Τα συμπτώματα της θερμοπληξίας και πώς αντιμετωπίζονται

<div>
<p><span style="font-size: small;">Η θερμοπληξία είναι η υπερθέρμανση (υπερθερμία) του σώματος, δηλαδή αύξηση της θερμοκρασίας του η οποία μπορεί να ανέβει σε υψηλά και επικίνδυνα επίπεδα. Η θερμοπληξία είναι μια βαριά και επείγουσα κλινική κατάσταση που εμφανίζεται συνήθως σε περιόδους καύσωνα και προσβάλλει κυρίως ηλικιωμένα και εξασθενημένα άτομα.</span></p>
</div>
<p><span style="font-size: small;">Τα συμπτώματα της θερμοπληξίας μπορεί να μοιάζουν με αυτά της καρδιακής προσβολής ή του εγκεφαλικού επεισοδίου. Η αντιμετώπιση της θερμοπληξίας απαιτεί γρήγορο δρόσισμα του σώματος για να χαμηλώσει η υψηλή θερμοκρασία του. Ο πάσχων πρέπει να μεταφερθεί σε δροσερό μέρος και να του ριχθεί άφθονο νερό ή να δροσιστεί με ένα πανί βουτηγμένο σε κρύο νερό.</span></p>
<p><span style="font-size: small;">Ο θερμορυθμιστικός μηχανισμός έχει έδρα τον εγκέφαλο και μερικές φορές αποκαλείται απλά «θερμοστάτης». Κάποιες φορές όμως αυτός ο ομοιοστατικός μηχανισμός μπορεί να μπλοκάρει και να υπάρξει υπερθερμία (ή <strong>υποθερμία</strong>). Ένας τρόπος που  μπορεί να συμβεί αυτό είναι η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο (<strong>ηλίαση</strong>). Το τρίπτυχο <strong>υψηλή θερμοκρασία</strong> (καύσωνας), υψηλή ατμοσφαιρική <strong>υγρασία</strong> και <strong>άπνοια</strong> συνιστά την προϋπόθεση της θερμοπληξίας. Η άπνοια και η υψηλή υγρασία (πάνω από 70%) παρεμποδίζουν την εξάτμιση του ιδρώτα, η οποία είναι υπεύθυνη για την πτώση της θερμοκρασίας στο δέρμα και στο σώμα.</span></p>
<p><span style="font-size: small;">Από τη δεκαετία του 1980 και μετά, τα μέσα ενημέρωσης υιοθέτησαν τον όρο <strong>καύσωνας</strong>, υπονοώντας θερμοκρασίες που μπορούν να προκαλέσουν θερμοπληξία. Ετσι κάθε φορά που η μετεωρολογική υπηρεσία προαναγγέλλει αύξηση της θερμοκρασίας άνω των 35 βαθμών Κελσίου, τα μέσα ενημέρωσης προαναγγέλλουν καύσωνα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Το υπουργείο Υγείας κινητοποιείται, θέτει το ΕΚΑΒ και τα νοσοκομεία σε συναγερμό και εκδίδονται έκτακτες ανακοινώσεις.</span></p>
<p><span style="font-size: small;">Επιρρεπείς σε θερμοπληξία, εκτός από τα ηλικιωμένα άτομα, είναι οι ασθενείς που παίρνουν αγγειοδιασταλτικά και διουρητικά φάρμακα, δηλαδή τα άτομα που πάσχουν από υπέρταση (πίεση) ή καρδιακή ανεπάρκεια ή σακχαρώδη διαβήτη.</span></p>
<p><span style="font-size: small;"><strong>Προδιαθεσικοί παράγοντες</strong></span></p>
<ul>
<li><span style="font-size: small;">Ηλικία άνω των 65 ετών.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Καρδιακή ανεπάρκεια, χρόνια ασθένεια των νεφρών ή του ήπατος.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Χρήση αλκοόλ και άλλων κατασταλτικών φαρμάκων.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, φαινοθειαζινών, αντιπαρκινσονικών. ορισμένων αντιαλλεργικών κ.λ.π..</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Ιστορικό παλαιότερης θερμοπληξίας.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Εξασθενημένα άτομα.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Υπέρβαρα άτομα.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Απροπόνητοι αθλητές σε κοπιώδεις αθλητικές δραστηριότητες (π.χ. σε μαραθώνιο).</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Εργασία κάτω από πολύ υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος.</span></li>
</ul>
<h2><span style="font-size: small;">Συνοπτικά, τα πρώτα συμπτώματα της θερμοπληξίας περιλαμβάνονται:</span></h2>
<div><span style="font-size: small;"> </span></div>
<ul>
<li><span style="font-size: small;">Δυνατός πονοκέφαλος</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Ατονία</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Αίσθημα καταβολής δυνάμεων</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Τάση για λιποθυμία,</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Πτώση της αρτηριακής πίεσης,</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Ταχύς αλλά αδύναμος σφυγμός</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Δυσκολία στην αναπνοή</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Έντονη εφίδρωση</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Κράμπες κυρίως στους μύες της κοιλίας και των κάτω άκρων</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Παράξενη συμπεριφορά</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Ψευδαισθήσεις</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Σύγχυση</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Διέγερση</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Αποπροσανατολισμός</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Ναυτία</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Εμετοί.</span></li>
</ul>
<p><span style="font-size: small;">Σε σοβαρότερες περιπτώσεις εμφανίζονται:</span></p>
<ul>
<li><span style="font-size: small;">Πολύ υψηλός πυρετός (&gt;39 βαθμούς Κελσίου)</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Απουσία εφίδρωσης με δέρμα καυτό, ερυθρό και ξηρό</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Εμετοί</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Διάρροιες</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Ταχύπνοια και προοδευτική εξασθένιση των σφυγμών.</span></li>
</ul>
<p><span style="font-size: small;">Αν ο ασθενής δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα παρατηρούνται:</span></p>
<ul>
<li><span style="font-size: small;">Διαταραχές της πηκτικότητας του αίματος</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Έμφραγμα του μυοκαρδίου ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Νεφρική και αναπνευστική ανεπάρκεια που εκδηλώνονται με αναστολή της αποβολής ούρων και πνευμονικό οίδημα</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Σπασμοί</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Απώλεια αισθήσεων και σε ακραίες περιπτώσεις</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Κώμα ακόμα και θάνατος</span></li>
</ul>
<h2><span style="font-size: small;"><strong>Αντιμετώπιση</strong></span></h2>
<div><span style="font-size: small;"> </span></div>
<p><span style="font-size: small;"> </span></p>
<p><span style="font-size: small;">Είναι ζωτικής σημασίας να μειωθεί η θερμοκρασία του ατόμου που έχει πάθει θερμοπληξία και έτσι πρέπει να του κάνουμε αέρα με και να του βάλουμε κρύες κομπρέσες. Κάνοντας μασάζ στα χέρια, τα πόδια και τοποθετώντας, παράλληλα, θήκες με πάγο στο λαιμό, τη βουβωνική χώρα και τις μασχάλες, επιταχύνουμε την απώλεια θερμότητας από το σώμα. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η τοποθέτηση των ασθενών μέσα σε κρύο νερό είναι λιγότερο αποτελεσματική. Σύμφωνα όμως με τον δρ Gabe Mirkin του Ινστιτούτου Αθλητικής Ιατρικής, η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τη θερμοπληξία είναι να τοποθετήσουμε το θύμα μέσα σε κρύο νερό. Ο Mirkin αναφέρει σαν παράδειγμα έναν αγώνα δρόμου στη Μασαχουσέτη, στη διάρκεια του οποίου 22 δρομείς λιποθύμησαν, εξαιτίας της ζέστης. Οι μισοί από αυτούς μπήκαν μέσα σε κρύο νερό, ενώ οι υπόλοιποι τυλίχθηκαν με υγρές πετσέτες.</span></p>
<p><span style="font-size: small;">Όταν υποψιάζεστε ότι κάποιο άτομο εμφανίζει συμπτώματα θερμοπληξίας πρέπει να:</span></p>
<ul>
<li><span style="font-size: small;">Μεταφέρετε τον ασθενή, άμεσα, σε μέρος δροσερό, ευάερο και σκιερό ή αν είναι δυνατό σε αεριζόμενο χώρο.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Τοποθετείτε τον ασθενή σε ύπτια θέση.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Αφαιρείτε τα βαριά ρούχα, για να αερίζεται το σώμα του,</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Αερίζετε τον ασθενή με ότι πρόχειρο μέσο διαθέτετε (βεντάλιες, χαρτόνια κ.α)</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Βρέχετε το πρόσωπο του, το λαιμό, το στήθος και γενικά το σώμα του με κρύο ή παγωμένο νερό.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Τοποθετείτε ψυχρά επιθέματα στο πρόσωπο και το κεφάλι του.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Τοποθετείτε, παράλληλα, θήκες με πάγο στο λαιμό, τη βουβωνική χώρα και τις μασχάλες, επιταχύνοντας με αυτόν τον τρόπο την απώλεια θερμότητας από το σώμα του</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Ελέγχετε διαρκώς τη θερμοκρασία του σώματός του και συνεχίζετε τις προσπάθειες ψύξης μέχρι η θερμοκρασία του σώματός του να πέσει στους 38 βαθμούς Κελσίου. Αντιπυρετικά (π.χ., Acetaminophen, ασπιρίνη και άλλα στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα) δεν έχουν κανένα ρόλο στη θεραπεία της υπερθερμίας.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Κάνετε εντριβές στα άκρα του με κατεύθυνση από κάτω προς τα πάνω.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Αν είναι εφικτό, χορηγείτε άφθονα υγρά με μικρές ποσότητες αλατιού για να αναπληρώσει αυτά που έχασε ο οργανισμός του εξαιτίας της μεγάλης εφίδρωσης.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Σε περιπτώσεις σπασμών προστατέψετε τον από πιθανό αυτοτραυματισμό, χωρίς ωστόσο να τοποθετήσετε κάτι στο στόμα του και να του δώσετε υγρά.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Σε περίπτωση εμετού σιγουρευτείτε ότι η αεροφόρος οδός παραμένει ανοιχτή γυρίζοντας τον στο πλάι.</span></li>
<li><span style="font-size: small;">Καλείτε το ΕΚΑΒ για την μεταφορά του σε νοσοκομείο και περαιτέρω αντιμετώπιση. Ο θερμόπληκτος πολλές φορές χρειάζεται νοσηλεία σε εντατική μονάδα. Η έγκαιρη παρέμβαση ελαττώνει την θνητότητα.</span></li>
</ul>

Σχετικά άρθρα