Διαζύγιο: Όταν το παιδί νιώθει ντροπή;

Η ντροπή του παιδιού η ενόχλησή του για την οικογενειακή κατάσταση μπορεί να αποδειχθεί επώδυνη για τους γονείς. Το παιδί μας ντρέπεται για εμάς. Από το σημείο αυτό μέχρι να αναρωτηθούν αν πίσω από την  ντροπή κρύβεται μια μομφή είναι ένα βήμα. Και αν το παιδί μας, μας θεωρεί άχρηστους και ανίκανους;

Γράφουν οι ψυχολόγοι Μορίς Μπερζέ και Ιζαμπέλ Γκραβιγόν.

Η περίπτωση του Μπερζέ

Τεό, ετών 10. Ψυχοθεραπεία κάθε βδομάδα εδώ και δέκα χρόνια. Σήμερα, όταν ξεκινάει η συνεδρία μου λέει με αμηχανία ότι θα μου πει ένα μυστικό. Μου αναγγέλει λοιπόν ότι οι γονείς του έχουν πάρει διαζύγιο. Του απαντώ  ότι το ήξερα επειδή η μητέρα του μου είχε μιλήσει γι΄αυτό. Πράγματι η κυρία Η. είχε έρθει να με συμβουλευτεί με το γιο της λόγω του άγχους που εκείνος παρουσίαζε μετά το χωρισμό. Ο Τεό πίστευε ότι οι γονείς του θα ήταν και πάλι μαζί αν η μητέρα του δεχόταν να έχει ο πατέρας του σχέσεις και με άλλες γυναίκες!Και τώρα, θαρρείς πώς το παιδί έσβησε όλη αυτή την περίοδο που μιλούσαμε ευθέως για το χωρισμό. Νιώθει ντροπή. Προσπαθεί να το κρατήσει κρυφό. Αυτό ξεκίνησε όταν το διαζύγιο δημοσιοποιήθηκε και το έμαθε ο κοινωνικός μας κύκλος, μου αναφέρει.

Ένα σωρό ερωτήματα που προφανώς το παιδί δεν θέτει. Δεν ντρέπεται για τους γονείς του αλλά για το διαζύγιο αυτό καθαυτό. Άλλωστε σπάνια συναντούμε παιδιά που κρίνουν πολύ αυστηρά τους γεννήτορές τους ακόμα και αν είναι αλκοολικοί ή μανιακοί.

Αντίθετα ένα παιδί μπορεί να κρίνει με μεγάλη σκληρότητα τον εαυτό του. Είναι κυρίως η περίπτωση του μονάκριβου παιδιού ή του πρωτότοκου. Έχει την αίσθηση ότι αυτό ευθύνεται για το πέρασμα του ζεύγους από την κατάσταση χωρίς παιδί σε εκείνη του ζεύγους με παιδί. Έτσι, έθρεψε την ψευδαίσθηση ότι κατά κάποιον τρόπο δημιούργησε το γονεϊκό ζεύγος. Οι τελευταίοι ενώθηκαν με σκοπό να το γεννήσουν. Θίγεται λοιπόν, ιδιαίτερα από το χωρισμό τους λες και δεν ήταν αρκετά καλό παιδί για να κρατήσει ενωμένους τους γονείς του. Αισθάνεται λοιπόν κακό και ντροπιασμένο.

Παρατηρούμε ότι αυτός που έχει τούτη την ψευδαίσθηση είναι συχνά ο πρωτότοκος της φατρίας, αυτός που πονά περισσότερο.

Το είπαμε ήδη. Η ντροπή είναι πολύ βίαιο συναίσθημα. Χειρότερο ακόμα και από την ενοχή σε εγκλωβίζει, διότι δυστυχώς δεν μοιράζεται. Έχει κάτι το πολύ προσωπικό. Και σίγουρα το γεγονός ότι πολλά παιδιά στις σύγχρονες κοινωνίες μας τρέφουν την ίδια ντροπή απέναντι στο διαζύγιο των γονιών τους δεν θα κάνει ελαφρύτερο το βάρος που σηκώνουν.

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ της ντροπής αυτής έστω και αν η αιτία της δεν είναι κοινωνική είναι μια διαδικασία πρόσκαιρα ανακουφιστική.Αλλά κοινωνική θεραπεία της ντροπής που οφείλεται στο διαζύγιο δεν υπάρχει. Τ0 παιδί ίσως έχει την τύχη να βρει στο περιβάλλον του ενηλίκους, δασκάλους, οικογενειακούς φίλους, κτλ.  στους οποίους θα μπορέσει να ανοίξει την ψυχή του να μιλήσει για την ταπείνωσή του και να ακουστεί.

Οι ενήλικες αυτοί θα αναγνωρίσουν την κατάσταση του θύματος στην οποία βρίσκεται ένα άλλο πρόσωπο θα δεχτεί να γίνει μάρτυρας με την πραγματική έννοια του όρου των όσων αισθάνεται. Και το γεγονός ότι κατάφερε να μοιραστεί αυτό το συναίσθημα θα το βοηθήσει να νιώσει λιγότερο μόνο σε αυτό που βιώνει.

Σχετικά άρθρα