Πώς να χειρίζεσαι ανθρώπους που επιδεικνύονται συνέχεια

<p style="text-align: justify;"><strong><em>Τι είναι η υστερική προσωπικότητα; Μήπως είσαι και εσύ; </em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Έχω μια φίλη την Αμαλία. Είναι πετυχημένη συμβολαιογράφος, παντρεμένη, με δύο μεγάλα παιδιά. Σε όποια εκδήλωση και να με δει, με φωνάζει από μακριά και έρχεται κατά πάνω μου, με μια μεγάλη αγκαλιά. Με φιλάει σταυρωτά, φροντίζοντας να μην της φύγει το έντονο βάψιμο, που πάντα κάνει. Μιλάει έντονα, χρησιμοποιώντας όπου μπορεί, κοσμητικά επίθετα και υπερθετικό βαθμό.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Γράφει ο ψυχίατρος Νευρολόγος, Παύλος Σακκάς. Απόσπασμα από το σύγγραμμα Η ψυχιατρική Αλλιώς, Ιατρικές Εκδόσεις Βήτα</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em><img src="/contentfiles/eidikoi/psyxiatroi/rest%20of/pavlos-sakkas.jpg" alt="" width="88" height="88" /></em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>-Χθες πήγαμε σε ένα εξαιρετικό μέρος. Δεν έχεις ξαναδεί τόσο ωραίο περιβάλλον και… να σου πω, ήταν όλη η Αθήνα. La tout Athenes!</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Όπου βρει ευκαιρία χρησιμοποιεί ξένες λέξεις και ας μην είναι απολύτως σωστή η χρήση τους. Εκείνο που έχει για την Αμαλία σημασία, είναι η προφορά. Και ομολογώ ότι η προφορά της σε όλες τις γλώσσες είναι άψογη. Βλέπετε μπορεί και μιμείται απόλυτα πειστικά. Είναι μια ηθοποιός, που συνεχώς νομίζει ότι βρίσκεται στη σκηνή.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Μόνο εσύ έλειπες από εκεί. Την άλλη φορά που θα πάω, να κανονίσουμε να πάμε μαζί. Με τη γυναίκα σου βέβαια! Πού είναι η χρυσή μου; Δεν τη βλέπω…</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Πάντα κοιτά ολόγυρα, ψάχνοντας με το βλέμμα της καινούργια «θηράματα», όπως λέω. Εξετάζει να δει ποιος είναι γύρω της και εάν τη βλέπουν. Είμαι σίγουρος ότι και όταν ακόμα φιλά στο στόμα, δεν θα κοιτά τον σύντροφό της στα μάτια. Το βλέμμα της και η αγωνία της, είναι στραμμένη πάντα στους θεατές. Είναι θαρρείς σαν να κρέμεται από το χειροκρότημά τους.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>-Και εσύ τι κούκλος, που είσαι σήμερα;</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>-Γιατί, τις άλλες φορές δεν είμαι;</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Πάντα μου αρέσει να την πειράζω. Έχει ευστροφία και μου γυρίζει τα πειράγματα με μοναδικό τρόπο, χωρίς κακία. Είναι έξυπνη και ξέρει το «πρόβλημά» της. Αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να ελέγξει όλο αυτό το θεατρικό στοιχείο, που έχει η συμπεριφορά της. Το απολαμβάνει, και χαίρεται όταν της το υποσημειώνω με τα πειράγματά μου.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>- Πάντα είσαι, αλλά σήμερα λάμπεις. Λες και έκανες </em></strong><strong><em>botox.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>-Ο δικός μου ο δερματολόγος είναι πιο γενναιόδωρος. Μου άλλα 10 χρόνια ακόμα, μέχρι να μου αρχίσει θεραπεία.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>-Τι λες; Τώρα όλες ξεκινούν από τα τριάντα τους. Όλες εδώ Αμαλία μου, πάνε κάθε 6 μήνες για ενέσεις. Μόνο οι δυο μας είστε εξαίρεση!</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em> </em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Γέλασε δυνατά και γύρισε να δει αν την έβλεπαν. Είναι πάντα βολική ακόμα και σε πράγματα σοβαρά. Μερικές φορές μάλιστα αναγκαστεί να τη διορθώσω, όπως για παράδειγμα όταν παρουσιάζοντάς με, σε μια παρέα σημαντικών ανθρώπων, μου προσέθεσε τίτλους επιστημονικούς και οικογενειακούς, που δεν είχα.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>-Εμείς οι υστερικοί έτσι είμαστε. Πάντα λίγο υπερβολικοί.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>-Το καταλαβαίνω, αλλά υπάρχουν και πράγματα που δεν παίρνουν  αύξηση. Δεν μπορούν να τεντωθούν, όσο καλή διάθεση και να έχεις.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>-Αγάπη μου, κατάλαβέ το. Ζω μέσα στην υπερβολή. Όχι μόνο όλα βλέπω πιο έντονα, αλλά και το μυαλό μου, τα πολλαπλασιάζει.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Έχω κοινούς γνωστούς με την Αμαλία, με τους οποίους έχω μ γι' αυτήν. Οι περισσότεροι δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι η βολή είναι χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς της και τη θεωρώ ακόμα και ψεύτρα. Γι’ αυτούς, οι πληροφορίες που δίνει, είναι τ' αναξιόπιστες: «Απ' ό,τι σου λέει η Αμαλία, πρέπει να κόβεις τα μισό», λένε γι' αυτήν. Μάλιστα μερικοί την αμφισβητούν με αποτέλεσμα να τα έχουν χαλάσει μαζί της. Κρίμα γιατί δεν είναι κακιά, ούτε τα ψέματα λέγονται για συγκεκριμένο σκοπό, ούτε προσδοκά κέρδη από αυτά. Απλώς έτσι είναι ο χαρακτήρας της και ό, τι και να πεις, δεν πρόκειται να την αλλάξεις. Το μόνο που θα καταφέρεις είναι σε αντιπαθήσει. Εγώ απεναντίας, προσπαθώ όσο γίνεται να αποφεύγω να τη διορθώνω και γι' αυτό με έχει μέσα στην καρδιά της. Δεν την κολακεύω…</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Ο πατέρας της Αμαλίας ήταν ένας έντιμος και καλός λογιστής, λένε όλη του τη ζωή, σε μια μεγάλη εταιρεία, αλλά ακριβώς λόγω υπερβολικής εντιμότητάς του, ποτέ δεν κατάφερε να μπει στην κλίκα της εξουσίας. Έτσι όχι μόνο δεν έκανε λεφτά, όταν του δόθηκαν οι ευκαιρίες, όπως στον καιρό του πολέμου και της γερμανικής κατοχής, αλλά αντίθετα αυτοί που ασκούσαν εξουσία στην εταιρεία που δούλευε, στο τέλος τον έδιωξαν, γιατί αρνήθηκε να καλύψει τις ατασθαλίες τους.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Έτσι η μικρή Αμαλία έζησε την τραυματική εμπειρία της οικονομικής καταστροφής της οικογένειάς της. Σαν μικρό κοριτσάκι, απαξίωσε πλήρως τον πατέρα της και πήρε τη ζωή στα χέρια της. Βγήκε στη σκηνή και έπαιζε έναν ρόλο, που τότε βέβαια, ήξερε πολύ καλά, ότι δεν ήταν πραγματικός. Από το δημοτικό έγραφε εκθέσεις με πολύ φαντασία. Προσπαθούσε με το ντύσιμό της, τις κινήσεις της και τον τρόπο της ομιλίας της, βάζοντας έναν τόνο υπερβολής, να δείξει κάτι παρά πάνω από αυτό που πραγματικά ήταν. Και προφανώς στον κύκλο των συμμαθητών και των δασκάλων της, θα είχε επιτυχία. Ζούσε μέσα σε έναν κόσμο που ήταν ψεύτικος. Όμως παίζοντας συνεχώς τον ρόλο αυτόν, στο τέλος τον πίστεψε. Έγινε αυτό που λένε στη θεατρική γλώσσα, «καρατερίστα».</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Όμως πάντα, την κυνηγά η γνώση της, ότι όλο αυτό είναι ψεύτικο. Σπάνια πλέον της δίνεται η ευκαιρία να το σκεφτεί, γιατί βέβαια αποφεύγει τέτοιες σκέψεις, αλλά μαζί έχουμε κάνει αρκετές συζητήσεις. Έχει συναίσθηση ότι όλη αυτή η βιτρίνα είναι ψεύτικη και άλλωστε, ουσιαστικά δεν την εκφράζει. Μάλιστα η Αμαλία στο βάθος της, είναι ένα δειλό και άκρως ανασφαλές κοριτσάκι. Που όμως, έχει κάνει θρησκεία της, την ανάγκη της για επιβεβαίωση από τους άλλους. Ζει για το χειροκρότημα. Και γι' αυτό και κάνει τα πάντα για το χειροκρότημα και τον θαυμασμό των άλλων. Κολακεύει ανθρώπους, που ουσιαστικά της είναι αδιάφοροι.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Όλοι της είναι αδιάφοροι! Μάλιστα. Η Αμαλία δεν ενδιαφέρεται παρά για τον εαυτό της. Παίζει θέατρο για το χειροκρότημα. Δεν έχει συναισθηματική σχέση, με κανέναν. Ούτε στη σκηνή, ούτε στην πλατεία. Ακόμα και τα παιδιά της, τα έχει σαν εξαρτήματα της εικόνας της! Έτσι τα αντιμετωπίζει. Θέλει να είναι όμορφα ντυμένα, να πηγαίνουν καλά στο σχολείο και να εισπράττει μόνο θετικά σχόλια γι' αυτά. Σαν να είναι σκουλαρίκια της.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Η κόρη της, από την εφηβεία, πέταξε τα ακριβά ρούχα, που της αγόραζε η μαμά της και ντύνεται πλέον με κουρέλια. Έχει πάντα αχτένιστα τα μαλλιά της και κάνει παρέα μόνο με διαφόρους περιθωριακούς τύπους. Η Αμαλία στην αρχή έλεγε σε όσους τη ρωτούσαν για την κόρη της, ότι κάνει την επανάστασή της. Αργότερα έκρινε ότι δεν μπορούσε πια να ανεχτεί την κατάσταση αυτή και πλέον δεν μιλά καθόλου για την κόρη της. Σαν να μην υπάρχει.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Ευτυχώς υπάρχει ο γιος της, ο οποίος τη δικαιώνει. Ακολουθεί κατά γράμμα τις οδηγίες της μητέρας του και έχει εξελιχθεί σε ένα στέλεχος της «καλής κοινωνίας». Λαμπρές σπουδές, ακριβά ρούχα, ακριβό αυτοκίνητο, σχέσεις με κοπέλες με βαριά ονόματα. Εκπληρώνει το όνειρο της μαμάς του.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Και ο σύζυγος της Αμαλίας; Αυτός, όπως θα μπορούσε να προβλέψει κάθε ψυχίατρος, μοιάζει στον πατέρα της. Άχρωμος, άτολμος… Έτσι η Αμαλία παίζει μόνη της στη σκηνή. Και αυτόν τον χρησιμοποιεί σαν εξάρτημά της. Τον βγάζει στη σκηνή, όταν αυτή νομίζει ότι εξυπηρετεί την οικονομία του «έργου». Η προσωπικότητά του όπως είναι αναμενόμενο είναι το ακριβώς αντίθετο από την προσωπικότητα της Αμαλίας.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Από μακριά, η Αμαλία σε κάποιους φαίνεται τερατώδης, ψεύτικη ίσως στο τέλος κακιά. Όμως μπορώ να σας διαβεβαιώσω, ότι η Αμαλία εμένα, μου έχει δώσει περισσότερα από ό,τι της έχω προσφέρει, αυτά, με όλη της την καρδιά. Γιατί απλώς δεν αντιδρώ, όπως οι περισσότεροι άνθρωποι γύρω της.</em></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Δεν εστιάζω στο ψεύτικο που προβάλει, αλλά διακρίνω πιο βάση στην ανάγκη δηλαδή που την κάνει να το προβάλει. Μάλιστα μπορώ πω ότι τη συμπαθώ, γνωρίζοντας το τι προσπαθεί να κρύψει, με αυτές τις χειρονομίες που κάνει.  Γιατί πρέπει να ξέρετε, ότι οι υστερικοί είναι πολύ καλοί στη συναισθηματική επικοινωνία. Δηλαδή επικοινωνούν περισσότερο συναισθητικά και επομένως έχουν εξασκηθεί να διαβάζουν συναισθήματα. Έτσι αμέσως διαβάζουν συναισθήματα απόρριψης, που παρά τις φιλότιμες προσπάθειές τους, συχνά εμφανίζονται στους άλλους. Επομένως Αμαλία, θα μπορούσε αμέσως να διακρίνει, έστω και ελάχιστα ση δια οίκτου στην έκφρασή μου. Και γι' αυτό είμαι ιδιαίτερα προσεκτικός: Μέσα μου άλλωστε το έχω αξιολογήσει ότι, με τον τρόπο της, την προσωπικότητά της αυτή, η Αμαλία έχει πετύχει ό,τι έχει πετύχει. Δεν επομένως για λύπηση.</em></strong></p>

Σχετικά άρθρα