Οι κίνδυνοι από το κρύο: Το εμβόλιο της γρίπης μπορεί να σε σώσει!

12/11/2013
Ομάδα Σύνταξης
Πρόληψη

Γράφει για το boro.gr ο κ. Λευτέρης Αζάς, Ειδικός Παθολόγος:
<img title="Λευτέρης Αζάς" src="/thumbnail?filepath=/contentfiles/photos/eidikoi/giatroi/azas.jpg&width=248" alt="Λευτέρης Αζάς" />
Η γρίπη είναι μια οξεία νόσος του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από τους ιούς Α, Β και C της γρίπης και εκδηλώνεται συνήθως με πυρετό , βήχα , κεφαλαλγία και μυαλγίες . Οι επιπλοκές της γρίπης είναι σοβαρές και αφορούν το καρδιοαναπνευστικό σύστημα : μικροβιακή πνευμονία , κυρίως από πνευμονιόκκοκο, κρίσεις άσθματος σε άτομα που πάσχουν από βρογχικό άσθμα, , επιδείνωση της καρδιακής ανεπάρκειας. Επιπλέον , τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν ιγμορίτιδα και ωτίτιδα .
Μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών έχουν οι ηλικιωμένοι και τα άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα. Στις ΗΠΑ η γρίπη ευθύνεται για τον θάνατο 36000 ατόμων ετησίως κατά μέσο όρο .
Μέχρι σήμερα ο κύριος τρόπος για να προστατευθεί κανείς από τη γρίπη και τις επιπλοκές της είναι ο εμβολιασμός, ο οποίος μειώνει την πιθανότητα να νοσήσει κάποιος από γρίπη αλλά και την βαρύτητά της στα άτομα που τελικά θα νοσήσουν
Πώς λειτουργεί το αντιγριπικό εμβόλιο?
Το αντιγριπικό εμβόλιο δημιουργεί αντισώματα στον οργανισμό περίπου δύο εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό. Αυτά τα αντισώματα παρέχουν προστασία έναντι των ιών που είναι στο εμβόλιο. Το εμβόλιο της εποχικής γρίπης προστατεύει από τους ιούς γρίπης που αναμένεται να επικρατήσουν το επόμενο έτος με βάση τα στελέχη που προκάλεσαν γρίπη τον προηγούμενο χειμώνα και απομονώθηκαν από τους πάσχοντες
Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται?
Όλοι όσοι είναι ηλικίας τουλάχιστον 6 μηνών πρέπει να εμβολιαστούν για την γρίπη. Η σύσταση αυτή τέθηκε σε ισχύ από το 2010, με στόχο να επεκταθεί η προστασία κατά της γρίπης σε περισσότερους ανθρώπους.
Ενώ ο εμβολιασμός συστήνεται για όλους , υπάρχουν κάποιες ομάδες ανθρώπων που πρέπει οπωσδήποτε να εμβολιαστούν :
Άτομα που διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο επιπλοκών (πνευμονία) αν νοσήσουν :
<ul style="text-align: justify;">
<li>Ενήλικες ≥ 65 ετών </li>
<li>Οι έγκυες γυναίκες</li>
<li>Παιδιά μικρότερα των 5 ετών ( και ιδιαίτερα όσα είναι ηλικίας 6 – 24 μηνών )</li>
<li>Όσοι πάσχουν από χρόνια καρδιοαγγειακά και αναπνευστικά προβλήματα υγείας (συμπεριλαμβανομένου του άσθματος ) . Επιπλέον όσοι πάσχουν από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και σακχαρώδη διαβήτη</li>
<li>Άτομα που βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή , όπως πχ ασθενείς με AIDS και όσοι βρίσκονται σε μακροχρόνια θεραπεία με κορτιζόνη</li>
<li>Παιδιά και έφηβοι ( 6 μηνών – 18 ετών ) που λαμβάνουν χρόνια θεραπεία με ασπιρίνη</li>
</ul>
Δεύτερη μεγάλη κατηγορία ατόμων που πρέπει οπωσδήποτε να εμβολιάζονται είναι όσοι μπορεί να μεταδώσουν τον ιό σε ανθρώπους που αν νοσήσουν , έχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών :
<ul style="text-align: justify;">
<li>Ιατρονοσηλευτικό προσωπικό . Ιατροί και επαγγελματίες υγείας είναι απαραίτητο να εμβολιάζονται με στόχο την προστασία των ασθενών τους.</li>
<li>Μέλη οικογενειών που συγκατοικούν ή φροντίζουν άτομα υψηλού κινδύνου για προσβολή από γρίπη </li>
<li>Όσοι μένουν μαζί ή φροντίζουν μωρό ηλικίας < 6 μηνών</li>
</ul>
 
Πότε πρέπει να γίνεται ο εμβολιασμός? 
 Ο εμβολιασμός πρέπει να γίνεται στο διάστημα από αρχές Οκτωβρίου έως μέσα Νοεμβρίου κάθε χρόνου.
Ακόμη και στην περίπτωση που η σύνθεση του εμβολίου είναι η ίδια με αυτή της προηγούμενης περιόδου, ο εμβολιασμός πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο γιατί η ανοσία που αφήνει το εμβόλιο εξασθενεί μετά από 6 μήνες περίπου . Προστατευτικά αντισώματα για τη γρίπη αναπτύσσονται 2 περίπου εβδομάδες από τον εμβολιασμό. Παρόλο που ο καλύτερος χρόνος για εμβολιασμό είναι η περίοδος Οκτώβριος-Νοέμβριος, μπορεί κάποιος να εμβολιαστεί και αργότερα εάν για κάποιο λόγο δεν εμβολιάστηκε έγκαιρα.
Οι ενήλικες χρειάζονται μία μόνο δόση εμβολίου κάθε χρόνο. Μελέτες έχουν δείξει ότι επαναληπτική δόση του εμβολίου γρίπης δεν προσφέρει στην βελτίωση της ανοσίας. Μόνο σε παιδιά ηλικίας μικρότερης των 8 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά κατά της γρίπης πρέπει να γίνονται δύο δόσεις εμβολίου σε διάστημα τουλάχιστον ενός μήνα η μία από την άλλη.
Πόσο αποτελεσματικό είναι το εμβόλιο της γρίπης?
 Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου (δηλαδή η ικανότητά του να αποτρέψει την ασθένεια της γρίπης) ποικίλει από χρονιά σε χρονιά. Όταν οι ιοί της γρίπης που περιλαμβάνει το εμβόλιο είναι παρόμοιοι με τους ιούς που κυκλοφορούν τη συγκεκριμένη περίοδο, είναι πολύ αποτελεσματικό. Από μελέτες που έχουν γίνει, έχει δειχθεί ότι προστατεύεται από τη νόσο το 70%-90% των ατόμων που εμβολιάζονται. Αλλά και όσα άτομα αρρωστήσουν τελικά παρόλο που έχουν εμβολιαστεί , θα έχουν ηπιότερη νόσο από όσους δεν έχουν εμβολιαστεί και λιγότερες επιπλοκές .
Αντενδείξεις – Ανεπιθύμητες ενέργειες:
Δεν θα πρέπει να εμβολιάζονται :
1. όσοι έχουν παρουσιάσει σοβαρή αλλεργία στο αυγό (τα στελέχη του εμβολίου καλλιεργούνται σε αυγά ).
2. άτομα με ιστορικό συνδρόμου Guillain-Barré (μια σοβαρή παραλυτική ασθένεια )
Επίσης ο εμβολιασμός πρέπει να αναβάλλεται κατά τη διάρκεια οξέων εμπύρετων νοσημάτων.
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι γενικά ήπιες και υποχωρούν σύντομα :
* Ερυθρότητα και οίδημα στο σημείο του εμβολιασμού.
* Χαμηλός πυρετός , πονοκέφαλος, μυαλγίες και αρθραλγίες και διαρκούν συνήθως 1- 2 ημέρες .