Παιδιά που χτυπάνε στο σχολείο: Πότε "φταίνε" οι γονείς;

<p style="text-align: justify;"><strong>Στη παρουσίαση του <a href="https://boro.gr/" target="_blank">boro.gr</a> για τον σχολικό εκφοβισμό μοιράστηκα μερικά περιστατικά και τα ανέλυσα από τη μεριά του σχολείου αλλά και του ψυχολόγου. Οι ιστορίες που διηγήθηκα είναι από διάφορες δομές που έχω δουλέψει είτε ως ψυχολόγος είτε ως ειδική παιδαγωγός σε ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, σε στενή επαφή πάντοτε με το σχολικό ψυχολόγο. Να σημειώσω πως τα ονόματα των παιδιών δεν είναι τα πραγματικά τους και πως δεν είναι όλα τα περιστατικά από την ίδια δομή ούτε αναγκαίος τωρινά.</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Γράφει η <strong>Μαρκέλλα Καπλάνη </strong><strong>M.A. Κλινικής-Συμβουλευτικής Ψυχολογίας Pg.Cert. Ειδικής Αγωγής, B.Sc. Ψυχολογίας. </strong><strong>Μέλος Αμερικάνικου Συλλόγου Ψυχολόγων</strong></p>
<p> </p>
<p><strong><br /></strong></p>
<p style="text-align: justify;">ΓΙΑΝΝΗΣ</p>
<p style="text-align: justify;">Ας δούμε τώρα ένα  περιστατικό το οποίο αυτή τη φορά δείχνει την πλευρά του θύτη. Ο Γιάννης είναι παιδί του δημοτικού που εδώ και χρόνια έχει τάση προς το θυμό. Τον έχουνε πιάσει να δέρνει να βρίζει και να κοροϊδεύει συμμαθητές του πολλές φορές. Το πρόβλημα είναι τόσο έντονο που για καιρό έπρεπε να έχει κάποιον ενήλικα να τον ακολουθεί για επιτήρηση. Το συγκεκριμένο παιδί δυστυχώς δεν έχει ιδιαίτερη επαφή με τους γονείς του οι οποίοι λόγω δουλειάς λείπουν όλη την ημέρα και πολλές φορές μπορεί να είναι στο εξωτερικό για μέρες ή ακόμη και βδομάδες. Ως εκ τούτου το παιδί αυτό δεν έχει ιδιαίτερους περιορισμούς και ούτε έχει βιώσει ποτέ όρια. Αυτό όμως που εξηγεί την συμπεριφορά του είναι η χαμηλή του αυτοεκτίμηση. Ένα παιδί που τα έχει όλα, μα δε του δίνεται αρκετός χρόνος με τους γονείς του, μπορεί να εκλάβει την απουσία ως απόρριψη – πως δηλαδή δεν είναι αρκετά σημαντικός για εκείνους ώστε να επιλέξουν να περάσουν χρόνο μαζί του. Ακόμη και αν κάτι τέτοιο δεν ισχύει, το παιδί το βιώνει κατ' αυτό τον τρόπο και θεωρεί ότι είναι 100 τις 100 πραγματικό γεγονός. Βεβαίως δεν θα αντιδράσουν όλα τα παιδιά με τον ίδιο τρόπο σε ένα μια ανάλογη περίσταση – ο καθένας έχει τους δικούς του μηχανισμούς άμυνας. Για τον Γιάννη, λοιπόν, αυτό το παιχνίδι ισχύς του δίνει την αίσθηση πως είναι σημαντικός. Επίσης, η όλη του συμπεριφορά αναγκάζει τους άλλους να ασχοληθούν μαζί του – για παράδειγμα, ο ειδικός που τον ακολουθεί όλη μέρα καλύπτει την ανάγκη του για προσοχή και επαφή και ας τον καθιστά διαφορετικό από τους άλλους. Μα και οι γονείς που καλούνται να έρθουν στο σχολείο και να μιλήσουν στο παιδί είναι επιβράβευση για τον Γιάννη εφόσον είναι ευκαιρία να τους δει να ασχολούνται μαζί του. Επομένως, χωρίς σε καμία περίπτωση να δικαιολογείται η συμπεριφορά του, σίγουρα έχει βάσιμη αιτία και εξήγηση. Στην προκειμένη περίπτωση εκτός του ατόμου που τον επιτηρούσε στο σχολείο, ο Γιάννης με συναντούσε σε  εβδομαδιαία βάση για ψυχολογική υποστήριξη εκτός σχολείου, καθώς το ίδιο έκαναν και οι γονείς του οι οποίοι ήθελαν να βρουν τρόπους επικοινωνίας με το παιδί τους και να αντιμετωπίσουν την κατάσταση και από το μέτωπο του σπιτιού. Κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής συμβουλευτικής, ήταν καταλυτική σε συνεργασία με τους γονείς μα και τους υπεύθυνους του σχολείου επειδή όλοι ακολουθούσαμε την ίδια γραμμή και έτσι ήταν πιο άμεσα τα αποτελέσματα εφόσον το παιδί λάμβανε ξεκάθαρα μηνύματα απ' όλες πλευρές.</p>
<p style="text-align: justify;">Μια σημείωση για τον σχολικό εκφοβισμό: </p>
<p style="text-align: justify;">Είναι σημαντικό  να καταλάβουμε πως το παιδί μαθαίνει είτε να είναι αυτάρκης είτε όχι από πολύ πιο μικρή ηλικία από τους γονείς του. Είναι βασικό, λοιπόν, οι γονείς να επιτρέπουν στα παιδιά τους να παίρνουν αποφάσεις από μικρά σε θέματα που τα αφορούν διότι, και να τύχει να κάνει τη λάθος επιλογή, το παιδί θα μάθει να βρίσκει λύσεις πιο εύκολα καθώς και να έχει περισσότερη υπευθυνότητα. Ακόμη πιο σημαντικό, όμως, θα είναι το μάθημα να μην ακολουθεί τους άλλους άβουλα, κάτι που θα του δώσει γνώμη και δύναμη ώστε να νιώθει ασφαλής με αυτό που είναι και να μπορεί εκ τούτου να αντισταθεί σε πιθανό εκφοβισμό και απομόνωση.</p>

Σχετικά άρθρα