Κατάθλιψη: Είναι και θέμα χαρακτήρα;

<p>Κείμενο του Νευρολόγου Ψυχιάτρου κυρίου Παύλου Σακκά</p>
<p> </p>
<p>Για να προκληθεί κατάθλιψη απαιτούνται τρεις παράγοντες:</p>
<ul>
<li>Πρώτον, το κύκλωμα που έχουμε κληρονομήσει, να είναι μέτριας ή κακής ποιότητας.</li>
<li>Δεύτερον, οι ψυχοπιεστικές συνθήκες που μας τυχαίνουν να είναι υπερβολικές, ο εγκέφαλός μας δηλαδή να καταπονείται από πολλά γεγονότα που τον πιέζουν. Πολλά γεγονότα που απαιτούν αποφάσεις. Πολλές αναποδιές στη ζωή, οι οποίες μάλιστα, πρέπει να ξέρουμε ότι δρουν αθροιστικά. Γι' αυτό και συχνά οι ασθενείς μου λένε, ότι το τε­λευταίο γεγονός, πριν εμφανιστεί η κατάθλιψη, δεν ήταν και τόσο ση­μαντικό, όσο τα προηγούμενα που είχαν περάσει στο παρελθόν. Όμως φαίνεται το τελευταίο γεγονός έπαιξε τον ρόλο, που παίζει το κερασά­κι στην τούρτα πριν αυτή καταρρεύσει.</li>
<li>Τρίτον, το οποίο βέβαια σχετίζεται άμεσα με το δεύτερο, ο χαρακτή­ρας μας. Η προσωπικότητά μας, η οποία προκαλεί υπερβολική ενερ­γοποίηση του κυκλώματος αυτού. Δηλαδή το να τα θέλουμε όλα τέ­λεια και επομένως να αγχωνόμαστε για πολλά πράγματα, για τα οποία φυσιολογικά, άλλοι άνθρωποι δεν αγχώνονται. Να είμαστε δηλαδή τελειοθηρικοί, να στενοχωριόμαστε για τις λεπτομέρειες.</li>
</ul>
<p> </p>
<p>Αυτό είναι και το μόνο σημείο στο οποίο μπορούμε να επέμβουμε ψυχοθεραπευτικά. Αφού δεν μπορούμε να αλλάξουμε τα γονίδιά μας, αλλά ούτε και τις εξωτερικές συνθήκες της ζωής που μας πιέζουν ψυχο­λογικά. Επομένως το μόνο που μπορούμε να κάνουμε, είναι να γίνουμε λίγο πιο αναίσθητοι. Να μην αγχωνόμαστε για το κάθε τι που μας συμ­βαίνει, ειδικά μάλιστα όταν δεν μπορούμε να το επηρεάσουμε. Ακόμα χειρότερα βέβαια πολλοί στις μέρες μας αγχώνονται για κάτι, που φο­βούνται ότι πρόκειται να τους επισυμβεί.</p>
<p> </p>
<p>Πρέπει δηλαδή να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε, έστω και λίγο τον χαρακτήρα μας. Και βέβαια γνωρίζουμε, ότι το να κάνουμε σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που αντιδρούμε στις καταστάσεις δεν είναι εύκο­λο. Το μόνο που μπορούμε να ελπίζουμε είναι μια μικρή έστω αλλαγή, που όμως μπορεί να μας γλιτώσει κάποιο μέρος της ψυχικής καταπόνη- σης, που μπορεί να παίζει κριτικό ρόλο, στην επιβάρυνση του συγκε­κριμένου αυτού νευρωνικού κυκλώματος.</p>
<p> </p>
<p>Εν πάση περιπτώσει, για να κινητοποιήσω τους ασθενείς μου προς την αλλαγή αυτή, τους τονίζω ότι η τελειοθηρία τους είναι εκείνη που φταίει, που έφτασαν στην κατάθλιψη. Αν δεν προσπαθήσουν να αλλά­ξουν τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τα προβλήματά τους, θα χρειάζο­νται για όλη τη ζωή τους την ενίσχυση των φαρμάκων.</p>
<p> </p>
<ul>
<li>Βλέπετε άλλοι άνθρωποι χάνουν τον ύπνο τους, επειδή κάποιος τους γρατζούνισε το αυτοκίνητο. Απεναντίας άλλοι, μπορεί ένα μεγάλο τρακάρισμα, να το περάσουν επιφανειακά και να πουν: «δει/ <em>βαριέσαι, λαμαρίνες είναι φτιάχνονται… εμείς να είμαστε καλά».</em> Για να αντέξετε τις αντιξοότητες της ζωής, απαιτείται να είστε και λίγο επιφανειακοί. Να είστε λίγο πιο χοντρόπετσοι. Να μη σας αγγίζουν όλα και κυρίως να μη σας πληγώνουν.</li>
</ul>
<p> </p>
<ul>
<li>Μα δεν μπορώ να αλλάξω γιατρέ! Το αντιλαμβάνομαι και εγώ, αλλά είναι πάνω από τις δυνάμεις μου.</li>
</ul>
<p> </p>
<p>-Τότε η άλλη εναλλακτική που έχετε, είναι να εγκαταλείψετε την απαι­τητική ζωή σας και να πάτε να ζήσετε εκεί όπου οι απαιτήσεις του μυαλού είναι μικρότερες. Να εγκαταλείψετε τη θέση σας στη χρημα­τιστηριακή εταιρεία, αφού δεν τα βγάζετε πέρα και να πάτε να γίνετε ψαράς στο νησί. Έτσι ο εγκέφαλός σας αντί να χρειάζεται να επεξερ­γάζεται χιλιάδες αστάθμητους και δύσκολα ελέγξιμους παράγοντες, θα απασχολείται μόνο με τον καιρό. Κάνει καλό καιρό: θα βγαίνετε για ψάρεμα. Έχει πολύ φουρτούνα: θα κάτσω σπίτι. Απλά πράγματα!</p>
<p> </p>
<p>Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στο βιβλίο «Η Ψυχιατρική Αλλιώς» Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ <em></em></p>

Σχετικά άρθρα