Τρόποι να γίνεις πιο κοινωνικός!

<p><strong>Τι αποκαλούμε κοινωνική φοβία;</strong></p>
<p><strong>Είναι η αγχώδης διαταραχή κατά την οποία κάποιος φοβάται ότι άλλοι άνθρωποι που βρίσκονται γύρω του θα σκεφτούν αρνητικά γι’ αυτόν ενώ παράλληλα θεωρεί οτι ο ίδιος δεν είναι τόσο καλός όσο οι άλλοι. Το γεγονός αυτό καθιστά την συμμετοχή του στις κοινωνικές καταστάσεις πολύ δύσκολη ή και αδύνατη.</strong></p>
<p>Γράφει ο Επίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, <strong>Πέτρος Σκαπινάκης.</strong></p>
<p><img src=”/contentfiles/photos/skapinakis.jpg” alt=”” width=”150″ height=”150″ /></p>
<p>Ποιές χαρακτηριστικές συμπεριφορές αναπτύσσει κάποιος που πάσχει από κοινωνική φοβία;</p>
<p><strong>Κάποιες από τις πιο χαρακτηριστικές συμπεριφορές που αναπτύσσουν άτομα που πάσχουν από κοινωνική φοβία είναι:</strong></p>
<p>-Κάποιες φορές καταφέρνει να πηγαίνει σε κοινωνικές εκδηλώσεις που τις θεωρεί δύσκολες αλλά αυτό το βρίσκει εξαιρετικά βασανιστικό και του προκαλεί έντονο άγχος</p>
<p>-Αποφεύγει να πηγαίνει σε κοινωνικές καταστάσεις που τις θεωρεί δύσκολες, ακόμα κι αν είναι άβολο γι’ αυτόν. Για παράδειγμα, προτιμά να βγαίνει έξω για να αγοράσει σάντουιτς παρά να πάει σε ένα γεμάτο από κόσμο κυλικείο</p>
<p>-Αποφεύγει να μιλά στο τηλέφωνο</p>
<p>-Κάνει πράγματα για να βοηθήσει τον εαυτό του σε κοινωνικές καταστάσεις, όπως το να κάνει πρόβα σ’αυτά που πρόκειται να πει, το να προσφέρεται να βοηθήσει σε δουλειές όταν βρίσκεται σε κοινωνικούς χώρους ώστε να είναι συνέχεια απασχολημένος, το να μιλά για λίγο αλλά μετά να μετακινείται σε άλλο χώρο</p>
<p>-Δεν μπορεί να χαλαρώσει όταν βρίσκεται σε κοινωνικές καταστάσεις, αντίθετα πίνει περισσότερο, καπνίζει περισσότερο, μιλά βιαστικά, κινείται συνέχεια…..</p>
<p><strong>Τι συμβάλει στην διαιώνιση του προβλήματος της κοινωνικής φοβίας;</strong></p>
<p>Σε ορισμένες περιπτώσεις κάποιοι άνθρωποι νιώθουν κοινωνικό άγχος όταν βρίσκονται σε νεαρή ηλικία αλλά καθώς μεγαλώνουν αποκτούν περισσότερη αυτοπεποίθηση. Για άλλους ανθρώπους όμως, μπορεί το πρόβλημα να διατηρείται και να καταλήξει να γίνει ένα πρόβλημα που διαρκεί για ολόκληρη τη ζωή. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που συμβάλουν σ’ αυτό:</p>
<p><strong>1. Εάν κάποιος χαρακτηρίζεται από αγχώδη προσωπικότητα, συνηθίζει να αισθάνεται αγχωμένος και έχει βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις οτι δεν είναι καλός σε κοινωνικές καταστάσεις.</strong></p>
<p><strong>2. Η αποφυγή κοινωνικών καταστάσεων εμποδίζει το άτομο να τις συνηθίσει.</strong> Αυτό τον αποτρέπει από το να αντιληφθεί οτι στην πραγματικότητα μπορεί να τα βγάλει πέρα και τον κάνει να μην αισθάνεται καλά. Εάν μια κατάσταση αποφεύγεται, γίνεται πιο δύσκολη την επόμενη φορά που ο πάσχων θα προσπαθήσει και θα βρεθεί σ’ αυτήν. Μερικές φορές οι άνθρωποι υιοθετούν “ασφαλείς συμπεριφορές” που δεν τους επιτρέπουν να μάθουν (μέσα από την πράξη)οτι μπορούν να τα βγάλουν πέρα. Για παράδειγμα, μια τέτοια συμπεριφορά μπορεί να είναι το να συνοδεύονται πάντα από ένα φίλο.</p>
<p><strong>3. Το άτομο που πάσχει από κοινωνικό άγχος συχνά έχει στο μυαλό του μια άσχημη εικόνα για το πως τον βλέπουν οι άλλοι.</strong> Όταν συναναστρέφεται με άλλους, το άγχος τείνει να εστιάζεται περισσότεροστον εαυτό του . Σκέφτεται αυτή την εικόνα, αισθάνεται αγχωμένος και πιστεύει ότι φαίνεται τρομερός στους υπόλοιπους. Συχνά προσπαθεί να δει πως οι άλλοι αντιδρούν απέναντί του. Κάνει αρνητικές υποθέσεις σχετικά με το τι οι άλλοι σκέφτονται και κατά συνέπεια ποτέ δεν αμφισβητεί την αρνητική, δυσάρεστη εικόνα που έχει για τον εαυτό του.</p>
<p><strong>4. Κάποιες φορές αναπτύσσεται αυτό που αποκαλείται “Φόβος του φόβου” με αποτέλεσμα ο πάσχων να προβλέπει οτι θα αγχωθεί όταν βρεθεί σε συγκεκριμένες καταστάσεις και να αναμένει συγκεκριμένα συμπτώματα</strong>, “Ξέρω οτι θα γίνω κατακόκκινος όταν θα μιλήσω”, “Δεν θα μπορέσω να αρθρώσω λέξη”, ή “Τι θα γίνει αν οι άλλοι παρατηρήσουν τα χέρια μου να τρέμουν;”</p>
<p>Αυτές οι σκέψεις αυξάνουν το άγχος πριν ακόμα το άτομο βρεθεί στη φοβογόνο κατάσταση.</p>
<p><strong>Πως εκδηλώνεται η αποκαλούμενη ” ασφαλής συμπεριφορά” στους πάσχοντες από κοινωνική φοβία;</strong></p>
<p>Ο όρος “ασφαλής συμπεριφορά” στην κοινωνική φοβία σημαίνει:</p>
<p><strong>-το να αποφεύγει ο πάσχων να κοιτά τους άλλους στα μάτια</strong></p>
<p><strong>-το να μιλάει λίγο και να αφήνει κάποιον άλλον να κάνει τη συζήτηση</strong></p>
<p><strong>-το να σχεδιάζει απο πριν τι θα πει και να κάνει πρόβα στα λόγια</strong></p>
<p><strong>-το να πηγαίνει σε ασφαλή μέρη/γωνίες</strong></p>
<p><strong>-το να κοιτά αλλού</strong></p>
<p><strong>-το να μιλά γρήγορα και βιαστικά</strong></p>
<p><strong>-το να αποφεύγει να μιλά για τον εαυτό του</strong></p>
<p><strong>-το να ψάχνει για ένα οικείο πρόσωπο ώστε να παραμένει δίπλα του</strong></p>
<p>Η έρευνα έχει καταδείξει οτι οι άνθρωποι που πάσχουν από κοινωνική φοβία τείνουν να παρουσιάζουν μια αύξηση στην “αυτο-επεξεργασία” σε κοινωνικές καταστάσεις στις οποίες νιώθουν αγχωμένοι. Αυτό σημαίνει ότι:</p>
<p>-Επικετρώνουν την προσοχή τους σε μεγάλο βαθμό στο σώμα τους ψάχνοντας για συμπτώματα άγχους, π.χ. τρεμούλα, εφίδρωση, κοκκίνισμα του προσώπου, προβλήματα στην ομιλία.</p>
<p>-Επικεντρώνονται στις δικές τους σκέψεις με τις αρνητικές εικόνες και απόψεις σχετικά με τον εαυτό τους</p>
<p>-Έχουν μια έντονη αρνητική αντίληψη του πως τους βλέπουν οι άλλοι</p>
<p>-Νομίζουν ότι είναι το επίκεντρο της προσοχής και όλη αυτή η προσοχή είναι επικριτική και αρνητική γι’ αυτούς.<strong></strong></p>
<p><strong>Πως μπορεί να αλλάξει τη συμπεριφορά του κάποιος που πάσχει από Κοινωνική Φοβία;</strong></p>
<p>Η πιο αποτελεσματική μέθοδος για να ξεπεράσει κανείς την Κοινωνική φοβία είναι να αλλάξει τον τρόπο που λειτουργεί. Είναι γεγονός οτι η αποφυγή και οι “ασφαλείς συμπεριφορές” συμβάλουν στη διαιώνιση του προβλήματος. Είναι σημαντικό λοιπόν:</p>
<p>-σταδιακά να περιορισει την αποφυγή και να αρχίσει να αντιμετωπίζει τις καταστάσεις που φοβάται</p>
<p>-να ξεκινήσει κάνοντας μια λίστα όλων των καταστάσεων αποφυγής και των “ασφαλών συμπεριφορών” που σκοπεύει αποτρέψει. Στη συνέχεια να φτιάξει μια “κλίμακα άγχους” όπου οι στόχοι που είναι πιο εύκολο να επιτευχθούν βρίσκονται στη βάση και οι πιο δύσκολες γι’ αυτόν καταστάσεις βρίσκονται στην κορυφή.</p>
<p><strong>Υπάρχουν κάποια βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν αυτοί που πάσχουν από κοινωνική φοβία έτσι ώστε να καταφέρουν να περιορίσουν την “επικέντρωση της προσοχής στον εαυτό τους” μια συνήθεια που τους χαρακτηρίζει έντονα. Θα κάναμε λοιπόν τις ακόλουθες προτάσεις στους πάσχοντες αυτούς:</strong></p>
<p>-Μη “παρακολουθείς” τον εαυτό σου σε κοινωνικές καταστάσεις, επικέντρωσε την προσοχή σου στο τι συμβαίνει γύρω σου:</p>
<p>α. να κοιτάς άλλους ανθρώπους και το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεσαι</p>
<p>β. να ακούς τι πραγματικά λέγεται (όχι τις δικές σου αρνητικές σκέψεις)</p>
<p>γ. μην αναλαμβάνεις όλη την ευθύνη για την συνέχιση της συζήτησης – η σιωπή είναι φυσιολογική, και οι άλλοι άνθρωποι θα συμβάλλουν στη κουβέντα</p>
<p>-Άρχισε να αναγνωρίζεις οτι τα σωματικά συμπτώματα του άγχους δεν είναι τόσο αξιοπρόσεκτα όσο νομίζεις. Επικέντρωσε λιγότερο την προσοχή σου στο δικό σου σώμα και θα σταματήσεις να παρατηρείς αυτά τα συμπτώματα.</p>
<p>-Άρχισε να παρατηρείς άλλους ανθρώπους για να διαπιστώσεις εαν παρουσιάζουν κι αυτοί συμπτώματα άγχους.</p>
<p>-Πείσε τον εαυτό σου ότι οι άλλοι δεν θα σε αντιπαθήσουν επειδή είσαι αγχώδης – θα αντιπαθούσες εσύ κάποιον απλώς και μόνο επειδή είναι αγχώδης;</p>
<p> -Άρχισε να συνειδητοποιείς οτι δεν είσαι το επίκετρο της προσοχής όλων</p>
<p> <strong>Δοκίμασε κάποιες από αυτές τις ιδέες και έλεγξε εάν έχουν αποτελέσματα σε σένα. Προσπάθησε να αμφισβητήσεις κάποιες από τις πεποιθήσεις που είχες για πολύ καιρό οτι δεν είσαι καλός σε κοινωνικές καταστάσεις.</strong></p>

Σχετικά άρθρα