελληνικής Εταιρείας Υπαρξιακής Ψυχολογίας “γίγνεσθαι”,  μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Θετικής Ψυχολογίας (Ε.Ε.ΘΕ.ΨΥ)  και υποψήφιος διδάκτορας του τμήματος ψυχολογίας του Παντείου πανεπιστημίου κοινωνικών και πολιτικών επιστημών.

Η αισιοδοξία θεωρείται ένα θετικό χαρακτηριστικό προσωπικότητας το οποίο παρέχει πολλαπλά οφέλη στον άνθρωπο. Ας δούμε λίγο πιο αναλυτικά τα καλά που έχει να μας προσφέρει η αισιοδοξία:

Η βιβλιογραφία μας λέει πως ο αισιόδοξος άνθρωπος νοιώθει λιγότερη μοναξιά, έχει καλύτερη ψυχολογική προσαρμοστικότητα σε νέες καταστάσεις.

Κρατάει μέσα του λιγότερο καταπιεσμένο θυμό και γενικά έχει υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή.

Επίσης, η αισιοδοξία συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα άγχους, συμπτωμάτων κατάθλιψης και αρνητικής διάθεσης.

Ο αισιόδοξος θα μπορέσει να προσαρμοστεί ευκολότερα σε μια ασθένεια ενώ ταυτόχρονα θα έχει υψηλότερα επίπεδα ψυχικής ευεξίας.

Οι έρευνες δείχνουν πως η αισιοδοξία βοηθάει στο να προσαρμόζεται κανείς καλύτερα σε στρεσογόνους παράγοντες και το αισιόδοξο άτομο αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις με πιο ενεργητικό τρόπο. Αυτό σημαίνει πως ένα αισιόδοξο άτομο είναι πιθανότερο να αναλάβει την ευθύνη της αντιμετώπισης των προβλημάτων του παρά να περιμένει αυτά να επιλυθούν από μόνα τους. Αυτό φυσικά, λειτουργεί και ως μια θετική αυτό-εκπληρούμενη προφητεία. Δηλαδή, το άτομο που πιστεύει πως τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν είναι πιο πιθανό να κινητοποιηθεί και να συμβάλει ενεργά στη βελτίωση της κατάστασης που αντιμετωπίζει.

Tί είναι και τι δεν είναι αισιοδοξία;

Φυσικά όταν μιλάμε για αισιοδοξία και τις θετικές επιπτώσεις αυτής της στάσης δεν εννοούμε μια στάση η οποία παραγνωρίζει τα δεδομένα της πραγματικότητας και αγνοεί τις δυσκολίες και τους κινδύνους. Αυτό δεν θα ήταν αισιοδοξία αλλά χάσιμο της επαφής με την πραγματικότητα. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε φυσικά να είναι όχι μόνο μη παραγωγικό αλλά και επικίνδυνο. Όταν λοιπόν αναφερόμαστε στην αισιοδοξία εννοούμε μια θετική στάση ως προς το μέλλον. Μία τάση, πίστη και επιθυμία προς την πλευρά των θετικών εξέλιξεων παρά μία στάση που προδικάζει την αποτυχία και το αρνητικό αποτέλεσμα.

Μαθαίνεται η αισιοδοξία;

Όσον αφορά το θέμα της αισιοδοξίας η Θετική Ψυχολογίας έχει να μας προσφέρει καλά νέα. Αυτό που λένε οι έρευνες είναι πως η αισιοδοξία δεν είναι ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας που παραμένει αμετάβλητο. Είναι κάτι στο οποίο μπορούμε να εκπαιδευτούμε και στο οποίο μπορούμε να εξασκηθούμε. Σχετίζεται με τις πεποιθήσεις μας και με τους στόχους που θέτουμε για το μέλλον. Τέλος, να τονίσουμε πως η αισιοδοξία βοηθάει όχι μόνο αυτόν που την έχει και την καλλιεργεί αλλά επηρεάζει και θετικά τις σχέσεις αυτού του ανθρώπου και σε ένα βαθμό μεταδίδεται και στους άλλους.

(1) Η Θετική Ψυχολογία είναι ο κλάδος της ψυχολογίας που ασχολείται με τις θετικές διαστάσεις της ανθρώπινης ύπαρξης. Αποτελεί μια από τις νεότερες και πλέον συναρπαστικές εξελίξεις στο χώρο της ψυχολογίας. Στην Ελλάδα, με τον κλάδο αυτό της ψυχολογίας ασχολείται η Ελληνική Εταιρεία Θετικής Ψυχολογίας με επικεφαλής τον καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Αναστάσιο Σταλίκα.

To κείμενο βασίζεται στο βιβλίο Εισαγωγή στη Θετική Ψυχολογία, εκδόσεις ΤΟΠΟΣ, και ιδιαίτερα στο σχετικό κεφάλαιο της Δρ. Αλκμήνης Μπούτρη.

 

 

Σχετικά άρθρα