<p class="30" style="text-align: justify;"><strong>Οι γυναίκες με τις οποίες έβγαινε ο πελάτης μου δεν είχαν ιδέα ότι έφτιαχνε λίστα. Όταν έβγαιναν ραντεβού, εκείνος δεν μίλαγε για σεξ, αλλά για αγάπη. Γoήτευε τις γυναίκες με το πνεύμα του και όχι με το σώμα του. Η αλήθεια είναι ότι το σώμα του δεν ήταν αυτό που τυπικά τραβάει τις γυναίκες. Αν και δεν ήταν τόσο άχαρος, ήταν κοντός και αδύνατος και αυτό του είχε προκα- λέσει μεγάλη στεναχώρια όταν ήταν έφηβος – ένιωθε κατώτερος απ' τα άλλα αγόρια, και τα κορίτσια δεν του έδιναν σημασία. Ακόμα και όταν πήγε στο κολέγιο, κανένα κορίτσι δεν ήθελε να βγει μαζί του. Όμως με­τά -ξεκάθαρα λόγω αναγκαιότητας- ανάπτυξε τις δεξιότητές του στο χώ­ρο της αποπλάνησης μέσω του ευγενικού πνεύματος…</strong></p>
<p class="30" style="text-align: justify;"><strong>Διηγείται ο συγγραφέας και ψυχοθεραπευτής Dr. Alon Gratch</strong></p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Αυτό το σύνδρομο είναι αρκετά γνωστό. Μερικοί απ' τους πιο "επι­τυχημένους" Δον Ζουάν που έχω γνωρίσει είναι άνδρες με κάποια σω­ματική ανεπάρκεια, ή με την αντίληψη ότι έχουν σωματική ανεπάρκεια. Μπορεί να είναι, ή να νιώθουν, πολύ αδύνατοι, κοντοί, θηλυπρεπείς ή κάτι παρόμοιο. Παρακινούνται προς την κατάκτηση επειδή είχαν ένα ιστορικό όπου τα άλλα αγόρια τους πείραζαν όταν ήταν παιδιά, ή τα κο­ρίτσια τους απόρριπταν όταν ήταν έφηβοι.</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Αυτός ο τύπος άνδρα όταν βγαίνει ραντεβού μετατρέπει τη δυσκολία του σε προσόν, με το ν' ανοίγεται γρήγορα και εύκολα. Είναι ενδοσκοπικός και ευγενικός και φαίνεται άνετος με τα τρωτά του σημεία.Ίσως και να περιγράψει τις ευαισθησίες του και τα αρνητικά του. Συνειδητά ή ασυνεί­δητα έχει μάθει ότι αυτά που πέρασε σαν παιδί ή έφηβος μπορούν να του χρησιμεύσουν σαν πλεονέκτημα. Το να είναι αγόρι, ποιητής και χωρίς άμυνες αφοπλίζει και γοητεύει τις γυναίκες, ιδιαίτερα εκείνες που φοβού­νται την ανοιχτή ανδρική επιθετικότητα. Τώρα, στην περίπτωση του Κηθ, αυτός ο τρόπος συμπεριφοράς συνήθως δεν είναι μια επίδειξη ή ένας συ­νειδητός χειρισμός. Ούτε υπάρχει το αμετάκλητο συμπέρασμα ότι αυτός ο τύπος άνδρα θα πληγώσει τη γυναίκα που φλερτάρει. Αυτό που τελικά βοήθησε τον πελάτη μου να δεσμευτεί ήταν ότι εγώ -αλλά και η γυναίκα που τελικά παντρεύτηκε- κράτησα έναν άσχημο καθρέφτη απέναντι του. Έναν καθρέφτη που δεν του έδειξε μόνο το μοτίβο της επιθετικότητάς του, αλλά, συγχρόνως, του έδειξε κι ότι αρνήθηκα να παίξω το ρόλο του θύμα­τος. Αυτό δεν είναι εύκολο για ένα θεραπευτή, πόσο μάλλον για μια γυ­ναίκα που έχει σχέση μαζί του. Πρώτον, πρέπει να είστε σίγουρη ότι ο κα­θρέφτης που θα κρατήσετε μπροστά του, θα έχει όλα τα αποδεικτικά στοι­χεία – αλλιώς θα σας βγάλει τρελή. Αυτός νομίζει ότι είναι ένας καλός και ευαίσθητος άνδρας. Και πράγματι είναι – κι αυτό οδηγεί στη δεύτερη δυσκολία: Καθώς θα του παρουσιάσετε τα αποδεικτικά στοιχεία, ίσως τον πληγώσετε. Και τρίτον, καθρεφτίζοντας την επιθετικότητά του δεν πρέπει να είστε πολύ θυμωμένη ή πληγωμένη. Αν η παρουσίασή σας είναι γεμάτοι με τέτοια (αρνητικά) συναισθήματα, θα έχετε ήδη κατακτηθεί και ο άνδρας θα χάσει το ενδιαφέρον του και θα συνεχίσει το δρόμο του.</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Η γυναίκα που έμεινε μαζί της ο Κηθ, κατάλαβε αμέσως την επιθετικότητά του (την έπιασε στον αέρα). Με τις πράξεις της και τα λόγια της είπε πάνω κάτω: "Καταλαβαίνω που θα οδηγήσει αυτό, αλλά δεν είμαι ο τύπος που πληγώνεται – μην το συνεχίζεις λοιπόν". Ο χαρακτήρας της ήταν τέτοιος, που δεν ενοχλούνταν απ' την αμφιθυμία. Όταν εκείνος άρχισε να έχει αμφιβολίες για εκείνη, άρχισε κι εκείνη ν' αμφιβάλλει γι' αυτόν. Όταν το σεξουαλικό του ενδιαφέρον άρχισε να μαραίνεται, εκείνη συνειδητοποίησε (και του το είπε!) ότι μερικές φορές νιώθει ότι κάνει σεξ μ' ένα παιδί. Όταν αυτός χρειαζόταν χώρο, εκείνη ένιωθε ανακούφιση και όχι απόρριψη. Έτσι, αντιδρώντας με ευγένεια, αυτή η γυναίκα προ- σκαλούσε τον πελάτη μου να φέρει την επιθετικότητά του μέσα στη σχέ­ση – δεν θα μαραινόταν αν εκείνος εξέφραζε την αμφιθυμία του. Ξεκά­θαρα, αυτό δεν ήταν ένας συνειδητός χειρισμός ή ένα παιχνίδι – απλά εί­χε κι εκείνη τη δική της επιθετικότητα και αμφιθυμία που ήθελε να εκφράσει. Με λίγα λόγια, ήταν η σωστή σύντροφος γι' αυτόν το θεραπευ­όμενο. Όμως εμφανίστηκε και στη σωστή στιγμή -όταν το ταξίδι του Κηθ τον είχε φέρει στο σημείο ν' αντιμετωπίσει την εχθρότητά του προς τις γυναίκες. Έτσι, κι οι δυό τους μαζί -για να ολοκληρώσουμε το κλισέ- δούλεψαν σκληρά για να φτιάξουν το ιδανικό μέρος όπου η άμεση επι­θετικότητα ήταν προτιμότερη απ' την ασυνείδητη ύπουλη έκφρασή της.</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Αυτό το κομμάτι, βέβαια, αντανακλά το θεραπευτικό μέρος όπου ο θεραπευτής δουλεύει με το θεραπευόμενο για να νιώσει ο δεύτερος λι­γότερο φόβο για την επιθετικότητά του και να την ενοποιήσει στις σχέ­σεις του. Δεν χρειάζεται να πούμε ότι αυτό δεν φαίνεται πάντα ωραίο. Η "δουλειά" (του θεραπευτή) σ’ αυτού του είδους τη σχέση δεν είναι να προσπαθείς να είσαι ευγενικός, εξυπηρετικός και συνεργάσιμος, αλλά να επιτρέψεις στον εαυτό σου να γίνει κακός, θυμωμένος και δυσάρε­στος. Αν το θέσουμε αλλιώς, οι δύο πλευρές σ' αυτή τη σχέση πρέπει να μάθουν να μαλώνουν χωρίς να καταστρέφουν την πίστη και την αγάπη, που έχουν ο ένας για τον άλλο. Όπως συχνά λέω στους πελάτες μου, όλοι πιστεύουν ότι η "ανοιχτή επικοινωνία" είναι κάτι υπέροχο, και τη συνδυάζουν με την αγάπη, την τρυφερότητα και την κατανόηση. Ο λό­γος όμως που δεν επικοινωνούμε τις περισσότερες φορές, δεν είναι επει­δή η επικοινωνία είναι κάτι υπέροχο, αλλά επειδή μπορεί να γίνει και δυ­σάρεστο. Ποιός ισορροπημένος θα ήθελε να εκφράσει αρνητικά συναι­σθήματα και σκέψεις -θυμό, επιθετικότητα, ή κατάθλιψη για να ονομά­σουμε μερικά- στους ανθρώπους που αγαπάει; Αλλά είτε μας αρέσει εί­τε όχι, τα εκφράζουμε, και το μόνο ερώτημα είναι, με ποιόν τρόπο διαλέ­γουμε να το κάνουμε αυτό.</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Για τις γυναίκες που πιστεύουν ότι αυτό είναι πολύ αρνητικό, ή χρειά­ζεται αρκετή δουλειά, ο μόνος δρόμος για ν’ αντιμετωπίσουν τον ευαίσθη­το Δον Ζουάν είναι να φύγουν νωρίς απ' τη σχέση. Το πρόβλημα μ' αυτή τη στρατηγική είναι ότι δεν θα καταλάβετε νωρίς ότι αυτός ο άνδρας σας αποπλανά – μια και σ' αυτή την πρώτη φάση σάς απασχολεί η ποίηση και η πνευματικότητα. Έτσι, δεν θα καταλάβετε ότι πρέπει να φύγετε. Όταν ένας άνδρας χάσει την ψυχραιμία του στο δεύτερο ραντεβού, γνωρίζετε ότι θα πρέπει ν' απομακρυνθείτε – εκτός βέβαια κι αν είστε τόσο συνηθι­σμένες στην κακοποίηση που ούτε καν την αναγνωρίζετε – δυστυχώς σε πολλές γυναίκες συμβαίνει αυτό. Αν όμως ο άνδρας είναι καλός, γλυκός και υποστηρικτικός, δεν έχετε κανένα λόγο να περιμένετε επιθετικότητα – εκτός απ' τη γενικότερη αντίληψη ότι οι περισσότεροι άνδρες είναι επιθετι­κοί. Έτσι, η πρώτη άμυνα για ν' αντιμετωπίσετε αυτούς τους καλούς άνδρες είναι ν' αναζητήσετε και ν' αποδεχθείτε κάποιο είδος ανδρικής επιθετικό­τητας. Βέβαια, το τι είναι αποδεκτό ποικίλει από γυναίκα σε γυναίκα.</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Μερικές γυναίκες που έχουν υποταχθεί από επιθετικούς άνδρες, και το αναγνωρίζουν αυτό, φοβούνται τόσο πολύ με οποιοδήποτε σημά­δι επιθετικότητας ή "αρνητικής" ανδρικής συμπεριφοράς, ώστε κλείνουν την πόρτα σε κάθε τέτοια έκφραση ενός άνδρα. Αλλά από ανοησία κα­ταλήγουν να την αφήνουν να μπει από την πίσω πόρτα. Αυτό είναι σχετι­κό με τη δυναμική των αντιθέτων που συζήτησα στο τέταρτο κεφάλαιο. Αν νιώθετε έλξη για τους τρυφερούς, παθητικούς και ευαίσθητους άν­δρες, ίσως αυτό συμβαίνει γιατί φοβάστε το αντίθετο. Το πρόβλημα είναι ότι αυτοί οι άνδρες μπορεί να φοβούνται τη δική τους επιθετικότητα, και πολλές φορές υπάρχει σοβαρός λόγος γι' αυτό. Έτσι, η "έλλειψη επιθε­τικότητας" σ' αυτού του είδους τις σχέσεις, βασίζεται στο φόβο για την επιθετικότητα, που υπάρχει μεν αλλά είναι απωθημένη.</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Μια γυναίκα σ' αυτή την περίπτωση, πιθανόν να μη φοβάται μόνο την επιθετικότητα που βίωσε στις προηγούμενες σχέσεις της, αλλά και τη δική της εκδικητική επιθετικότητα ή θυμό, που για κάποιο λόγο -ίσως επειδή αυτό συνέβη όταν ήταν παιδί, ή όταν, για κάποιο λόγο, ένιωθε αδύναμη σε κάποια σχέση- δεν μπορούσε να δράσει, κι έτσι έπρεπε ν' απωθήσει ή ν' απαρνηθεί το θυμό της. Αν αυτό είναι αλήθεια, όσο συνε­χίζει να επιλέγει την "έλλειψη επιθετικότητας", και όσο περισσότερο προ­σπαθεί να ξεφύγει απ' το θυμό που υπάρχει μέσα της, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να χτυπηθεί μ' αυτό. Η ψυχολογική αρχή εδώ είναι ότι τα αντίθετα εμπεριέχουν το ένα το άλλο, και ο λόγος είναι: Όσο προσπα­θούμε ν' αποφύγουμε κάτι στον εαυτό μας και να γίνουμε το αντίθετο, τό­σο περισσότερο χρειάζεται να το εκφράσουμε. Γι αυτό και στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων, ο δολοφόνος της διπλανής πόρτας περιγράφεται συνή­θως απ' τους γείτονες και φίλους σαν ένας «καλός και ήσυχος άνθρω­πος». Ή, με μια πιο ποιητική διάθεση, είναι ένας τρόπος να καταλάβουμε τον Μάκβεθ που λέει «Το δίκιο είναι άδικο και το άδικο δίκιο».</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Έτσι, θα πρέπει να περιμένουμε και ν' αποδεχόμαστε κάποια επιθε­τικότητα απ' τους άνδρες. Την ίδια στιγμή, υπάρχουν περισσότερα που μπορούμε να κάνουμε για ν' αξιολογήσουμε έναν μη επιθετικό άνδρα, και ειδικά εκείνον που φαίνεται γλυκός, αγαθός, ανοιχτός και "υπεράνω πάσης υποψίας". Αν ξέρετε τι να ψάξετε, μπορείτε να εφαρμόσετε τις τε­χνικές της κλινικής συνέντευξης – να κάνετε ερωτήσεις για το παρελθόν του, ενώ θα προσπαθείτε να επιβεβαιώσετε κάποιες υποθέσεις σχετικές με το χαρακτήρα του. Συγκεκριμένα, σ' αυτή την περίπτωση, θέλετε να βρείτε το μοτίβο ενός άνδρα που αποτελείται από α) ένα καλό, ευγενικό και έξυπνο τύπο, β) πολλές σχέσεις που δεν είχαν διάρκεια, γ) καμιά εξήγηση ή επίγνωση που να ρίχνει κάποιο φως στο γιατί αυτές οι σχέσεις απέτυχαν. Το τρίτο μέρος της εξίσωσης είναι ακόμα πιο δύσκολο να εξα­κριβωθεί, μια και ο Δον Ζουάν είναι πολύ καλός στο να χρησιμοποιεί ψυ­χολογικά κλισέ όπως μισο-αλήθειες, ψευδο-αναλύσεις για τον εαυτό του, όπως "Δεν ήμουν έτοιμος για σχέση", "Ήμουν σε άλλη φάση της ζωής μου" και "Τώρα γνωρίζω τι σημαίνει να παίρνεις την ευθύνη". Έτσι, αν έχετε απαντήσει στο α) και στο β), και συνεχίζετε να ενδιαφέρεστε για τον τύπο, σκεφτείτε ότι το κλειδί για αληθινή εσωτερική γνώση είναι η αναγνώριση ότι αυτός ο άνδρας έχει πρόβλημα το οποίο δεν έχει κατα­νοήσει τελείως, αλλά είναι πρόθυμος να το δουλέψει.</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Οι ελεύθερες γυναίκες ίσως κάνουν μια ένσταση σ' αυτό το σημείο: Δεν μπορείτε να παίρνετε συνεντεύξεις στους ανθρώπους για τις προη­γούμενες σχέσεις τους στο πρώτο ραντεβού! Εντάξει, καταλαβαίνω. Τι λέ­τε όμως για το δεύτερο; Βασικά δεν σας προτείνω να πάρετε συνέντευξη. Πιστεύω ότι αν εμπιστευτούμε τον εαυτό μας και τον αφήσουμε να δει, οι πληροφορίες υπάρχουν. Η εξονυχιστική έρευνα, έτσι κι αλλιώς δεν ωφε­λεί σε τίποτα – τα αρνητικά πάντα υπάρχουν. Αλλά ούτε το να μαντεύουμε ή να εκλογικεύουμε τη συμπεριφορά του άλλου λειτουργεί. Στο δεύτερο ραντεβού, όπως γίνεται συνήθως, ίσως να μαγκωθούμε απ' την πολύ ευ­γένεια. Έτσι, αν νιώσουμε άβολα -για οποιοδήποτε λόγο- θα πρέπει ν' ακούσουμε και να εξερευνήσουμε τα συναισθήματά μας, αντί να τα προ- σπεράσουμε. Όπως είπε ένας απ' τους επόπτες μου στο μεταπτυχιακό, «Αν νιώθετε ότι σας κάνουν επίθεση, είναι επειδή σας κάνουν επίθεση».</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Το ν' ακούτε τα συναισθήματά σας μ' αυτό τον τρόπο δεν είναι λό­γω κάποιας "έκτης αίσθησης" ή μυστικής διαίσθησης. Ούτε είναι μια πα­θητική λειτουργία αξιολόγησης. Είναι ένα επίπεδο συνείδησης που μας κινεί να δράσουμε, έτσι ώστε ν' αξιολογήσουμε την αξιοπιστία των συ­ναισθηματικών μας αντιδράσεων – κι αυτό τελικά είναι ο τρόπος με τον οποίο γνωρίζουμε σε βάθος τον άλλο. Για παράδειγμα, μια πελάτισσά μου έβγαινε μ' έναν άνδρα που ήταν αξιόπιστος, ειλικρινής και ευαίσθη­τος. Πάντα της τηλεφωνούσε όταν το υποσχόταν, της έλεγε συνέχεια πό­σο υπέροχη είναι, και ότι ήταν έτοιμος για δέσμευση. Όμως η γυναίκα ένιωθε έναν εκνευρισμό μαζί του. Οι φίλες της όμως, της έλεγαν ότι πα­ραείναι μυγιάγγιχτη, γι' αυτό και προσπαθούσε να πιέσει τον εαυτό της ν' ανταποκριθεί στην αγάπη του – μια και ήταν τόσο καλός τύπος. Όμως, όσο περισσότερο προσπαθούσε τόσο περισσότερο αντιστεκόταν και τό­σο περισσότερο ένιωθε απειλή απ' τη στοργή και το θαυμασμό του. Η αλήθεια ήταν ότι τα ρόδα του δεν ήταν χωρίς αγκάθια – τη σκότωνε με ιην ευγένειά του.Ένας πραγματικά ευαίσθητος άνδρας θ' αναγνώριζε ότι εκείνη δεν ανταποκρίνεται στις ερωτικές του κρούσεις και θα έκανε πίσω.</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Αυτός ο τύπος όμως, κόλλησε στη στρατηγική της ευγένειας και συνέχι­σε να την πολιορκεί (μάλλον να την προσβάλλει με την ολοκληρωτική του αγάπη) – πράγμα που της δημιουργούσε και ενοχές.</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Δεν χρειάζεται να πούμε ότι αυτή η σχέση δεν επιβίωσε. Αν όμως η πελάτισσά μου είχε ακούσει νωρίτερα τα συναισθήματά της, θα είχε γλι­τώσει και το χρόνο και τον πόνο. Κάτι που έκανε κάποια άλλη, που βρι­σκόταν σε παρόμοια κατάσταση. Αυτή η γυναίκα, μετά από δύο τρία ρα­ντεβού είπε στον άνδρα ότι αισθανόταν κάπως δύσκολα που εκείνος ήταν τόσο εκδηλωτικός ενώ δεν γνώριζε τίποτα για εκείνη. Ο άνδρας απάντησε με μεγαλύτερο συμβιβασμό και στοργή λέγοντας, «Σε καταλα­βαίνω απόλυτα που νιώθεις έτσι – δεν θα ξανασυμβεί. Δεν θέλησα ποτέ να σε πληγώσω επειδή είσαι τόσο ιδιαίτερος άνθρωπος». Αυτό επιβεβαί­ωσε την υποψία της (τη συναισθηματική κυρίως και όχι συνειδητοποιη­μένη) ότι η υπερβολική θετική διάθεση αυτού του ανθρώπου δεν ήταν άξια εμπιστοσύνης – κι έτσι τον ξεφορτώθηκε.</p>
<p class="22" style="text-align: justify;">Αυτό δεν σημαίνει ότι μια σχέση μ' αυτή την αρχική δυναμική θα πρέπει να τελειώσει. Αν ο άνδρας είχε αντιδράσει με το θυμό που άρμο­ζε κι όχι με μεγαλύτερο συμβιβασμό, και αν έκοβε κάπως τον ενθουσια­σμό του, το πιο πιθανό θα ήταν εκείνη ν' αντιδρούσε θετικά. Αυτό θα έδι­νε την ευκαιρία και στους δύο να χτίσουν μια σχέση που να περιείχε και αγάπη και επιθετικότητα.</p>