Kαρκίνος μαστού: Τι είναι η «Συντηρητική Μαστεκτομή» ;

16/10/2014
Ομάδα Σύνταξης
Ογκολογία

«Συντηρητική Μαστεκτομή» ή «Ογκοπλαστική Μαστεκτομή» 
Μαστεκτομή με διατήρηση δέρματος Θηλής και Άλω
Ελένη Φαλιάκου, MD
Χειρουργός Μαστού
Διευθύντρια Α’ Χειρουργικής Κλινικής Μαστού Ευρωκλινικής Αθηνών
 
Η γνωστή ηθοποιός Angelina Jolie, σύζυγος του Brad Pitt και μητέρα έξι παιδιών αποφάσισε να υποβληθεί σε προφυλακτική επέμβαση αφαίρεσης και των δύο μαστών της όταν ανακάλυψε το μεγάλο κίνδυνο που διέτρεχε για να αναπτύξει καρκίνο μαστού αλλά και ωοθηκών γιατί είχε κληρονομήσει μια μετάλλαξη στο γονίδιο BRACA 1. Η μητέρα της Marcheline Bertrand πέθανε σε ηλικία 56 ετών από καρκίνο ωοθηκών και η θεία της διαγνώστηκε με καρκίνο μαστού.
 
Οι γιατροί της, επειδή έφερε την μετάλλαξη αυτή, της έδωσαν πιθανότητα 87% να αναπτύξει καρκίνο μαστού και 50% πιθανότητα να αναπτύξει καρκίνο ωοθηκών, η προφυλακτική όμως αυτή επέμβαση μείωσε τον κίνδυνο κάτω από 5%. 
Η συγκεκριμένη επέμβαση δεν είναι κατάλληλη για όλες τις γυναίκες μια που μόνο αυτές που έχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου μαστού λόγω βεβαρημένου οικογενειακού ιστορικού ή επειδή αποδεδειγμένα φέρουν μετάλλαξη στα γονιδία BRACA 1 και 2 ωφελούνται από αυτή.
 
Η Angelina Jolie δεν είναι πρωτοπόρος. H γνώση για τη δυνατότητα πραγματοποίησης του γονιδιακού έλεγχου υπήρχε ήδη και πολλές γυναίκες έχουν ήδη υποβληθεί στο παρελθόν σε παρόμοιες επεμβάσεις. Η γενναία όμως αυτή ενέργεια, μιας από τις ωραιότερες γυναίκες του κόσμου που η θηλυκότητά της και η εμφάνισή της αποτελεί και σημαντικό εργαλείο της επαγγελματικής της ζωής, θυμίζει σε όλες τις γυναίκες που φέρουν μετάλλαξη ή έχουν βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό ότι μέσα από κατάλληλες ομάδες εξειδικευμένων επιστημόνων έχουν τη δυνατότητα να οδηγηθούν με ασφάλεια σε προφυλακτικές επεμβάσεις με εξαιρετικό αισθητικό αποτέλεσμα χωρίς να επηρεαστεί η θηλυκότητά τους και οι ρόλοι τους μέσα στην οικογένεια.
 
Η «Συντηρητική» ή «Ογκοπλαστική Μαστεκτομή» και άμεση αποκατάσταση, η τεχνική Nipple Delay, όπου αυτή ενδείκνυται, είναι μέθοδοι που εφαρμόζονται από την ομάδα μας στην Α’ Κλινική Μαστού της Ευρωκλινικής Αθηνών από την ίδρυσή της το 2010.
 
Το γονιδιακό τεστ
Ο έλεγχος για μετάλλαξη στα γονίδια BRCA 1-2 ή και σε άλλα γονίδια μικρότερης διεισδυτικότητας προτείνεται σε γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό ή άλλα χαρακτηριστικά που τις τοποθετούν σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Γίνεται με μια εξέταση αίματος και επί θετικού αποτελέσματος προτείνεται συνήθως αμφοτερόπλευρη προφυλακτική συντηρητική ή ογκοπλαστική μαστεκτομή και αποκατάσταση, μια συμβουλή που ακολουθούν το 50% περίπου των γυναικών που διαγιγνώσκονται ότι φέρουν τις μεταλλάξεις αυτές.
 
Η προετοιμασία της Θηλής (Nipple Delay)
Δυό με τρεις εβδομάδες πριν τη Συντηρητική ή Ογκοπλαστική Μαστεκτομή γίνεται η προετοιμασία της θηλής με την αποκόλλησή της από τον υποκείμενο μαζικό αδένα με σκοπό την διακοπή της συνέχειας των ιστών μεταξύ μαστού και συμπλέγματος θηλής και άλω, ώστε η αιμάτωση της θηλής και της άλω να μην εξαρτάται πλέον από τα αιμοφόρα αγγεία του μαστού για την επιβίωσή της.
Έτσι το σύμπλεγμα θηλής και άλω παίρνει πλέον την αιμάτωσή του από τους γύρω ιστούς με αποτέλεσμα να έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να «ζήσει» μετά το χειρουργείο της μαστεκτομής, ενώ ταυτόχρονα δίνεται ή δυνατότητα να ελεγχθούν οι ιστοί κάτω από τις θηλές για να επιβεβαιωθεί η απουσία στοιχείων κακοήθειας. Μια τέτοια επέμβαση προτείνεται να προηγηθεί της συντηρητικής ή ογκοπλαστικής μαστεκτομής όταν η γυναίκα καπνίζει ή έχει μεγάλους πτωτικούς μαστούς ή έχει υποβληθεί προηγουμένως σε επεμβάσεις με τομή κοντά στη θηλή, ανόρθωση μαστών ή αυξητική μαστών με τομή κοντά στη θηλή. 
 
Η Συντηρητική ή Ογκοπλαστική Μαστεκτομή και Αποκατάσταση του Μαστού
 
Στη μαστεκτομή αυτή αφαιρείται μόνο ο μαζικός αδένας, διατηρείται το δέρμα του μαστού καθώς και το σύμπλεγμα της θηλής και της άλω. Φανταστείτε ένα πορτοκάλι που αφαιρούμε το εσωτερικό του και διατηρούμε το εξωτερικό του ανέπαφο. Οι τομές γίνονται στην υπομάστιο πτυχή ή στην 6 ώρα του μαστού. Αμέσως μετά την μαστεκτομή ακολουθεί ή αποκατάσταση του μαστού.
 
Στη θέση των μαστού τοποθετείται είτε η τελική πρόθεση σιλικόνης (αποκατάσταση με ένα χειρουργείο), συνήθως με την σύγχρονη χρήση κάποιου βιολογικού πλέγματος, -στην Ελλάδα σήμερα χρησιμοποιούμε υλικό υποκατάστατο κολλαγόνου από περικάρδιο βοδιού-, είτε τοποθετούνται διατατήρες ιστών (αποκατάσταση με δύο χειρουργεία) -προσωρινές προθέσεις-, διαστολείς για προετοιμασία της επόμενης επέμβασης, που επιτρέπουν σταδιακή διάταση των ιστών στο επιθυμητό μέγεθος καθώς προχωρεί και η επούλωση των ιστών (1ος χρόνος της αποκατάστασης). Μετά από 3-4 μήνες γίνεται το χειρουργείο ανταλλαγής των διατατήρων με τις τελικές προθέσεις μαστού (2ος χρόνος της αποκατάστασης).
 
Ο διαχωρισμός των δύο αυτών χειρουργείων οδηγεί σε μεγαλύτερη ακρίβεια και συμμετρία, αν και σημαίνει μια επέμβαση περισσότερο. Παράλληλα επιτρέπει την τροποποίηση των κοιλοτήτων που οδηγεί σε καλύτερο αποτέλεσμα αλλά και τη χρήση άλλων μεθόδων όπως η μεταφορά λίπους. Με την πρόοδο στις τεχνικές της μαστεκτομής, την ποικιλία των προθέσεων αλλά και τις τεχνικές αποκατάστασης μπορούμε πλέον να στοχεύουμε σε ένα πολύ όμορφο αποτέλεσμα που επιτρέπει στη γυναίκα να αισθανθεί ότι το σώμα της έχει αποκατασταθεί σε σημαντικό βαθμό. 
 
Η μετεγχειρητική παρακολούθηση
Μια τέτοια επέμβαση όπως προαναφέραμε, δεν εκμηδενίζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου μαστού αλλά τον μειώνει δραματικά: από 85% σε ποσοστό κάτω από 5%. Παραμένει όμως η ανάγκη για παρακολούθηση με υπερηχογραφήματα των κρημνών αλλά και αυτοεξέταση.
 
Το αποτέλεσμα
Η συντηρητικές ή ογκοπλαστικές μαστεκτομές με άμεση αποκατάσταση αποτελούν ό,τι πιο σύγχρονο στην χειρουργική του μαστού επιτρέποντας στη γυναίκα που φέρει μετάλλαξη ή έχει βεβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό να μειώσει δραματικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου μαστού χωρίς να αισθάνεται ότι έχει υποβληθεί σε μια ακρωτηριαστική επέμβαση και χωρίς να επηρεάζεται ή θηλυκότητά της. Η απουσία αισθητικότητας της θηλής είναι ίσως αυτό που αποτελεί ακόμα πρόβλημα στην πλήρη αποκατάσταση της σωματικής εικόνας των γυναικών. 
 
Με τις σύγχρονες τεχνικές και με τη χρήση της προετοιμασίας της θηλής, μπορούμε να πετύχουμε ικανοποιητική διατήρηση του σχήματος και της προβολής της θηλής και της άλω, μιας τόσο μικρής περιοχής του γυναικείου μαστού που όμως ενσωματώνει όλη την έννοια του γυναικείου μαστού στα πολλά του επίπεδα, τόσο που μια γυναίκα με καλυμμένες θηλές θεωρείται ντυμένη ακόμα και αν μεγάλο μέρος του μαστού είναι ορατό. Αυτός είναι κι ο λόγος που αξίζει με τη λεπτότερη δυνατή τεχνική αλλά και τον προσεκτικό σχεδιασμό του χειρουργείου να διατηρήσει κανείς με ασφάλεια στην περιοχή αυτή του γυναικείου μαστού την ομορφιά αλλά και την απλότητά του.
 
<img src="/contentfiles/diafora%20valias/ebrokliniki.JPG" alt="" width="500" height="336" />